İran Ekonomi ve Ticaret Haberleri 19/02/2019

19 Şubat 2019

İran Ekonomi ve Ticaret Haberleri 19/02/2019

 

  • İran Ağır Vasıta Lastiği İthalatında Menşe Şartını Kaldırdı.
İran Ticaret, Sanayi ve Madenler Bakanlığı tarafından 28 Ocak 2019 tarihinde yayınlanan Tebliğ’de ülke iç piyasasındaki ihtiyaçların karşılanması amacıyla, ağır vasıta lastik ithalatının üçüncü ülkelerden menşe belgesi aranmaksızın gerçekleştirilebileceği, lastiğin kalitesi ve standartlarının İran’a girdikten sonra kontrol edilebileceği belirtilmektedir.
  • İran Kırmızı et ithal edecek.
İran’da son dönemde kırmızı et piyasasında önemli dalgalanmalar görülmekte olup, kırmızı et fiyatları 300.000 İran Riyalinden 1.100.000 İran Riyali’ne (yaklaşık 9 ABD Doları) yükselmiş durumdadır.
Konuya ilişkin olarak basına yansıyan haberlerde, İran Parlamentosu Tarım Komitesi Başkanı tarafından İran’ın 21 Mart 2018 tarihinden bugüne kadar toplam 126 bin ton kırmızı et ithal ettiği, İran’da yılda 1 milyon ton kırmızı et tüketildiği açıklanmıştır.
Kırmızı et piyasasındaki dalgalanmaları önlemek amacıyla İran Ticaret, Sanayi ve Madenler Bakanlığı tarafından 10 Şubat 2019 tarihinde yayınlanan Genelge’de, çeşitli kırmızı et ithalatında İranlı ithalatçıların %4’lük Sabit Gümrük Vergisi’nin dışında vergi uygulanmaksızın, resmi kur ve serbest piyasa kuru arasında oluşan NİMA kuru üzerinden et ithalatı yapabileceği belirtilmiştir.
  • İthalatı Yasak Ürünlerin Bir Kısmının İthalat Yasağı Sınır Ticareti Kapsamında Kaldırıldı.
İran Kabinesinin 6 Şubat'ta hayata geçirdiği düzenlemeyle, ithalatı yasaklanmış bulunan 1.507 ürünün içinde bulunduğu 4. Grupta yer alan 100 ürünün sınır ticareti kapsamında ithalatının yasaklanması kaldırılmıştır.
Düzenleme kapsamında sınır ticareti kapsamında sınır bölgelerinin sakinlerine daha önce yasaklanmış malları yasal olarak getirmesi için izin veriliyor. Bu kapsamda, pirinç, şeker, çay, bitkisel yağ, kağıt, kahve, yağlı tohumlar, dizüstü bilgisayar ve tabletler, cep telefonları, görsel / işitsel sistemler, tarayıcı, elektrikli su ısıtıcısı, kamera, saç kurutma makinesi ve elbise ütüsü, bebek bezi, motosikletler, tarım makineleri, otomobil parçaları, tekstil ve tekstil makineleri gibi çeşitli ürünler yasak kapsamında çıkarıldı.
  • İran’da haftaya 1 ABD Doları-12.000 Tümen ile başlayan döviz kurları 13.300’e çıktı.
  • “İran benzin ve mazot ihraç ediyor.”   (Aftab-e Yezd)
Petrol Bakan Yardımcısı Alireza Sadık Abadi İran’ın hâlihazırda IKBY, Irak, Afganistan ve bazı Hazar Denizi kıyıdaş ülkelerine benzin ve mazot ihracatı yaptığını bildirdi. Sadık Abadi İran’ın yaptığı ihracatın miktarı hakkında bilgi vermedi. 
  •  “Gıda ürünleri taşıyan gemiler limanlarda döviz bekliyor.”
Meclis Tarım Komisyonu Üyesi Abdullahn Hatemiyan, döviz, ihracat ve ithalata ihtiyaç duyan sektörlerin çoğunun felç olduğunu, ekonominin durumunun günden güne daha da vahimleştiğini, gıda ürünleri taşıyan çok sayıda geminin limanlarda döviz beklediklerini ve döviz verilmediği sürece yüklerini teslim etmeyeceklerini bildirdi ve Palermo’nun kabul edilmesi gerektiğini, İran’ın bu konvansiyona taraf olmamasının kendi kendine yaptırım uygulaması anlamına geldiğini vurguladı. 
  • “İran Hükümeti alacaklılarına borcu karşılığında ham petrol verecek.”
  • ABD Yaptırımlarının İran Ekonomisine Etkisi Artıyor
İran Meclis Araştırma Merkezi, petrol satışlarındaki azalma nedeniyle İran Ulusal Kalkınma Fonuna ayrılan kaynağın önümüzdeki yıl sıfırlanacağını söyledi. Petrol satışlarındaki azalma ve şu anki askerî harcamaların büyüklüğü Kalkınma Fonuna ayrılacak kaynağı riske atıyor. Altıncı Kalkınma Planının çizdiği çerçeveye göre petrol satışlarından elde edilen gelirlerin %34’ü Ulusal Kalkınma Fonuna aktarılıyor. İran Meclis Araştırma Merkezi tarafından yapılan tahminin dayandığı varsayımlara göre 1 milyon varil civarında ham petrol ve gaz kondensatı satılması durumunda Fon için ayrılması gerekli tutar 4,6 milyar ABD doları civarında. Nitekim ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımlar nedeniyle İran’ın 2019’daki petrol satışlarının 2018’in yaklaşık yarısı kadar gerileyeceği tahmin edilmekte.
  • Resmî Vergi Kaçakçılığı Rakamları
İran Ekonomi ve Maliye Bakanı Farhad Dajpand, ülke genelinde 25-45 trilyon tümen vergi kaçakçılığı olduğunu açıkladı. İran hükûmeti askerî, dinî kurumlar ve vakıflardan da vergi almayı planlıyor. Ancak bu kurumlar, özel hükümler ve devlet emirlerini kullanarak vergi ödemekten kaçınıyorlar ya da mevcut durum bu kurumlara vergi muafiyeti sağlıyor. Dajpand, dinî ve askerî kurumların bu karakteristiği vergi kaçakçılığını kolaylaştırıyor ya da teşvik ediyor dedi.
  • Otomobil Fiyatlarında Ani Artış

Geçtiğimiz haftadan bu yana İran’da tüm yerli otomobil fiyatlarında 5-15 milyon tümen tutarında sert bir şekilde yükseliş görülmektedir. Otomobil piyasa katılımcılarının iddialarına göre arz kısıtlama fiyatlardaki artışın ana nedenidir. Geçtiğimiz günlerde otomobil fiyatlarındaki yükseliş eğiliminin otomobil pazarında neredeyse hiçbir alım satım yapılmamasına neden olduğu belirtilmektedir.