Covid-19 Gelişmeleri
04 Mart 2021MADAGASKAR
1.Covid-19 Salgını Nedeniyle Alınan Önlemler:
Uçuş yasakları
Uluslararası hava ve deniz yolcu taşıma yasağı sürmektedir. Kargo taşımacılığı devam etmektedir. Ada ülkesi olan Morityus’un hiçbir ülkeyle kara sınırı bulunmamaktadır.
Havalimanı 18 Mart'ta uluslararası yolcu uçuşlarına kapatılmıştır. Mauritis Başbakanı Pravind Jugnauth, 31 Ağustos günü yaptığı açıklamada, uluslararası uçuş yasağının üç aşamalı olarak kaldırılacağını, ilk olarak yurtdışındaki Mauritius vatandaşlarının 30 Eylül'e kadar yurda getirilmesinin öngörüldüğünü, sonraki aşama olarak Ekim ayında batı komşusu olan Reunion (Fransız toprağıdır) ile uçuşların başlayacağını, üçüncü aşama olan uçuş yasağının tamamen kaldırılmasına ilişkin tarihin ise Covid-19 salgınının gidişatına göre bilahare belirleneceğini kaydetmiştir.
Bu çerçevede, Ekim ayında Réunion adası, Paris, Dubai ve Mumbai'den uçuşlar sınırlı olarak başlatılmıştır. Bu aşamada oturumu olanlar, ülkede uzun süre kalacak olan yabancılar ile çocukları ülkede eğitim gören ebeveynlerin seyahat etmesine izin verilmektedir. Yolculardan uçağa binişten en fazla 5 gün içinde yaptırılmış PCR test negatif sonucu ibraz etmeleri beklenmektedir. Ayrıca, havalimanı girişinde PCR testi yapılmakta, yolcular devletçe belirlenen otellerde 14 gün karantina altında tutulmakta, karantinanın 7. gününde bir PCR testi daha yapılmakta, negatif çıkması halinde yolcu karantinasına devam etmekte, pozitif çıkan vakalar hastaneye sevk edilmektedir. Karantina sürecinde, otel masrafları yolcu tarafından karşılanmaktadır.
Bu çerçevede, Ekim ayında Réunion adası, Paris, Dubai ve Mumbai'den uçuşlar sınırlı olarak başlatılmıştır. Bu aşamada oturumu olanlar, ülkede uzun süre kalacak olan yabancılar ile çocukları ülkede eğitim gören ebeveynlerin seyahat etmesine izin verilmektedir. Yolculardan uçağa binişten en fazla 5 gün içinde yaptırılmış PCR test negatif sonucu ibraz etmeleri beklenmektedir. Ayrıca, havalimanı girişinde PCR testi yapılmakta, yolcular devletçe belirlenen otellerde 14 gün karantina altında tutulmakta, karantinanın 7. gününde bir PCR testi daha yapılmakta, negatif çıkması halinde yolcu karantinasına devam etmekte, pozitif çıkan vakalar hastaneye sevk edilmektedir. Karantina sürecinde, otel masrafları yolcu tarafından karşılanmaktadır. Son olarak, Sağlık Bakanlığı tarafından geçen hafta karantina zorunluluğu bulunan kişilerin bunu ihlal ettiği gerekçesiyle elektronik bileklik uygulaması başlatılacağı duyurulmuştur.
Mauritius Sivil Havacılık Kurumu tarafından 16 Kasım günü yapılan açıklamada, uluslararası yolcu uçuşlarının bir süre daha kapalı kalacağı duyurulmuştur. Basında ise uçuşların 15 Ocak 2021'den önce açılmasının öngörülmediği belirtilmiştir.
THY dâhil hiçbir havayolu şirketi ülkeye tarifeli seferlere başlamamıştır. Bununla birlikte, Emirates ve Air France tarafından ülkeye izinle özel seferler düzenlendiği öğrenilmiştir.
Ticari önlemler
Özel sektör ve kamu kurumları normal çalışma düzenine dönmüştür.
İlk ve ortaöğrenim ile üniversitelerde 1 Temmuz'da derslere yeniden başlanmıştır.
Sokağa çıkma yasağı/kısıtlaması sona ermiştir.
Şehirlerarası ulaşım normale dönmüştür. Morityus toprağı olan Rodrigues adasına uçak seferleri başlatılmıştır.
2.Geleceğe Dönük Beklentiler:
Ekonomiye/başlıca sektörlere etkileri
Salgın nedeniyle alınan önlemler kapsamında büyüme ve milli gelir rakamlarında kaydadeğer düşüler yaşanmasının kaçınılmaz olacağı açıklanmıştır. Ülkenin en büyük gelir kaynağı olan dış turizm, uluslararası yolcu uçuşlarının Covid-19 sebebiyle durdurulması neticesinde durma noktasına gelmiştir. Bu durum, ekonomik büyüme ve işsizlik oranlarına doğrudan yansımıştır.
IMF’ye göre ülke ekonomisinde %6,8 küçülme meydana gelmiştir. Salgınla birlikte turizm sektörünün durması, gelirinin büyük bölümünü turizmden elde eden Mauritius'un ekonomisini doğrudan etkilemiştir.
Turizm gelirinde 2019 verilerine göre %72,2 azalma meydana gelmiştir. Ülkeye gelen turist sayısı Ekim 2019'da 129.018 iken, Ekim 2020'de bu sayı 1.149'a düşmüştür.
Özellikle ülke ekonomisinde önemli yer tutan turizm gelirlerinin durmuş olması ödemeler dengesini olumsuz yönde etkilemiştir. COVID-19'un yarattığı olumsuz etkiler ile mücadele için bir strateji geliştirilmesini teminen Mauritius Merkez Bankası özel bir birim oluşturmuştur. Bu birimin öncelikli görevinin bankacılık sektörü ve genelde ekonomi üzerinde salgının etkilerini incelemek ve tedbirler oluşturmak olacağı bildirilmiştir.
Salgın nedeniyle ihracatta önemli düşüşler yaşanmıştır. Doğrudan sermaye yatırımları da olumsuz yönde etkilenmiştir.
Hükümet, uzun dönemde daha güçlü bir ekonomik büyüme için yeni istihdam yaratmak suretiyle bir kalkınma hamlesi gerçekleştirileceğini, 2020-2021 bütçesinde turizm ve bankacılık gibi önemli sektörlerin teşvik edilmesi için önlemler alınacağı açıklanmıştır. 2030 yılına kadar yerel olarak üretilen enerjide yenilenebilir enerjinin payının %40'a çıkarılması hedeflenmiştir. Genelde ekonomiye 2,5 milyar dolarlık bir para girişi sağlanacaktır. Baraj, yol, köprü yapımı ve limanların geliştirilmesi gibi büyük altyapı projeleri için yaklaşık 1 milyar ABD doları ayrılacaktır. Küçük ve orta ölçekli işletmeler ile düşük gelirli kesime toplamda 500 milyon dolar katkı sağlanacaktır. Gıdada kendi kendine yeterlilik, ithalat giderinin azaltılması için yerel üretimin teşvik edilmesi, tarım ve yenilenebilir enerjinin güçlendirilmesi hususlarına öncelik verileceği Başbakan Jugnauth tarafından açıklanmıştır.
Mauritius Parlamentosu 2020 yılının başından itibaren ortaya çıkan ilave harcamalar için yaklaşık 850 milyon Dolarlık ek bir bütçeyi kabul etmiştir. Bu kaynağın 700 milyon dolar kadarı doğrudan Covid-19 salgını ile bağlantılı olarak kullanılacaktır.
İthalat, ihracat ve doğrudan yabancı sermaye yatırımlarında önemli ölçüde durgunluk yaşanmaktadır.
Önceki dönemde %7 civarında seyreden işsizlik, salgın dolayısıyla turizmin durma noktasına gelmesiyle artmıştır. IMF'nin verilerine göre ülkedeki işsizlik oranı %17'ye ulaşmıştır. Diğer taraftan, Covid-19 öncesinde turistlerin ülkeye genellikle kısa dönem (4-5 gün) için geldiği gözönünde bulundurulduğunda, 14 günlük karantina zorunluluğu sürdüğü müddetçe turistlerin gelmekten imtina edebileceği kaydedilmektedir.
Covid-19 salgınının son durumu:
Mauritius’ta ilk vaka 19 Mart günü tespit edilmiştir. Ülkede 20 Mart'tan 15 Nisan'a kadar alınan istisnasız sokağa çıkma yasağı ve akabinde sıkı bir şekilde uygulanan diğer önlemler sayesinde salgın erken dönemde kontrol altına alınmıştır. Vaka sayısı Nisan ayı sonlarında 300'ün üzerine çıkmış ve Ekim ayına dek bu civarda sabitlenmiştir. Bununla birlikte, Ekim ayında kısıtlı olarak açılan uluslararası yolcu uçuşlarıyla birlikte, dış kaynaklı vakaların artması sonucu vaka sayısı 600'e yaklaşmıştır. Bu hafta açıklanan 13 yeni vaka ile toplam vaka sayısı 569'a ulaşmıştır. Bunlardan 528'i iyileşmiş ve 10'u hayatını kaybetmiştir. Ülkede halen 31 aktif vaka bulunmaktadır. Toplam vaka/iyileşen hasta oranı %92,7'dir. Yeni vakalar arasında 6 kişinin Zimbabve'den geldiği ve Covid-19'un yeni varyantı olmasından şüphelenildiği, bunun tespit edilmesini teminen yeni bir PCR test cihazı temin edildiği 14 Ocak günü basın haberlerine yansımıştır.
15 Şubat günü basında yer alan yorumlarda, Hindistan'dan gelen 100.000 doz aşı ile günde 5.000 kişinin aşılanmasının planlanmış olduğu, bununla birlikte, bu sayının günlük 200-300 civarında kaldığı, yalnızca 14 Şubat'ta 2.344 sağlık personelinin aşılanabildiği, bazı sağlık çalışanlarının ise aşıların dondurucudan çıkarıldıktan sonra 3 saat içinde kullanılması gerektiğini, ancak zaman zaman bu kurala riayet edilmediğini belirtikleri kaydedilmektedir. (22.02.2021)
1.Covid-19 Salgını Nedeniyle Alınan Önlemler:
Uçuş yasakları
Uluslararası hava ve deniz yolcu taşıma yasağı sürmektedir. Kargo taşımacılığı devam etmektedir. Ada ülkesi olan Morityus’un hiçbir ülkeyle kara sınırı bulunmamaktadır.
Havalimanı 18 Mart'ta uluslararası yolcu uçuşlarına kapatılmıştır. Mauritis Başbakanı Pravind Jugnauth, 31 Ağustos günü yaptığı açıklamada, uluslararası uçuş yasağının üç aşamalı olarak kaldırılacağını, ilk olarak yurtdışındaki Mauritius vatandaşlarının 30 Eylül'e kadar yurda getirilmesinin öngörüldüğünü, sonraki aşama olarak Ekim ayında batı komşusu olan Reunion (Fransız toprağıdır) ile uçuşların başlayacağını, üçüncü aşama olan uçuş yasağının tamamen kaldırılmasına ilişkin tarihin ise Covid-19 salgınının gidişatına göre bilahare belirleneceğini kaydetmiştir.
Bu çerçevede, Ekim ayında Réunion adası, Paris, Dubai ve Mumbai'den uçuşlar sınırlı olarak başlatılmıştır. Bu aşamada oturumu olanlar, ülkede uzun süre kalacak olan yabancılar ile çocukları ülkede eğitim gören ebeveynlerin seyahat etmesine izin verilmektedir. Yolculardan uçağa binişten en fazla 5 gün içinde yaptırılmış PCR test negatif sonucu ibraz etmeleri beklenmektedir. Ayrıca, havalimanı girişinde PCR testi yapılmakta, yolcular devletçe belirlenen otellerde 14 gün karantina altında tutulmakta, karantinanın 7. gününde bir PCR testi daha yapılmakta, negatif çıkması halinde yolcu karantinasına devam etmekte, pozitif çıkan vakalar hastaneye sevk edilmektedir. Karantina sürecinde, otel masrafları yolcu tarafından karşılanmaktadır.
Bu çerçevede, Ekim ayında Réunion adası, Paris, Dubai ve Mumbai'den uçuşlar sınırlı olarak başlatılmıştır. Bu aşamada oturumu olanlar, ülkede uzun süre kalacak olan yabancılar ile çocukları ülkede eğitim gören ebeveynlerin seyahat etmesine izin verilmektedir. Yolculardan uçağa binişten en fazla 5 gün içinde yaptırılmış PCR test negatif sonucu ibraz etmeleri beklenmektedir. Ayrıca, havalimanı girişinde PCR testi yapılmakta, yolcular devletçe belirlenen otellerde 14 gün karantina altında tutulmakta, karantinanın 7. gününde bir PCR testi daha yapılmakta, negatif çıkması halinde yolcu karantinasına devam etmekte, pozitif çıkan vakalar hastaneye sevk edilmektedir. Karantina sürecinde, otel masrafları yolcu tarafından karşılanmaktadır. Son olarak, Sağlık Bakanlığı tarafından geçen hafta karantina zorunluluğu bulunan kişilerin bunu ihlal ettiği gerekçesiyle elektronik bileklik uygulaması başlatılacağı duyurulmuştur.
Mauritius Sivil Havacılık Kurumu tarafından 16 Kasım günü yapılan açıklamada, uluslararası yolcu uçuşlarının bir süre daha kapalı kalacağı duyurulmuştur. Basında ise uçuşların 15 Ocak 2021'den önce açılmasının öngörülmediği belirtilmiştir.
THY dâhil hiçbir havayolu şirketi ülkeye tarifeli seferlere başlamamıştır. Bununla birlikte, Emirates ve Air France tarafından ülkeye izinle özel seferler düzenlendiği öğrenilmiştir.
Ticari önlemler
Özel sektör ve kamu kurumları normal çalışma düzenine dönmüştür.
İlk ve ortaöğrenim ile üniversitelerde 1 Temmuz'da derslere yeniden başlanmıştır.
Sokağa çıkma yasağı/kısıtlaması sona ermiştir.
Şehirlerarası ulaşım normale dönmüştür. Morityus toprağı olan Rodrigues adasına uçak seferleri başlatılmıştır.
2.Geleceğe Dönük Beklentiler:
Ekonomiye/başlıca sektörlere etkileri
Salgın nedeniyle alınan önlemler kapsamında büyüme ve milli gelir rakamlarında kaydadeğer düşüler yaşanmasının kaçınılmaz olacağı açıklanmıştır. Ülkenin en büyük gelir kaynağı olan dış turizm, uluslararası yolcu uçuşlarının Covid-19 sebebiyle durdurulması neticesinde durma noktasına gelmiştir. Bu durum, ekonomik büyüme ve işsizlik oranlarına doğrudan yansımıştır.
IMF’ye göre ülke ekonomisinde %6,8 küçülme meydana gelmiştir. Salgınla birlikte turizm sektörünün durması, gelirinin büyük bölümünü turizmden elde eden Mauritius'un ekonomisini doğrudan etkilemiştir.
Turizm gelirinde 2019 verilerine göre %72,2 azalma meydana gelmiştir. Ülkeye gelen turist sayısı Ekim 2019'da 129.018 iken, Ekim 2020'de bu sayı 1.149'a düşmüştür.
Özellikle ülke ekonomisinde önemli yer tutan turizm gelirlerinin durmuş olması ödemeler dengesini olumsuz yönde etkilemiştir. COVID-19'un yarattığı olumsuz etkiler ile mücadele için bir strateji geliştirilmesini teminen Mauritius Merkez Bankası özel bir birim oluşturmuştur. Bu birimin öncelikli görevinin bankacılık sektörü ve genelde ekonomi üzerinde salgının etkilerini incelemek ve tedbirler oluşturmak olacağı bildirilmiştir.
Salgın nedeniyle ihracatta önemli düşüşler yaşanmıştır. Doğrudan sermaye yatırımları da olumsuz yönde etkilenmiştir.
Hükümet, uzun dönemde daha güçlü bir ekonomik büyüme için yeni istihdam yaratmak suretiyle bir kalkınma hamlesi gerçekleştirileceğini, 2020-2021 bütçesinde turizm ve bankacılık gibi önemli sektörlerin teşvik edilmesi için önlemler alınacağı açıklanmıştır. 2030 yılına kadar yerel olarak üretilen enerjide yenilenebilir enerjinin payının %40'a çıkarılması hedeflenmiştir. Genelde ekonomiye 2,5 milyar dolarlık bir para girişi sağlanacaktır. Baraj, yol, köprü yapımı ve limanların geliştirilmesi gibi büyük altyapı projeleri için yaklaşık 1 milyar ABD doları ayrılacaktır. Küçük ve orta ölçekli işletmeler ile düşük gelirli kesime toplamda 500 milyon dolar katkı sağlanacaktır. Gıdada kendi kendine yeterlilik, ithalat giderinin azaltılması için yerel üretimin teşvik edilmesi, tarım ve yenilenebilir enerjinin güçlendirilmesi hususlarına öncelik verileceği Başbakan Jugnauth tarafından açıklanmıştır.
Mauritius Parlamentosu 2020 yılının başından itibaren ortaya çıkan ilave harcamalar için yaklaşık 850 milyon Dolarlık ek bir bütçeyi kabul etmiştir. Bu kaynağın 700 milyon dolar kadarı doğrudan Covid-19 salgını ile bağlantılı olarak kullanılacaktır.
İthalat, ihracat ve doğrudan yabancı sermaye yatırımlarında önemli ölçüde durgunluk yaşanmaktadır.
Önceki dönemde %7 civarında seyreden işsizlik, salgın dolayısıyla turizmin durma noktasına gelmesiyle artmıştır. IMF'nin verilerine göre ülkedeki işsizlik oranı %17'ye ulaşmıştır. Diğer taraftan, Covid-19 öncesinde turistlerin ülkeye genellikle kısa dönem (4-5 gün) için geldiği gözönünde bulundurulduğunda, 14 günlük karantina zorunluluğu sürdüğü müddetçe turistlerin gelmekten imtina edebileceği kaydedilmektedir.
Covid-19 salgınının son durumu:
Mauritius’ta ilk vaka 19 Mart günü tespit edilmiştir. Ülkede 20 Mart'tan 15 Nisan'a kadar alınan istisnasız sokağa çıkma yasağı ve akabinde sıkı bir şekilde uygulanan diğer önlemler sayesinde salgın erken dönemde kontrol altına alınmıştır. Vaka sayısı Nisan ayı sonlarında 300'ün üzerine çıkmış ve Ekim ayına dek bu civarda sabitlenmiştir. Bununla birlikte, Ekim ayında kısıtlı olarak açılan uluslararası yolcu uçuşlarıyla birlikte, dış kaynaklı vakaların artması sonucu vaka sayısı 600'e yaklaşmıştır. Bu hafta açıklanan 13 yeni vaka ile toplam vaka sayısı 569'a ulaşmıştır. Bunlardan 528'i iyileşmiş ve 10'u hayatını kaybetmiştir. Ülkede halen 31 aktif vaka bulunmaktadır. Toplam vaka/iyileşen hasta oranı %92,7'dir. Yeni vakalar arasında 6 kişinin Zimbabve'den geldiği ve Covid-19'un yeni varyantı olmasından şüphelenildiği, bunun tespit edilmesini teminen yeni bir PCR test cihazı temin edildiği 14 Ocak günü basın haberlerine yansımıştır.
15 Şubat günü basında yer alan yorumlarda, Hindistan'dan gelen 100.000 doz aşı ile günde 5.000 kişinin aşılanmasının planlanmış olduğu, bununla birlikte, bu sayının günlük 200-300 civarında kaldığı, yalnızca 14 Şubat'ta 2.344 sağlık personelinin aşılanabildiği, bazı sağlık çalışanlarının ise aşıların dondurucudan çıkarıldıktan sonra 3 saat içinde kullanılması gerektiğini, ancak zaman zaman bu kurala riayet edilmediğini belirtikleri kaydedilmektedir. (22.02.2021)
Kaynak: T.C. Antananarivo Ticaret Müşavirliği