Yemek Kartı Düzenlemesi
09 Mart 2018
Perakende Ticarette Uygulanacak İlke Ve Kurallar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı
MADDE 1 – 6/8/2016 tarihli ve 29793 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmeliğin 12 nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 12/A maddesi eklenmiştir.
“Yemek kartları
MADDE 12/A – (1) İşverenlerce, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendinde öngörülen esaslar çerçevesinde işyeri dışında yemek hizmeti temin etmek suretiyle personele sağlanan menfaatin, yemek kartı hizmeti veren kuruluşlarca çıkartılan ve nakit olarak kullanılamayan yemek kartı ve benzeri sistemler üzerinden ve bu kuruluşların anlaşmalı olduğu perakende işletmelerde karşılanması halinde;
a) Yemek kartı hizmeti veren kuruluşlar, sözleşme yaptıkları özel ve kamu sektöründeki işverenlere, kendileri veya başka bir teşekkül üzerinden, doğrudan ya da dolaylı olarak herhangi bir iskonto uygulayamaz ve farklı adlar altında menfaat sağlayamaz. İşverenler de bu kuruluşlardan iskonto ya da başka bir menfaat talep edemez.
b) Yemek kartı hizmeti veren kuruluşların anlaşmalı olduğu perakende işletmelere uygulayacağı komisyon oranı, 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunun 1 inci maddesi gereğince uygulanmakta olan kanuni faiz oranının yarısını geçemez. Bu kuruluşlar, perakende işletmelerden; sözleşmeyle belirlenen komisyon dışında, uygulama barındırma, kira, sarf malzemesi, işletim, teknik destek, bakım bedeli ve depozito gibi adlar altında herhangi bir bedel talep edemez.
c) Yemek kartı hizmeti veren kuruluşlar tarafından anlaşmalı perakende işletmelere yapılan ödemelerin süresi, 5 inci maddenin ikinci fıkrasında öngörülen süreyi aşamaz. Bu süre, perakende işletmelerce anılan kuruluşlar adına düzenlenen fatura tarihinden itibaren başlar.
(2) Yemek kartı hizmeti veren kuruluşların, akaryakıt, hediye, ödül, teşvik, yardım, konaklama, temsil ve ağırlama gibi hizmetler için çıkarttığı kartlar hakkında bu madde hükümleri uygulanmaz. Ancak, işlem ve ödemelerin her bir hizmete özgü olması ve buna ilişkin teknik altyapının oluşturulması kaydıyla birden fazla hizmet için tek bir kart kullanılabilir.
(3) Yemek kartı hizmeti sunmak isteyen kuruluşlar, faaliyete başlamadan önce Bakanlığa bildirimde bulunur.
(4) Yemek kartlarıyla aynı amaçla kullanılan yemek çekleri, çevrimiçi sistemler ve benzeri uygulamalar hakkında da bu madde hükümleri uygulanır.
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, yemek kartı hizmeti veren kuruluşlar ile işverenler veya perakende işletmeler arasında düzenlenen sözleşmelerin, bu Yönetmeliğin 12/A maddesine uygun olmayan hükümleri, söz konusu sözleşmelerde belirtilen sürenin sonuna kadar geçerliliğini korur. Ancak bu süre bir yıldan fazla olamaz. Taraflar, sözleşmenin komisyon oranını düzenleyen hükümlerinde, sözleşme süresinin bitiminden önce de değişiklik yapabilir.
(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla yemek kartı hizmeti sunmakta olan kuruluşlar tarafından bu Yönetmeliğin 12/A maddesinin üçüncü fıkrasında öngörülen bildirim, bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde Bakanlığa yapılır.”
MADDE 3 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4 – Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.
GENEL GEREKÇE
6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında Bakanlığımızca yemek kartlarına ilişkin olarak “Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı” hazırlanmıştır.
Yemek kartı sektöründe yaşanan sorunların tespiti ve çözümü amacıyla Bakanlığımız nezdinde yürütülen çalışmalar çerçevesinde, kamu kurum ve kuruluşları, meslek örgütleri, sivil toplum kuruluşları ve yemek kartı hizmeti veren kuruluşlar ile çok sayıda toplantı gerçekleştirilmiş ve bu toplantılardan elde edilen veriler de dikkate alınmak suretiyle konuya ilişkin anılan Yönetmelik Taslağı hazırlanmıştır.
Yapılması öngörülen değişiklikle; yemek kartı sektöründe var olan temel sorunların çözümlenmesi ve sektörün sağlıklı bir işleyişe sahip olması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, yemek kartı ve benzeri uygulamalar, esas itibariyle ilk defa mevzuatla düzenlenmektedir. Bu doğrultuda, yemek kartı hizmeti veren kuruluşların işverenlere iskonto vermemesi ve işverenlerin de iskonto talebinde bulunmaması ve buna bağlı olarak iskonto talepleri nedeniyle oluşan yüksek komisyon oranlarının makul bir seviyeye düşürülmesi, komisyon oranlarına tavan sınır getirilerek perakende işletmelerin yüksek komisyon oranları ile diğer bedeller nedeniyle yaşadıkları mali baskının önüne geçilmesi, yemek hizmeti veren işyerlerinin büyük çoğunluğunun küçük veya orta ölçekli işletmeler olduğu dikkate alındığında bu işletmelere yapılacak ödemelerin süresinin otuz günü geçememesi, yemek kartı hizmeti veren kuruluşların Bakanlığımıza bildirimde bulunması ve tarafların yapılan düzenlemeye uyum sağlaması için geçiş hükümleri öngörülmektedir.
MADDE 1 – 6/8/2016 tarihli ve 29793 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmeliğin 12 nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 12/A maddesi eklenmiştir.
“Yemek kartları
MADDE 12/A – (1) İşverenlerce, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendinde öngörülen esaslar çerçevesinde işyeri dışında yemek hizmeti temin etmek suretiyle personele sağlanan menfaatin, yemek kartı hizmeti veren kuruluşlarca çıkartılan ve nakit olarak kullanılamayan yemek kartı ve benzeri sistemler üzerinden ve bu kuruluşların anlaşmalı olduğu perakende işletmelerde karşılanması halinde;
a) Yemek kartı hizmeti veren kuruluşlar, sözleşme yaptıkları özel ve kamu sektöründeki işverenlere, kendileri veya başka bir teşekkül üzerinden, doğrudan ya da dolaylı olarak herhangi bir iskonto uygulayamaz ve farklı adlar altında menfaat sağlayamaz. İşverenler de bu kuruluşlardan iskonto ya da başka bir menfaat talep edemez.
b) Yemek kartı hizmeti veren kuruluşların anlaşmalı olduğu perakende işletmelere uygulayacağı komisyon oranı, 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunun 1 inci maddesi gereğince uygulanmakta olan kanuni faiz oranının yarısını geçemez. Bu kuruluşlar, perakende işletmelerden; sözleşmeyle belirlenen komisyon dışında, uygulama barındırma, kira, sarf malzemesi, işletim, teknik destek, bakım bedeli ve depozito gibi adlar altında herhangi bir bedel talep edemez.
c) Yemek kartı hizmeti veren kuruluşlar tarafından anlaşmalı perakende işletmelere yapılan ödemelerin süresi, 5 inci maddenin ikinci fıkrasında öngörülen süreyi aşamaz. Bu süre, perakende işletmelerce anılan kuruluşlar adına düzenlenen fatura tarihinden itibaren başlar.
(2) Yemek kartı hizmeti veren kuruluşların, akaryakıt, hediye, ödül, teşvik, yardım, konaklama, temsil ve ağırlama gibi hizmetler için çıkarttığı kartlar hakkında bu madde hükümleri uygulanmaz. Ancak, işlem ve ödemelerin her bir hizmete özgü olması ve buna ilişkin teknik altyapının oluşturulması kaydıyla birden fazla hizmet için tek bir kart kullanılabilir.
(3) Yemek kartı hizmeti sunmak isteyen kuruluşlar, faaliyete başlamadan önce Bakanlığa bildirimde bulunur.
(4) Yemek kartlarıyla aynı amaçla kullanılan yemek çekleri, çevrimiçi sistemler ve benzeri uygulamalar hakkında da bu madde hükümleri uygulanır.
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, yemek kartı hizmeti veren kuruluşlar ile işverenler veya perakende işletmeler arasında düzenlenen sözleşmelerin, bu Yönetmeliğin 12/A maddesine uygun olmayan hükümleri, söz konusu sözleşmelerde belirtilen sürenin sonuna kadar geçerliliğini korur. Ancak bu süre bir yıldan fazla olamaz. Taraflar, sözleşmenin komisyon oranını düzenleyen hükümlerinde, sözleşme süresinin bitiminden önce de değişiklik yapabilir.
(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla yemek kartı hizmeti sunmakta olan kuruluşlar tarafından bu Yönetmeliğin 12/A maddesinin üçüncü fıkrasında öngörülen bildirim, bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde Bakanlığa yapılır.”
MADDE 3 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4 – Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.
GENEL GEREKÇE
6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında Bakanlığımızca yemek kartlarına ilişkin olarak “Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı” hazırlanmıştır.
Yemek kartı sektöründe yaşanan sorunların tespiti ve çözümü amacıyla Bakanlığımız nezdinde yürütülen çalışmalar çerçevesinde, kamu kurum ve kuruluşları, meslek örgütleri, sivil toplum kuruluşları ve yemek kartı hizmeti veren kuruluşlar ile çok sayıda toplantı gerçekleştirilmiş ve bu toplantılardan elde edilen veriler de dikkate alınmak suretiyle konuya ilişkin anılan Yönetmelik Taslağı hazırlanmıştır.
Yapılması öngörülen değişiklikle; yemek kartı sektöründe var olan temel sorunların çözümlenmesi ve sektörün sağlıklı bir işleyişe sahip olması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, yemek kartı ve benzeri uygulamalar, esas itibariyle ilk defa mevzuatla düzenlenmektedir. Bu doğrultuda, yemek kartı hizmeti veren kuruluşların işverenlere iskonto vermemesi ve işverenlerin de iskonto talebinde bulunmaması ve buna bağlı olarak iskonto talepleri nedeniyle oluşan yüksek komisyon oranlarının makul bir seviyeye düşürülmesi, komisyon oranlarına tavan sınır getirilerek perakende işletmelerin yüksek komisyon oranları ile diğer bedeller nedeniyle yaşadıkları mali baskının önüne geçilmesi, yemek hizmeti veren işyerlerinin büyük çoğunluğunun küçük veya orta ölçekli işletmeler olduğu dikkate alındığında bu işletmelere yapılacak ödemelerin süresinin otuz günü geçememesi, yemek kartı hizmeti veren kuruluşların Bakanlığımıza bildirimde bulunması ve tarafların yapılan düzenlemeye uyum sağlaması için geçiş hükümleri öngörülmektedir.