İran Üzerinden Gerçekleşen Yumurta Transiti

21 Eylül 2020

İran’da son dönemde yumurta fiyatlarında önemli dalgalanmalar yaşanmakta olup, bu durum kamuoyu gündeminde en ön sıralarda yer almaktadır. Ülkemiz yumurta üretici ve ihracatçıları da İran üzerinden üçüncü ülkelere gerçekleştireceği yumurta ihracatı nedeniyle İran’daki yumurta fiyatı, ihracatı ve transiti konusuna  oldukça duyarlı durumdadır.

İran’da Ağustos ayı içinde yumurta ihracatına konulan vergiler ile ülke iç piyasasında fiyatlar dengelenmiş, sonrasında ise İranlı yumurta ihracatçısı firmalar tarafından Türkiye’nin damping uygulayarak İran’ın yumurta ihracatında güçlü olduğu pazarları ele geçirmeye çalıştığı yönündeki şikayetleri üzerine İran’ın iç piyasadaki yumurta fiyatlarını dengelemek üzere koymuş olduğu ihracat vergileri İran Hükümeti tarafından kaldırmış, bu durum İran’da fiyatların yeniden yükselmesine neden olmuştur.  Halen İran’da yumurta fiyatları 30’lu viyolde 300.000 İran Riyali (serbest piyasa kuruyla 1,12 Dolar) olup, önümüzdeki iki ay içinde 500.000 (serbest piyasa kuruyla yaklaşık 1,95 Doları) İran Riyaline çıkması beklentileri bulunmaktadır.

Konuya ilişkin olarak İran Piyasayı Denetleme ve Düzenleme Kurulu’nun aldığı 22/08/2020 tarihli karar doğrultusunda Türkiye’nin İran üzerinden gerçekleştirdiği transit ticarete ilişkin Ticaret Geliştirme Kurumu, Gümrük İdaresi ile Şehir ve Yol Bakanlığı üyelerinden oluşan çalışma grubu kurulacağı, bu çalışma grubunun İran’ın Türkiye üzerinden gerçekleştirdiği ihracat transit ticaret miktarını belirleyerek, Türkiye’nin İran üzerinden gerçekleştirdiği ihracat transit  miktarı ile karşılaştıracağı ve İranlı üretici ve ihracatçıların menfaatlerini korumak amacıyla Piyasayı Denetleme ve Düzenleme Kurulu’nu bilgilendireceği ifade edilmektedir.

Müşavirliğimize son dönemde İran üzerinden üçüncü ülkelere ülkemiz yumurta ihracat transitinin engellendiğine yönelik firmalarımızca şikayetler iletilmektedir. Bahsekonu engellemenin yukarıdaki çalışma grubunca alınan karar doğrultusunda olabileceği anlaşılmaktadır. Sorunun çözümü için İranlı muhatap kuruluşlarımızla temaslara devam edilmektedir.