COVID-19 (KOVİD-19) Salgını Nedeniyle Karadağ'da Alınan Önlemler 

Karadağ Halk Sağlığı Enstitüsü (IJZ), Karadağ'da Cuma gününden itibaren tüm kamu idaresi kurumlarının yanı sıra bakkallar, eczaneler ve benzin istasyonlarında maske takmanın zorunlu olduğunu açıkladı.
Sözkonusu açıklamada; havaalanları, tren ve otobüs istasyonlarındaki tüm kapalı alanlarda da maskelerin zorunlu olacağı, salgınla mücadele önlemlerinin önümüzdeki 14 gün boyunca geçerli olacağı, enfekte ve ölü sayısındaki artış eğiliminin devam etmesi halinde tüm kapalı alanlarda maske takma zorunluluğu getirileceği ifade edildi (01.08.2022). 

Karadağ Hükümeti'nin COVID-19'un yayılmasıyla mücadele amacıyla 19 Ocak 2022 tarihinde açıkladığı yeni sağlık tedbirleri aşağıdaki gibidir:
 
Sosyal hayata ilişkin kısıtlamalar;
03 Şubat 2022 tarihine kadar;
- Restoran ve kafeler saat 00:00'ye kadar faaliyet gösterebilecektir.
- Düğün, doğum günü partileri, müzik festivaller ve diğer özel kutlamalar düzenlenebilmektedir.
- Oyun merkezleri ve spor salonlarının faaliyetleri düzenlenebilecektir
- Sağlık tesislerinde hastanede tedavi gören kişilerin ziyaretleri yasaktır.
- Dini mekanlar, maske-mesafe kuralı gözetilerek ve COVID sertifikası veya en fazla 72 saat öncesinden alınmış negatif PCR testi veya en geç 48 öncesinde alınmış hızlı antijen testi veya COVID-19 hastalığını geçirdiğine dair belge  ibraz etme şartıyla ibadete açık kalacaktır.
- Cenaze törenleri, 10 kişiye kadar taziye alma yasağı ve koruyucu maske takma zorunluluğu ile gerçekleştirilir.
- Tiyatro, sinema, müze, galeri vb. kültür merkezlerine girişlerde COVID sertifikası veya en fazla 72 saat öncesinden alınmış negatif PCR testi veya en geç 48 öncesinde alınmış hızlı antijen testi veya COVID-19 hastalığını geçirdiğine dair belge  talep edilecektir.
- Açık havadaki spor müsabakalarında seyircilerin bulunmasına gerekli hijyen kuralları gözetilmek suretiyle müsaade edilecektir.
- Kamu kurumları, şirketler ve özel teşebbüs çalışanlarının uzaktan çalışma ve esnek çalışma yöntemleriyle işlerini sürdürmeleri önerilmektedir.
 
Geçerli COVID sertifikaları;
- Öngörülen sayıda COVID-19 aşısı ile tam olarak aşılanmış olduğu ve son aşı dozunun üzerinden 6 aydan fazla süre geçmemiş olduğunu gösterir belge
- En fazla 72 saat öncesinden alınmış negatif PCR testi
- COVID-19 hastalığı geçirildiğine dair belge (pozitif PCR testi veya hızlı antijen testinin üzerinden 10 günden az ve 180 günden fazla süre geçmemiş olması gerekmektedir)
- En geç 48 saat öncesinden alınmış hızlı antijen testi sonucu(Test sahibi olma zorunluluğu 18 yaşın altındaki kişiler için geçerli değildir.)
 
Ülkeye giriş koşulları;
19 Ocak 2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Karadağ vatandaşları ve yabancı ülke vatandaşları, tüm sınır kapılarından ülkeye girişlerinde;
- Yolcunun öngörülen sayıda COVID-19 aşısı ile tam olarak aşılanmış olması ve son aşı dozunun üzerinden 6 aydan fazla süre geçmemiş olması veya
- Yolcunun en fazla 72 saat öncesinden alınmış negatif PCR testi veya en geç 48 öncesinde alınmış hızlı antijen testi sonucuna sahip olması ya da yolcunun COVID-19 hastalığını geçirdiğine dair belge sunması gerekmektedir (pozitif PCR testi veya hızlı antijen testinin üzerinden 10 günden az ve 6 aydan fazla geçmemiş olması gerekmektedir) (21.01.2022).

Karadağ Hükümeti'nin COVID-19'un yayılmasıyla mücadele amacıyla 29 Aralık'ta açıkladığı yeni sağlık tedbirleri aşağıdaki gibidir:

Sosyal hayata ilişkin kısıtlamalar;
Restoran, kafe ve oteller 31 Aralık-1 Ocak gecesi en geç saat 01:00'e kadar açık kalabilecektir.
12 Ocak 2022 tarihine kadar;
- Restoran ve kafeler saat en geç 22:00'ye kadar faaliyet gösterebilecektir.
- Düğün, doğum günü partileri, müzik festivaller ve diğer özel kutlamalar yasaklanmıştır.
- İş amaçlı veya resmi etkinlikler hariç olmak üzere kapalı alanlarda toplu etkinlikler (sosyal faaliyetler, siyasi toplantılar, profesyonel, bilimsel veya diğer amaçlı toplantılar) yasaklanmıştır.
- Oyun merkezleri ve spor salonlarının faaliyetleri durdurulmuştur. Bahis dükkanlarının COVID sertifikasıyla çalışmalarına müsaade edilecektir.
- Dini mekanlar, maske-mesafe kuralı gözetilerek ve COVID sertifikası ibraz etme şartıyla ibadete açık kalacaktır.
- Tiyatro, sinema, müze, galeri vb. kültür merkezlerine girişlerde COVID sertifikası talep edilecektir.
- Kapalı alanlardaki spor müsabakaları seyircisiz düzenlenecektir.
- Açık havadaki spor müsabakalarında seyircilerin bulunmasına gerekli hijyen kuralları gözetilmek suretiyle müsaade edilecektir.
- Kamu kurumları, şirketler ve özel teşebbüs çalışanlarının uzaktan çalışma ve esnek çalışma yöntemleriyle işlerini sürdürmeleri önerilmektedir.

Geçerli COVID sertifikaları;
- Öngörülen sayıda COVID-19 aşısı ile tam olarak aşılanmış olduğu ve ikinci aşı dozunun üzerinden 6 aydan fazla süre geçmemiş olduğunu gösterir belge,
- En fazla 72 saat öncesinden alınmış negatif PCR testi,
- COVID-19 hastalığı geçirildiğine dair belge (pozitif PCR testi veya hızlı antijen testinin üzerinden 10 günden az ve 180 günden fazla süre geçmemiş olması gerekmektedir),
- En geç 48 saat öncesinden alınmış hızlı antijen testi sonucuÜlkeye giriş koşulları.

2 Ocak 2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Karadağ vatandaşları ve yabancı ülke vatandaşları, tüm sınır kapılarından ülkeye girişlerinde;
- Yolcunun öngörülen sayıda COVID-19 aşısı ile tam olarak aşılanmış olması ve ikinci aşı dozunun üzerinden 6 aydan fazla süre geçmemiş olması veya
- Yolcunun COVID-19 hastalığını geçirdiğine dair belge sunması gerekmektedir (pozitif PCR testi veya hızlı antijen testinin üzerinden 10 günden az ve 180 günden fazla geçmemiş olması gerekmektedir).
Her iki durumda da, yolcunun en fazla 72 saat öncesinden alınmış negatif PCR testi veya en geç 48 öncesinde alınmış hızlı antijen testi sonucuna sahip olması zorunluluğu getirilmiştir.
Karadağ vatandaşları ve geçici oturma iznine sahip yabancı ülke vatandaşları, yukarıda kayıtlı kanıtlar/belgeler olmaksızın, en geç 3 gün içinde sonlandırılabilecek 10 günlük kişisel karantina şartıyla, negatif PCR testi sonucunu ibraz ederek ülkeye girebilecektir (31.12.2021).

Karadağ’da 1 Nisan’dan itibaren başlayacak ve 9 Nisan 2021 tarihine kadar geçerli olacak salgın tedbirleri aşağıda sunulmuştur:
 
-Saat 22:00-05:00 arasında sokağa çıkmak yasaktır.
 
-Hafta sonlarında şehirlerarası seyahat (Cuma 21:00- Pazar 05:00 arasında) yasaktır.
 
-Mağazalar saat 07:00-21:00 arasında açık olacaktır.
 
-Podgoritsa, Çetinje, Tivat, Niksiç, Pluzine, Pljevlja, Budva, Kotor, Berane, Bijelo Polje, Herceg Novi, Ulçin,
 
Şavnik ve Mojkovaç şehirlerine giriş ve çıkışlar yasaktır.
 
-Podgoritsa, Bar, Kolaşin, Mojkovaç, Bijelo Polje, Andrijevitsa, Pljevlja, Berane, Ulçin ve Çetinje şehirlerinde sadece bahçesi bulunan kafe ve restoranlar açılacaktır.
 
-Budva ve Tivat şehirlerindeki kafe ve restoranlar açılacaktır.
 
Tedbirlere ilişkin bilgilere
www.covidodgovor.me bağlantısından ulaşılabilmektedir (01.04.2021).

Karadağ makamlarınca Covid-19 salgınıyla mücadele bağlamında Karadağ'a girişlerde getirilen test zorunluluğuna ve ülke genelinde ve bazı şehirlerde uygulanan kısıtlamalara ilişkin bilgiler aşağıda sunulmuştur:

Test Zorunluluğu:
-Sırbistan, Kosova, Hırvatistan, Bosna-Hersek ve Arnavutluk haricindeki ülkelerden Karadağ’a giriş yapacak yabancılar ve Karadağ vatandaşları (5 yaş üzeri) için 48 saat önceden alınmış negatif PCR testi veya en fazla 30 gün önceden alınmış pozitif antikor testi sonucu veya Karadağ’a girişten en az 7 gün önce ikinci doz aşı olduğuna dair belge ibraz etmek zorundadır.
-Karadağ vatandaşları ve Karadağ’da geçici/daimi oturumu olan yabancılar test sonucu veya aşı belgesi ibraz etmemeleri halinde 14 gün karantinada/izolasyonda kalma şartıyla ülkeye giriş yapabilecektir.
-Bu tedbirler 13 Mart 2021 tarihi itibariyle uygulanacaktır.

Ülke Genelindeki Kısıtlamalar:
-Saat 21:00-05:00 arasında sokağa çıkmak yasaktır.
-Yeme-içme tesisleri saat 07:00-18:00 arasında açıktır.
-Mağazalar ve marketler saat 07:00-20:00 arasında açıktır.
-Hafta sonlarında şehirlerarası seyahat (Cuma 21:00- Pazar 05:00 arasında) yasaktır.
-Spor amaçlı park ve umuma açık alanlarda kalmak yasaktır.
-Açık havada ikiden fazla yetişkinin bir araya gelmesi yasaktır.

Şehirler Özelindeki Kısıtlamalar:
-Budva, Tivat, Herceg Novi, Podgoritsa, Çetinje, Niksiç, Kotor, Bar, Ulçin, Pluzine ve Pljevlja şehirlerinden giriş ve çıkışlar yasaktır.
-Bu şehirlerde yeme-içme tesisleri, alışveriş merkezleri, kumarhane ve bahis mağazaları ve spor salonlarının çalışması yasaktır. Ayrıca, 11 Mart 2021 tarihi itibariyle okullarda uzaktan eğitime geçilecek, anaokulları kapatılacaktır (11.03.2021).

Karadağ makamlarınca Covid – 19 salgınıyla mücadele kapsamında 11 Şubat tarihinden itibaren başlayacak ve 26 Şubat 2021 tarihine kadar geçerli olacak yeni salgın tedbirleri aşağıda sunulmuştur:
-Saat 21:00-05:00 arasında sokağa çıkmak yasaktır. Çalışma zorunluluğu olanlar ve izin belgeleri bulunanlar bu kısıtlamadan muaf olacaktır.
-Hafta sonlarında (Cuma saat 21:00- Pazartesi saat 05:00 arasında) şehirlerarası seyahat yasaktır.
-Alışveriş merkezleri, mağazalar, marketler, güzellik salonları ve yeme içme tesisleri saat 07:00-18:00 arasında hizmet verecektir.
-Tivat ve Budva şehirlerinde halka açık toplantılar/ spor etkinlikleri düzenlenmesi ve yeme-içme hizmeti sunan tesisler ile diğer hizmetleri sunan tesislerin (kozmetik, kuaför, giyim ve ayakkabı mağazaları, alışveriş merkezleri gibi) çalışması yasaktır. Bu şehirlerde eğitim kurumlarının faaliyetleri durdurulacak olup, çevrimiçi eğitime geçilecektir.
-Mücbir sebepler haricinde Tivat ve Budva’da ikamet edenlerin bulundukları şehri terk etmemeleri önerilmektedir (11.02.2021).

Karadağ makamlarınca Covid – 10 salgınıyla mücadele bağlamında 22 Aralık 2020 – 11 Ocak 2021 tarihleri arasında uygulanan tedbirlerin bir kısmı esnetilmiştir.
12-26 Ocak 2021 tarihleri arasında geçerli olacak güncel tedbirler aşağıda sunulmuştur:
- Karadağ’a girişlerde test zorunluğu kaldırılmıştır.
- Hafta sonlarında şehirlerarası seyahat yasağı kaldırılmıştır.
- Yeme – içme tesisleri saat 07:00 – 20:00 arasında çalışmaya devam edecek olup, müzik programları düzenlenmesi yasaklanmıştır.
- Saat 22:00 – 05:00 arasında sokağa çıkma yasağı sürmektedir (12.01.2021).

22 Aralık 2020 itibaren başlayacak ve 11 Ocak 2021 tarihine kadar ülke genelinde geçerli olacak yeni salgın tedbirlerinin devamı aşağıda sunulmuştur:
-Açık ve kapalı mekânlarda maske takmak ve sosyal mesafeye uymak zorunludur.
-Saat 22:00-05:00 arasında sokağa çıkmak yasaktır. Sağlık, denetim, güvenlik alanlarında çalışanların ve ihtiyaç sahiplerine bakım hizmeti sunan kişilerin, işverenler veya doktor tarafından temin edilecek izin belgesini ibraz etmek suretiyle sokağa çıkması mümkündür. Evcil hayvan sahiplerinin, otizm rahatsızlığı olan çocukların veya tekerli sandalye kullananların yanlarındaki bir refakatçiyle beraber anılan saatler arasında bir saat sokağa çıkması mümkündür. İşverenler izin belgesine bu bağlantıdan (http://www.mzd.gov.me/ResourceManager/FileDownload.aspx?rId=420990&rType=2) ulaşabilmektedir.
-Hafta sonlarında (Cuma günü saat 22:00’dan Pazar günü saat: 05:00’a kadar) ve tatil günleri olan 24, 25, 30, 31 Aralık 2020 ile 1, 2, 6, 7 ve 8 Ocak 2021 tarihlerinde şehirlerarası seyahat yasaktır.
-Marketler, alışveriş ve güzellik merkezleri ve mağazalar saat 07:00-20:00 arasında hizmet verecektir.
-Yeme- içme tesisleri saat 07:00-20:00 arasında çalışacaktır.
-Tatil günleri olan 24, 25, 30, 31 Aralık 2020 ile 1, 2, 6, 7 ve 8 Ocak 2021 tarihlerinde yeme-içme tesislerinden sadece ev servisi temin edilebilecektir. Aynı tarihlerde otellerdeki restoranlarda ise saat 07:00-16:00 arasında hizmet sunulabilecek, sonrasında oda servisine geçilecek, otellerdeki yüzme havuzları ve spa salonları kapatılacak ve müzik/eğlence programları düzenlenmeyecektir.
-Tüm tesislerde 10 metrekarede 1 kişi bulunacak şekilde düzen alınacak olup, hijyen kurallarına ve tedbirlere riayet edilmesi için bir görevli tayin edilmesi zorunludur.
-Tüm tesislerin giriş ve çıkışlarına duyuru asılarak, salgın tedbirlerine, tedbirlerin uygulanmasından sorumlu görevlinin bilgilerine yer verilmesi zorunludur.
-Tüm tesislerde maske takılması, dezenfektan temin edilmesi, masaların ayrılması zorunludur. Masalarda en fazla 4 kişi oturabilecektir.
-Evler aynı aile üyelerine veya en fazla iki kişiye kiralanabilecektir.
-Gece kulüpleri/ barlar ve çocuk oyun parkları kapalı olacaktır.
-Açık ve kapalı alanlarda toplantı veya etkinlik (yılbaşı kutlamaları da dahil) düzenlenmesi yasaktır.
-Açık alanlarda (park, meydan, sokak, kumsal gibi) en fazla 4 kişi bir araya gelebilecektir.
-Aynı aile üyesi olmayan kişilerin ev ziyaretlerinde bulunması yasaktır.
-Hastane ve hapishane ziyaretleri yasaktır.
-Dini ibadetler, 10 metrekarede 1 kişi bulunmak kaydıyla gerçekleştirilebilecektir.
-Cenaze törenleri en fazla 10 kişinin katılımıyla düzenlenecektir (23.12.2020).

Karadağ Bulaşıcı Hastalıklar Ulusal Koordinasyon Başkanlığınca, 2 Temmuz gece yarısından itibaren yeni tedbirler alınmıştır. Daha önce Rozaje ve Bijelo Polje şehirlerinde ve Ülke genelinde uygulanan tedbirlere ilaveten, Gusinje ve Berane şehirlerinde bugünden itibaren,
 -Kapalı ve açık alanlardaki buluşmalar/faaliyetler (spor, siyasi, kültürel, özel tüm toplantılar)  yasaklanmış, 
-Toplu ibadet ve taziye kabulleri yasaklanmıştır. Cenaze törenlerinin sadece en yakın aile üyeleriyle yapılmasına izin verilmiş,
-Bir aracın içinde aynı aile üyesi olmayan ikiden fazla kişinin birlikte bulunması yasaklanmış,
-Aynı aile üyesi olmayan ikiden fazla kişinin açık alanlarda birlikte bulunması yasaklanmış,
-Apartmanlarda/evlerde ortak aile üyeleri dışında buluşma gerçekleştirilmesi yasaklanmış,
-Okul öncesi eğitim kurumlarının faaliyetleri askıya alınmıştır.
 
Gusinje şehrinde ayrıca, saat 18:00-05:00 arasında sokağa çıkma yasağı getirilmiş, yeme-içme tesisleri kapatılmış ve şehir giriş/şehirden çıkışlar yasaklanmıştır. Sözkonusu tedbirlerin bir hafta süreyle geçerli olacağı, sürenin uzatılıp uzatılmayacağının yedi gün sonraki duruma göre yeniden değerlendirileceği açıklanmıştır. Ülke genelinde tüm kamu kurum ve kuruluşlarına, belediyelere, şirketlere, girişimcilere evden çalışma düzeni almaları tavsiye edilmiştir.
 
Bulaşıcı Hastalıklar Ulusal Koordinasyon Başkanlığı ayrıca, Toplumu Bulaşıcı Hastalıklardan Koruma Yasasında bazı değişikliklere giderek, kamu sağlığını tehlikeye atan  eylemlere getirilen cezaları arttırmıştır. Bu çerçevede, sosyal mesafe kuralına uyulmasını sağlamayan, personeline koruyucu ekipman tedarik etmeyen, mağaza/inşaat alanı/market/turizm tesisleri gibi alanlara ve toplu taşımaya/devlet kurumlarına/belediyelere maskesiz girilmesine izin veren ve tesisleri/toplu taşıma araçlarını (işçilerin/çalışanların naklini yapan araçlar da dahil) dezenfekte etmeyen; herhangi bir yasal kuruluşa 2.000 ila 20.000 Avro, herhangi bir yasal kuruluş çalışanına 200 ila 2.000 Avro, herhangi bir girişimciye 350 ila 6.000 Avro, herhangi bir kamu kurumu veya belediye çalışanına ise 500 ila 2.000 Avro arasında para cezası verileceği, ayrıca özel kuruluşların faaliyetlerinin 6 ay süreyle durdurulabileceği açıklanmıştır.
 
Öte yandan, sosyal mesafe kuralına uymayan, koruyucu ekipman takmayan ve mağaza/inşaat alanı/market/turizm tesisleri gibi alanlara ve toplu taşıma araçlarına/devlet kurumlarına/belediyelere maskesiz giren vatandaşlara da 100 ila 2.000 Avro arasında para cezası verileceği de belirtilmiştir.

Karadağ Hükümeti’nin aşağıda sunulan internet sayfalarından sözkonusu kararların İngilizce metinlerine ulaşılabilmektedir: http://www.gov.me/en/News/228002/Amended-Law-enters-into-force-high-penalties-for-violating-measures-of-National-Coordination-Body-beginning-tonight.html, http://www.gov.me/en/News/228000/National-Coordination-Body-Rigorous-sanctioning-of-violations-of-measures-special-measures-in-Gusinje-and-Berane.html (03.07.2020).

Bosna Hersek ile sınır kapısı olan Rozaje şehri halen giriş ve çıkışlara kapalı durumdadır. İlaveten Gusinje ve Berane şehirlerinde de tedbirler getirilmiştir. Kamu kurum ve kuruluşları yeniden evden çalışma sistemine geçmiştir. Karadağ'a Bosna Hersek üzerinden giriş yapmak isteyen vatandaşlarımızdan, Karadağ'da oturum izni olmayanlara Saraybosna uçağına binmeden önce bir davet mektuplarının olup olmadığı sorulmaktadır. Konu hakkında Saraybosna Büyükelçiliği ve Podgoritsa Büyükelçiliğimiz Konsolosluk Birimlerinden günlük bilgi almadan seyahat planı yapılmaması tavsiye edilmektedir (03.07.2020).

Vaka sayısındaki hızlı artış sebebiyle 30 Haziran akşamı Karadağ Bulaşıcı Hastalıklar Ulusal Koordinasyon Başkanlığınca yeni tedbirler açıklanmıştır. Bu çerçevede;

-Özel toplantılar (düğün, mezuniyet ve doğum günü kutlamaları gibi) düzenlenmesi bir hafta süreyle yasaklanmıştır.
-Gece kulüpleri ve diskoteklerin çalışması bir hafta süreyle askıya alınmıştır.
-Emniyet ve denetim makamlarının alınan sağlık tedbirlerine ve izolasyon önlemlerine ilişkin kontrolleri sıklaştırmasına karar verilmiştir.
-Kamuya açık alanlarda maske takılması ve sosyal mesafe kuralına uyulması gerektiği yeniden hatırlatılmıştır. Gözetim altında bulunan kişilerin bulundukları yerden kesinlikle ayrılmaması ve ziyaretçi kabul etmemesi gerektiği tekrarlanmıştır.
-Rozaje'deki yeme-içme tesisleri bir hafta süreyle kapatılmıştır.
-Acil durumlar haricinde Rozaje'ye giriş ve çıkışlar bir hafta süreyle kapatılmıştır (01.07.2020).

Karadağ'daki Covid-19 salgınına ilişkin vaka sayısındaki hızlı artış sebebiyle 30 Haziran akşamı itibariyle Bulaşıcı Hastalıklar Ulusal Koordinasyon Başkanlığınca yeni tedbirler açıklanmıştır. Bu çerçevede:
-Özel toplantılar (düğün, mezuniyet ve doğum günü kutlamaları gibi) düzenlenmesi bir hafta süreyle yasaklanmıştır.
-Gece kulüpleri ve diskoteklerin çalışması bir hafta süreyle askıya alınmıştır.
-Emniyet ve denetim makamlarının alınan sağlık tedbirlerine ve izolasyon önlemlerine ilişkin kontrolleri sıklaştırmasına karar verilmiştir.
-Kamuya açık alanlarda maske takılması ve sosyal mesafe kuralına uyulması gerektiği yeniden hatırlatılmıştır. Gözetim altında bulunan kişilerin bulundukları yerden kesinlikle ayrılmaması ve ziyaretçi kabul etmemesi gerektiği tekrarlanmıştır.
-Rozaje'deki yeme-içme tesisleri bir hafta süreyle kapatılmıştır.
-Acil durumlar haricinde Rozaje'ye giriş ve çıkışlar bir hafta süreyle kapatılmıştır.
Sözkonusu tedbirlerin uzatılıp uzatılmayacağı bir hafta sonraki duruma göre yeniden değerlendirilecektir (30.06.2020).

Halk Sağlığı Enstitüsü'nün önerisi üzerine, Bulaşıcı Hastalıklar Ulusal Koordinasyon Başkanlığı  Karadağ'daki corona (korona) virüs salgınının sonunu ilan etmeye karar vermiştir. 5 Mayıs'tan bu yana Karadağ'da corona (korona) vakası görülmemesi üzerine, 1 Haziran itibariyle belirli ülkelere sınırlar açılmıştır (09.06.2020).

Hükümet, Karadağ Havaalanlarının yakında Karadağ'a ve Karadağ'dan yapılacak genel havacılık uçuşlarına açık olacağını duyurdu. Karadağ Hükümeti resmi twitter hesabında, "Bulaşıcı Hastalıklar Ulusal Koordinasyon Kurumu, Karadağ'a ve Karadağ'dan yapılacak genel havacılık uçuşları için havalimanlarnın yakında açılması konusunda bir karara varmıştır" denildi (19.05.2020).

Bulaşıcı Hastalıklar Ulusal Koordinasyon Başkanlığı 8 Mayıs 2020 Cuma akşamı Karadağ'da salgının kontrol altına alındığını ve bazı tedbirlerin esnetildiğini açıklamıştır. Bu çerçevede, 11 Mayıs itibariyle bazı bölgelerde şehirler arası seyahatin başlamasına, hastanelerde/sağlık kuruluşlarında normal hastaların kabul edilmesine, sınırlı katılımlı dini ayinlerin gerçekleştirilmesine izin verilmektedir.

Bu son kararlarla, Şehirler arası kara ulaşımının Bar, Budva, Herceg Novi, Kotor, Tivat, Ulçin ve Çetinje (güney), Podgoritsa, Çetinje, Danilovgrad, Tuzi, Niksiç, Savnik ve Pluzine (orta), Pjlevlija, Zabjlak, Bijelo Polje, Berane, Mojkovaç, Kolaşin, Plav, Rozaje, Andrijevitsa, Petnitsa ve Gusinje (kuzey) güzergahları arasında yapılması ve ayrıca şehirler arası deniz yolu ulaşımı yapılması mümkündür. Araçlarda, aynı aile üyesinden olmadığı müddetçe, iki yetişkinden fazla kişinin bulunması halen yasaktır. Bu kural, işçilerin, medya temsilcilerinin, sağlık, itfaiye ve güvenlik hizmetleri sunanEtkisi:personelin taşınması için geçerli olmamakla beraber, deniz ve karayolu ulaşım şirketleri yolcuların maske takmasından ve ayakta seyahat etmemesinden sorumludur.

Tüm hastane ve sağlık kuruluşlarında normal hastalara sunulan hizmetler kademeli olarak yeniden başlanacaktır. Hastaların maske takması (maske takmasına engel bir rahatsızlığı bulunmuyorsa) ve sosyal mesafe kuralına uyması, hastanelere giriş ve çıkışlarda hastalara dezenfektan verilmesi, hastanelerin girişlerinde koronavirüs tedbirlerinin yayınlanması, kolon/meme/rahim kanseri taramalarının tedbirler süresince ertelenmesi zorunludur.

Dini ibadet/ayinlerin yeniden gerçekleştirilmesi için, 10 metrekarelik alanda 1 kişinin bulunması, 2 metrelik sosyal mesafe uygulanması, dini alanlara giriş ve çıkışlarda dezenfektan tedarik edilmesi, bu alanların girişlerinde aynı anda bulunabilecek maksimum kişi sayısının belirtilmesi, ayinler sırasında dini temsilciler haricindeki kişilerin maske takması, dini tesislerdeki açık alanlarda maksimum 20 kişinin bulunması kurallarına uyulacaktır.

Ayrıca, Spor ve Gençlik Bakanlığı’nın yeni düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açık alanlarda sosyal mesafe kuralına riayet ederek, bir veya iki kişi tarafından spor/egzersiz faaliyetleri yapılması mümkün olup, 18 Mayıs'tan itibaren daha büyük takım sporlarının faaliyetlerinin küçük gruplar halinde gerçekleştirilmesine, 1 Haziran'dan itibaren ise maç ve turnuvaların seyircisiz olarak başlamasına izin verilecektir (11.05.2020).

Karadağ Bulaşıcı Hastalıklar Ulusal Koordinasyon Başkanlığı, epidemiyolojik durum izin verdiği ve önlemlere uyulduğu takdirde, 4 Mayıs'tan itibaren aşağıda yer alan önlemlerin hafifletilmesi planını kabul etmiştir:
1. Mağazaların çalışmasının sağlanması (tekstil, ayakkabı, teknik ürünler, inşaat malzemeleri, el sanatları, hizmetler, kuaförlük ve güzellik salonları, fitness merkezleri, kırtasiyeler, diş klinikleri, sürücü kursları, araba kiralama hizmetleri, müzeler, galeriler...),
2. Diğer belediyelerdeki yazlık evlerine gidilmesinin sağlanması,
3. Yeni koronavirüs vakalarının kaydedilmediği belediyelerde kentsel taksi taşımacılığı ve yerel toplu kentsel ulaşım.

Planın üçüncü aşamasının ise 18 Mayıs'ta başlatılması öngörülmekte olup, bu aşamada restoran, kafe, otel terasları, sahil barları, plajlar ve alışveriş merkezlerinin açılması öngörülmektedir. 1 Haziran'da başlatılacak dördüncü aşama ile de uygun koruma önlemleri ile karayolu, demiryolu ve denizyolu kentsel ve şehirler arası ulaşımın açılması hedeflenmektedir. 

Başbakan Yardımcısı ve Bulaşıcı Hastalıklar Ulusal Koordinasyon Başkanı Milutin Simoviç, belirlenen hedeflere ulaşmak ve önlemleri hafifletmenin, tüm toplumun altı temel kriteri karşılamadaki sonuçlarına bağlı olacağını söyledi:
1. Enfeksiyonun yayılmasının kontrol altında tutulması,
2. Test edilmesinine devam edilmesi, konaklar ve izolasyonda bulunan kişilerin takip edilmesi,
3. Sağlık tesisleri, bakım evleri ve diğer hassas kategorilere özel ilgi ve bakım,
4. Her işyerinde açıkça belirtilen önleyici tedbirlerin oluşturulması.
5. Diğer ülkelerden virüs girişi riskini en üst düzeye çıkarılması,
6. Vatandaşların tam katılımı ve angajmanı (27.04.2020).

Karadağ Bulaşıcı Hastalıklar Ulusal Koordinasyon Başkanlığı Ülkedeki tedbirlerin esnetilmesini uygun görmüştür. Bu çerçevede,
- Sokağa çıkma yasağının saatleri hafta içi ve hafta sonunda saat 23:00-05:00 arası olarak değiştirilmiştir.
- Marketlerin çalışma saatleri 07:00-22:00 (Pazartesi-Cumartesi günleri arasında, Pazar kapalı) arası olarak değiştirilmiştir.
- Kamuya açık alanlarda bireysel spor (yürüyüş, koşu gibi) ve dinlenme faaliyetlerinin zorunlu sosyal mesafe kuralına ve diğer önlemlere de uymak kaydıyla gerçekleştirilmesine izin verilmiştir.
- 24 Mart'tan itibaren karantinada olan Tuzi şehrinde uygulanan tüm tedbir ve yasaklar durdurulmuş olup, Tuzi'de ikamet edenlerin birbirlerine bağlı ve yakın olan Podgoritsa ve Danilovgrad şehirleri arasında seyahat etmelerine izin verilmiştir. Bunun haricinde şehirlerarası seyahat yasağı devam etmektedir. Önlemlerin ticari faaliyetleri de içerecek şekilde aşama aşama esnetileceği belirtilmiştir (24.04.2020).

Karadağ Ulaştırma Bakanlığı Karayolu Taşımacılığı Müdürlüğü; COVID-19 (KOVİD-19) önlemek için Karadağ'da uygulanan tedbirlerle ilgili olarak, Karadağ'daki mal taşımacılığının kısıtlama olmaksızın gerçekleştirildiği, her türlü yolcu taşımacılığının ise askıya alındığı belirtmiştir. 15 Mart 2020 tarihinden bu yana -bir sonraki bildirime kadar- uygulama aşağıda belirtildiği şekilde gerçekleştirilecektir:

-Karadağ'da daimi veya geçici ikametgahı olan yabancılar hariç, Karadağ'a giriş yabancılar için yasaktır. Uluslararası karayolu taşımacılığı yapan yük araçlarının yabancı sürücülerinin Karadağ'a girmesi yasak değildir.
-Karadağ'a girdikten sonra sınır kapısında kamyon şoförüne Karadağ sınırları içerisinde durmayı, konaklamayı ve Karadağ sınırları içerisinde kalmayı yasaklayan bir Karar verilir. Karar, sınır geçiş noktasının adını –yani Karadağ'a giriş noktasını-, kamyonun çıkış noktası olacak sınır geçiş noktasının adını ve taşıyıcı için söz konusu sınır geçiş noktasına ulaşmak için gerekli süreyi belirtir.
Halihazırda, ülkemizden Karadağ'a olan ihracatta herhangi bir aksaklık söz konusu değildir. Yalnızca, sınırda ve liman gümrük kapılarında bekleme süreleri normal zamandan biraz daha uzun olabilmektedir. Bunun sebebi, daha az gümrük memurunun ve daha az sayıda nakliyecinin çalışıyor olmasıdır.

Karadağ sınır kapılarındaki mevcut durum ise aşağıda belirtilmektedir:

Dobrakovo (Karadağ) – Gostun (Sırbistan) sınır geçişi:
• Girişteki bekleme hattında yaklaşık 1,5 saat bekleme süresi ile 15 kamyon bulunmaktadır. Çıkışta bekleme süresi 30 dakikadır.
• TCG (Geçiş ve müşterek ihracat-transit prosedürü durumunda üçüncü bölüm TCG ile tamamlanır)  düzenli olarak sevk edilmekte, sınır geçişine vardıklarında kamyonlar hemen gönderilmektedir.
• Karantina uygulanmamakta, Bosna Hersekli ve yabancı sürücülere düzenli olarak epidemiyologlarla temasa geçmeleri için yazılı talimatlar verilmiştir

Bosna'dan Ilinobrdo–Klobuk sınırı
• Girişteki bekleme hattında yaklaşık 30 dakikalık bekleme süresiyle 5 kamyon bulunmaktadır. Çıkışta gecikme yoktur.
• 08.00-12.00 çalışma saatleri içinde bekleme süresi 1,5 saattir. Bu süreden sonra bekleme süresi 30 dakikadır. Gümrük işlemleri yüklü taşıtlar sınır kapısına ulaştıkça gerçekleştirilmektedir.
•Karantina uygulanmamaktadır.
•Karadağ'a girerken, sınır geçişi ve Nikşiç arasındaki yol, yol çalışmaları faaliyetleri nedeniyle her gün sabah 10'dan akşam 02'ye kadar trafiğe kapalıdır.

Debeli Brijeg (Karadağ) –Karasović (Hırvatistan) sınır geçişi:
• Giriş ve çıkışta gecikme yoktur.
• Transit halindeki araçlar için ayrı bir hat yoktur ve kamyonların geri kalanı ile bekleme hattındalardır. Ancak, transit araçlara Karadağ'dan çıkmak için son tarihle ilgili yazılı talimatlar verilmektedir.
• Karantina uygulanmamaktadır.

Božaj (Karadağ) - Hani ve Hotit (Arnavutluk) sınır geçişi:
• Girişteki bekleme hattında 1 saat bekleme süresi ile 4 kamyon bulunmaktadır. Çıkışta gecikme yoktur.
• Transit halindeki araçlar için ayrı bir hat yoktur ve kamyonların geri kalanı ile bekleme hattındalardır. Ancak, transit araçlara Karadağ'dan çıkmak için son tarihle ilgili yazılı talimatlar verilmektedir
• Karantina uygulanmamaktadır.

Karadağ'da “kısa süreli kalacak olan yabancı kamyon sürücülerine” yönelik uygulamalar ise aşağıda sunulmaktadır:
-Sınır kapısından Karadağ'a girerken, sürücüye bir ‘’Karar’’ verilir.
-Aracın önemli sebebi olmadan herhangi bir yerde durması yasak olup sürücü, malların gümrükleme ve yükleme/boşaltma işlemlerinin yapılacağı yere kamyonu götürmekle yükümlüdür.
-Aracın arızası durumunda, sürücü polisi aramakla yükümlüdür.
-Forkliftten ayrılırken, sürücünün diğer insanlardan en az 2 metre uzakta olması ve kişisel koruyucu ekipmanı takması gerekir (ağız ve burun maskesi, lateks veya nitril eldivenler; sürücü, her dışarı çıktığında eldiven ve maskeyi değiştirecek, kullanılmış ekipmanı, ekipmanın atılması amaçlanan ayrı bir torbada imha edecek; ekipmanı kullanmadan önce ve sonra el hijyeni ve alkol bazlı ajanlarla dezenfeksiyonun sürdürülmesi zorunlu olacaktır).
-Tuvaletlerin, koruma ve dezenfeksiyon önlemlerine göre belirlenen yerlerde kullanılacaktır.
-Mal yükleme / boşaltma noktasında, sürücü, sosyal mesafenin korunmasına dikkat eder ve kişisel koruyucu ekipmanı (maske ve eldiven) takar, dokümantasyon daha önce elektronik olarak iletilmezse eğer, sürücü dokümantasyonu sunar, yükleme alanını açar, diğer kişilerden gerekli sosyal mesafeyi korur ve boşaltma / yükleme sürecini izler, yükleme / boşaltma tamamlandıktan sonra, sürücü kamyon kabinine girer ve devam eder. 
-Gümrükleme ve yükleme / boşaltma prosedürünün, sürücünün Karadağ bölgesinde kısa bir süre kalmasını gerektirmesi durumunda (örneğin bir gece gerekli ise), büyük kamyonun sürücüsü kabinde bulunur ve mevcut yatağını kullanır, daha küçük kamyonun sürücüleri için mevcut kabin alanı kullanılmalıdır, daha uzun kalmak gerektiğinde; bir otelde / motelde konaklama gerektiğinde, sürücü, yetkili Epidemiyoloji Şubesi’nei bu konuda bilgilendirmek ve alınan talimatları takip etmek zorundadır.
-Sürücüler, işveren tarafından sağlanan yeterli kişisel koruyucu ekipmana (maske ve eldiven) sahip olmalıdır; Karadağ'a girerken, yetkili şubeler yeterli kişisel koruyucu ekipmana sahip olup olmadığını denetleme ve tespit etme hakkına sahiptir (17.04.2020).

Karadağ Ticaret Odası (PKCG) Meclisi, bazı sektörleri Ticaret Odası üyelik ücretlerini ödeme yükümlülüğünden geçici olarak muaf tutmaya karar vermiştir. Ticaret Odası’nın basın açıklamasında “Karara göre, COVID-19 (KOVİD-19) salgını nedeniyle faaliyetleri Sağlık Bakanlığı tarafından yasaklanan şirketler ve girişimcilerin yanı sıra faaliyetleri salgından en çok etkilenmiş olanlar için üyelik aidatlarını ödeme yükümlülüğünün 1 Nisan - 30 Haziran arasında erteleneceği ” belirtilmiştir. Bu hakkı kullanabilmek için şirketlerin ve girişimcilerin ay sonuna kadar Ticaret Odası'na üyelik aidatından muafiyet talep etmeleri gerekmektedir. Karar ve talep formu Karadağ Ticaret Odası’nın web sitesinde (www.privrednakomora.me) bulunmaktadır (14.04.2020).

9 Nisan 2020 tarihi itibariyle Karadağ Hükümeti “şantiyelerde coronavirus’e (koronavirüse) karşı alınan tedbirleri” açıklamıştır:
-Şantiyelerde salgına karşı alınan tedbirlere görünür bir şekilde yer verilmesi,
-Şantiyelerde inşaat işi yapan tüm çalışanların, şantiyeye gidişleri ve şantiyeden dönüşleri sırasında, şantiyede bulundukları süre boyunca (yemek zamanı hariç), kişisel koruyucu ekipman - maskeler ve eldivenler- kullanmasının sağlamasına, 
-Şantiyede inşaat işi yapan tüm çalışanların, çalışma saatleri içinde şantiyeden ayrılmasının (yiyecek vb. temin etmek için dahil) yasaklanması,
-Şantiyede inşaat işi yapan tüm çalışanlara yiyecek dağıtımı yapılması,
-Çalışanların şantiyeye (otobüs ya da minibüs ile) düzenli olarak taşınması sırasında sosyal mesafenin sağlanması,
-Büyük şantiyelerde (40 veya daha fazla işçisi olan) 20 veya daha az işçiden oluşan bir kaç grup halinde çalışılmasına ve bu grupların yapısının değiştirilmemesine, şantiyelerde işçiler arasında sosyal mesafe sınırının uygulanmasına ve şantiyeden çıktıktan sonra gruplar arasındaki temaslardan mümkün olduğunca kaçınılması (bu kuralın çalışanların topluca yaptığı konaklama, taşınma, yemek yeme gibi faaliyetlerde de geçerli olmasına ve çalışanlar şantiyeye gelirken aradaki zaman mesafesi gözetilerek grupların biraraya gelmesinin engellenmesi),
-Şantiyelerde sorumlu müdür ve mühendislerin, çalışanları kişisel koruyucu ekipmanların-maskeler ve eldivenlerin- zorunlu kullanımı ile zorunlu sosyal mesafe kuralını uygulayacak şekilde görevlendirilmesi (09.04.2020).

Restoranlar, kafeler, barlar (yemek teslimatı yapanlar haricinde), gece kulüpleri, kumarhaneler, kitap evleri, alışveriş merkezleri, spor salonları ve çocuk oyun alanları geçici süreyle kapatılmıştır.  Karadağ Hükümeti coronavirus (koronavirüs) salgınıyla mücadele kapsamında aldığı kararla, istisnai izinler haricinde, ülke genelinde aşağıda belirtilen gün ve saat aralıklarında sokağa çıkma yasağı getirdiğini açıklamıştır. Pazartesi-Cuma: 19:00-05:00 Cumartesi: 13:00 - Pazartesi: 05:00. Ziraat Bank Montenegro da çalışma saatlerini bu karar sonrasında 08:00-14:00 olarak güncellenmiştir (31.03.2020).

15 Mart'ta açıklanan tedbirler çerçevesinde, Karadağ vatandaşları ve oturum izni olan kişiler haricinde ülkeye yabancıların girişi geçici süreyle durdurulmuştur. Mal taşıyan yabancıların sınırlardan geçişlerine gerekli kontroller yapıldıktan sonra izin verilecektir. Yurtdışından Karadağ'a dönen tüm Karadağ vatandaşları ile oturum izni olan yabancıların 14 günlük ev karantinasını uygulaması zorunlu hale getirilmiştir (19.03.2020).

16 Mart 2020 itibariyle Karadağ’da coronavirus (koronavirüs) salgınına karşı mücadeleye ilişkin olarak alınan ilave tedbirler çerçevesinde, Montenegro Airlines'ın tüm uçuşları durdurulmuştur. Uluslararası demiryolu ulaşımı askıya alınmıştır. Uluslararası karayolu yolcu trafiği kesilmiştir (19.03.2020).