İnternette ve Sosyal Medyada Yanıltıcı Eleştiri ve Tavsiye Yazılarına Dikkat

17 Ağustos 2017
Piyasadaki mal veya hizmetlerle ilgili olarak, söz konusu mal veya hizmetleri önceden kullanmış olan tüketiciler tarafından internet üzerinden yapılan eleştiri ve tavsiye yorumları, tüketicilerin satın alma kararlarını önemli ölçüde etkilemektedir. Diğer taraftan, tavsiye, eleştiri ve destekleme şeklinde olan bu tür yorumların tüketicileri yanıltmaması için uymaları gereken bazı kurallar olduğunu biliyor musunuz?
 
Bilgi çağında tüketiciler, eleştiri ya da tavsiye türünde yazılmış bu tür online bildirimlere akıllı telefonları üzerinden kolayca ulaşabilmektedir. Tüketicilerin mal veya hizmetleri tercih etmeden önce, özellikle otel ve restorantlarla ilgili olarak sosyal medya araştırması yaptıklarını ya da internet siteleri üzerinden kullanıcı geri bildirimlerini okuduklarına şahit olmaktayız. Bu kapsamda, gerek tacirler, gerekse “blogger”, “vlogger”, “twitter fenomeni” şeklinde adlandırılan bu kişiler tüketicilere yönelik çok sayıda bildirimde bulunmaktadır.
 
Uluslararası Tüketici Koruma ve Uygulama Ağı (ICPEN), www.icpen.org internet sitesinde, söz konusu online eleştiri ve tavsiye beyanlarıyla ilgili bir kılavuz yayınladı. Yayınlanan bu kılavuza göre, online eleştiri ve tavsiye beyanları yazılırken ya da bunlar satıcılar ya da eleştiri sitelerini yönetenler tarafından değerlendirilirken aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
  • Bu tür açıklamalar, her koşulda gerçeği yansıtmalı ve yanlış yönlendirmeye yol açmamalıdır.
  • Tüketicilerin eksik bilgilendirilmelerine neden olacak bildirimlerden kaçınılmalıdır.
  • Mal ve hizmetlerin satıcıları ile online eleştiri ve tavsiye beyanı sahipleri arasında bir ticari ilişki var ise, bu ilişkiye ilişkin bilgi kesinlikle bildirim içinde yer almalıdır.
 
Tüketiciler açısından ise; bilinmesi gereken en önemli şey, bu tür online eleştiri ve tavsiye beyanları konusunda bilinçli olunması ve bu tür bildirimlerin öncelikle reklam olarak değerlendirilmesi gerektiğidir. Bu kapsamda özellikle;
  • konaklama (otel-paket tur vs.) değerlendirme sitelerinde,
  • cafe-restoran vs. gibi gıda tüketimine konu değerlendirme sitelerinde,
  • sosyal medyanın her türlü mecrasında,
  • blogger, vlogger ismiyle yayın yapan kişi ve kurumlara ait internet sitelerinde
belli bir mal veya hizmete ilişkin yapılan olumlu ya da olumsuz yorumlar konusunda şüpheci olunmalı ve mal veya hizmetler tercih edilmeden önce ilave araştırmalar yapılmalıdır.
Mağdur olan Tüketiciler Ne Yapmalı?
Yanıltıcı ya da reklam olduğu anlaşılmayacak biçimde sunulan bu tür online bildirimler, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na bağlı Reklam Kurulu’nda 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümlerine göre incelenmekte ve yasaya aykırılık saptandığında reklam verene ya da mecra kuruluşuna idari para cezası ve anılan bildirimleri durdurma cezası verilmektedir. Reklam Kurulu’na nasıl başvurulacağına ilişkin olarak aşağıdaki linkten bilgi alabilirsiniz.
http://tuketici.gtb.gov.tr/reklam-kurulu/nasil-basvurulur