Avrupa'da doğal gaz fiyatları, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) dışalımının artması ile hava tahminlerinin sonbahar mevsiminin beklenenden daha ılıman geçeceğine işaret etmesiyle Pazartesi günü (10/10/2022) üç ayın en düşük düzeyine geriledi.

Avrupa doğal gaz piyasasının ölçüm göstergesi olan Hollanda TTF merkezinde (Daha yaygın biçimde TTF kısaltmasıyla bilinen Tapu Transfer Tesisi, doğal gaz alım satımı konusunda Hollanda'da kurulu sanal alım satım noktasıdır. TTF, Avrupa’daki bir dizi doğal gaz alım satımcısına vadeli işlemler, fiziksel işlemler ile takas işlemleri yapma olanağı sağlar. Ç.N.) doğal gaz fiyatları Pazartesi günü (10/10/2022) Amsterdam'da erken alım satımlarda yaklaşık %8 oranında düştü. Fiyatlar, 1 Temmuz'dan (2022) bu yana en düşük Avrupa gösterge gaz fiyatı olan megavatsaat başına 140 ABD Doları (144 Avro) ile gün içi en düşük düzeyine indi.

Avrupa’nın yoğun bir biçimde LNG dışalımı gerçekleştirmiş olması ile birlikte önümüzdeki bir ya da iki hafta boyunca daha ılıman geçeceği öngörülen hava koşulları, içinde bulunduğumuz haftanın başında gaz fiyatlarındaki düşüşün iki temel nedenini oluşturdu. Fransa'da önceki aylarla karşılaştırıldığında daha yüksek oranda nükleer enerji üretimi de kıta genelinde elektrik sunumuna yardımcı olurken, böylece gaza olan istemin de elektriğe yönelmesine yol açtı.

Bloomberg tarafından derlenen verilere göre, LNG kargolarının kuzeybatı Avrupa'ya dışalımı 2016 yılından bu yana yılın bu zamanı içerisindeki en yüksek düzeyine ulaştı. Reuters haber ajansına göre, şu anda yalnızca İngiltere'ye dokuz LNG tankerinin ay sonuna kadar ulaşması bekleniyor.

Saxo Bank Emtia Stratejileri Birimi Başkanı Ole Hansen, bugün Avrupa'da gaz fiyatlarının üç ayın en düşük düzeyinde olmasının "yoğun LNG girişleri, ılıman geçen sonbahar havası ile istemdeki kesin düşüşten kaynaklandığını" belirtti. Hansen, Avrupa’ya gaz akışının yıllık %78 oranında gerilemesi sonucu Rusya'nın piyasayı şok etme yeteneğinin çok azaldığını da sözlerine ekledi.

Hava tahmini modelleri, önümüzdeki iki hafta boyunca kıta Avrupası'nın büyük bölümünde havaların ılıman geçeceğini, dolayısıyla bu durumun da ısınma ile elektrik tüketiminde kullanılan gazın istemi üzerindeki yukarı yönlü baskıyı hafifleteceğini gösteriyor.

Bu arada AB liderleri, geçen hafta Prag'da gerçekleştirdikleri doruk toplantısında gaz fiyatlarını sınırlama konusunda henüz anlaşmaya varamadılar. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen geçen haftanın sonunda yaptığı açıklamada, AB'nin güvenilir gaz sağlayıcılarıyla "uygun fiyatlar için bir koridor" oluşturulması ya da örneğin "genel biçimde gaz piyasasında fiyatların nasıl sınırlandırılacağı" konusunda pazarlık yaptığını duyurdu.

Avrupa Komisyonu ise bu hafta sonu yaptığı açıklamada, "Avrupa Birliği’nde gaz stoku şu anda %90'ın üzerinde" bilgisini iletirken ayrıca "İyi haber: Gaz tüketimimizi şimdiden yaklaşık %10 oranında azalttık, ancak yine de daha fazlası yapılabilir" diye belirtiyor.

Kaynak: world-energy
Yayınlayan: T.C. Ticaret Bakanlığı Ticaret Araştırmaları ve Risk Değerlendirme Genel Müdürlüğü