Dünya Tüketici Hakları Günü Mesajı
15.03.2015
 

Günümüzde gelişmiş ekonomilerin en temel nitelikleri arasında tüketici haklarına gösterilen saygı ve duyarlılık yer alırken, sahip olduğumuz kadim medeniyet de tüketicilerin korunması alanında, esnaf ve sanatkârların uymaya zorunlu olduğu çalışma ilkelerini,“nizamlar” şeklinde yayınlayan hassas bir yaklaşımı barındırır. Bin yıllık Ahilik geleneğimiz, satın aldığı bir üründe aldatıldığını düşünen kişiye, en üst Ahilik kurumuna kadar şikâyet hakkı tanıyarak, “velinimet” olarak konumlandırdığı tüketiciye en geniş hakları asırlar öncesinden teslim etmiştir.
 
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olarak, ticari hayata ilişkin yürüttüğümüz çalışmaları insan odaklı bir çerçevede sürdürmekteyiz. Tüketicilerimizin gelişmiş ülkelerde yaşayan tüketicilerle aynı haklara sahip olmaları, bilgilendirilmeleri, yasal haklarını kullanmaları ve kendilerini temsil etme konusunda özendirilmeleri hususlarına büyük önem vermekte ve çalışmalarımızı bu anlayışla yürütmekteyiz.
 
Bu çerçevede tüketicileri daha ileri seviyede korumaya yönelik tedbirlerin alınması, hak arama yollarının kolaylaştırılması, tüketicinin bilgilendirilmesine ağırlık verilmesi, bürokrasinin azaltılması ve hakkaniyete uygun bir ceza sisteminin oluşturulması amacıyla Bakanlığımız tarafından hazırlanan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 28 Mayıs 2014 tarihinde yürürlüğe girmiş, bu kanuna istinaden 23 adet yönetmelik hazırlanmıştır. Ayıplı mal ve hizmetlerden tüketici kredilerine, taksitli satışlardan paket tur ve devre tatil sözleşmelerine kadar tüketicinin taraf olduğu çok sayıda alana ilişkin ayrıntılı düzenlemeler hayata geçirilmiştir. Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte 76 milyon tüketicimiz daha ileri seviyede haklara sahip olmuş, tüketicilerin hak arama yolları daha da kolaylaşmıştır. 
 
Tüketicinin korunmasına yönelik yürütmüş olduğumuz bir diğer faaliyet, sorunları kaynağından çözmek amacıyla yapmış olduğumuz piyasa gözetimi ve denetim faaliyetleridir. Vatandaşlarımızın gönül rahatlığıyla alışveriş yapabilmeleri için gümrüklerde yaptığımızın denetimlerin yanı sıra piyasaya arz edilmiş ürünler üzerindeki denetimlerimizi de arttırdık. Denetimini yaptığımız 715 binin üzerindeki ürün içerisinde oyuncaklara ayrı bir önem vererek çocuklarımızın sağlıklı oyuncaklarla oynayabilmesi için büyük çaba harcadık.
 
Hem iç piyasadaki hem de ithalat aşamasındaki tüm tüketici ürünlerinin; insan sağlığı, can ve mal güvenliği ile tüketicinin korunması açısından yüzde yüz güvenli olmasını sağlamak hedefine ulaşmak için Gümrük ve Ticaret Denetmenlerimizin yoğun denetimleri sonucunda 2011 yılında yüzde 38,64 olan tüm ürünlerdeki güvensizlik oranı yıllar içinde düşerek, 2014 yılında ise yüzde 6.4 e kadar gerilemiştir. Kırtasiye ürünlerinde 2011 yılında yüzde 53 olan güvensizlik oranı; 2012 yılında yüzde 24’e, 2013 yılında yüzde 17,5’e, 2014 yılında ise yüzde 11’e kadar düşmüştür. Bakanlığımızın kuruluşundan itibaren dört yıllık piyasa gözetimi uygulamamız sonunda ürünleri güvensiz bulunan üretici ve ithalatçılara 2.887.759 TL idari para cezası, ayrıca güvensiz ürünlerin ilanı, toplatılması ve imhası cezaları uygulanmıştır.
 
 
Tüketici haklarının korunması konusunda lokomotif görevi üstlenmiş olan ve bugün sayıları 1003’e ulaşan tüketici hakem heyetlerimize yapılan başvuru sayısı 2012 yılında 446.054, 2013 yılında 833.854 iken 2014 yılında bu sayı 5.445.308’ e ulaşmıştır.
 
Diğer yandan Bakanlığımız bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Kurulu aracılığıyla televizyon, gazete, dergi, internet sitesi, afiş, açık hava vb. tüm yazılı ve görsel mecralarda yayınlanan reklâmları denetlemek suretiyle tüketicilerin aldatılması önlenmektedir. Reklam Kurulu tarafından 2014 yılında toplam 17.056.915 TL idari para cezası uygulanmıştır.
 
Ayrıca tüketici bilincini geliştirmek ve bu yönde hak arama alışkanlıklarını yaygınlaştırmak, tüketici haklarına saygılı kişi, kurum ve kuruluşları teşvik etmek amacıyla bu yıl 18’ncisi düzenlenen Geleneksel Tüketici Ödülleri 19 Mart 2015 tarihinde sahiplerini bulacaktır.
 
“Güvensiz ürüne karşı sıfır tolerans” prensibi ve “Bilinçli tüketici, basiretli tacir” anlayışı içinde devam eden tüm bu çalışmalarımız neticesinde tüketicinin korunması alanında bir farkındalık oluşturarak tüketicilerimizin bilinçlenmesini ve haklarını kolayca aramasını hedeflemekteyiz. Bu hedef doğrultusunda çalışmalarımızın artarak devam edeceğini belirterek, bütün tüketicilerimizin 15 Mart Dünya Tüketiciler Günü’nü tebrik ediyorum.
 

                                                                         Nurettin CANİKLİ
                                                                            Gümrük ve Ticaret Bakanı