4.Esnaf ve Sanatkarlar Şurası

02 Ağustos 2019

4’üncü Esnaf ve Sanatkârlar Şurası 26-27 Kasım tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirildi. Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın teşrifleriyle gerçekleştirilen Esnaf ve Sanatkârlar Şurası’na  ilgili kamu kurum ve kuruluşları, meslek kuruluşları, sivil toplum örgütleri ve esnaf ve sanatkârlarımız tarafından geniş katılım sağlandı.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Sayın Nurettin CANİKLİ ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın konuşmaları ile başlayan Şuranın öğleden sonraki oturumunda Şura Genel Kurulu, İcra Kurulu, Çalışma Grupları ve Komisyon üyelerinin seçimi gerçekleştirildi.

Şuranın ikinci gününde gündem maddelerine ilişkin toplantılarına başlayan beş ayrı çalışma grubu, iki oturum sonunda çalışmalarını sonuçlandırarak taslak şura kararlarını aldılar.

Çalışma grupları tarafından alınan kararların Genel Kurul’un kapanış oturumunda kabul edilmesinin ardından Gümrük ve Ticaret Bakanı Sayın Nurettin CANİKLİ, esnaf ve sanatkârların 2023 vizyonuna katkı sunacak olan 4’üncü Esnaf ve Sanatkârlar Şurası kararlarını basın aracılığı ile tüm kamuoyu ile paylaştı.



 

 

ŞURA KARARLARI


MEVZUAT ÇALIŞMA GRUBU KARARLARI
 
1. Mevcut düzenlemelerde yer alan esnaf ve sanatkâr tanımlarının, esnaf ve sanatkâr ile tacir ve sanayici ayrımının yapılmasında yetersiz kalması nedeniyle esnaf ve sanatkâr tanımının günün koşullarına göre yeniden yapılması,

2. Perakendecilik sektörü ve özellikle büyük mağazalar ve alışveriş merkezlerine ilişkin düzenleyici mevzuatın bulunmaması nedeniyle esnaf ve sanatkâr işletmelerinin uğradıkları mağduriyetin giderilmesini teminen “Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı”nın yasalaştırılarak bir an önce hayata geçirilmesi,

3. Esnaf ve sanatkâr meslek kuruluşlarının hizmet kalitelerinin artırılması, kurumsal alt yapıları ile organizasyon ve mali yapılarının güçlendirilmesi amacıyla yurtiçi ve yurtdışı analizlerin yapılarak gerekli hukuki ve idari düzenlemelerin hayata geçirilmesi,

4. Fiyat tarifelerinin belirlenmesine ilişkin farklı düzenlemelerin bulunması ve özellikle belediyeler ile esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşları arasında azami fiyat hadlerinin belirlenmesi hususunda yetki kullanımı açısından yaşanan ihtilafların çözülmesi amacıyla esnaf ve sanatkârlar açısından fiyat tarifelerinin 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu çerçevesinde belirlenmesi,

5. 394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanunun günün koşullarına uygun olarak, bu kanunda yer alan ve almayan meslekler açısından yeniden düzenlenmesi veya perakende işletmeler hakkında 394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanunun uygulanmayacağına ilişkin hükmün yer aldığı “Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı”nın yasalaştırılarak bir an önce hayata geçirilmesi,

6. Ustalık belgesine ilişkin; 5174 sayılı Kanun, 5362 sayılı Kanun ve 3308 sayılı Kanun olmak üzere üç ayrı kanuni düzenleme bulunmakta olup, söz konusu belgenin odaya üyelik kayıtlarında istenilmesine ilişkin gerek kanuni düzenlemelerde gerekse de uygulamada yaşanan sıkıntıların ortadan kaldırılması amacıyla, mesleki eğitimi güçlendirecek şekilde yeniden düzenlenmesi; bu bağlamda söz konusu Kanun hükümlerinde değişiklik yapan “Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı”nın yasalaştırılarak bir an önce hayata geçirilmesi,

7. Mevcut kanuni düzenlemeler uyarınca meslek birlikleri tarafından bazı esnaf ve sanatkârların işyerlerinde radyo veya televizyon aracılığıyla dinlemiş oldukları müzik nedeniyle haklarında tutanak tutulmakta ve cezai işlemler uygulanmaktadır. Söz konusu mesleki birlikler tarafından yapılan tarifeler; sürekli olarak müzik sunumu yapmayan ve bu eylemleri ticari faaliyetlerine artı bir gelir sağlamayan berber, kuaför, bakkal gibi esnaf ve sanatkârları olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle esnaf ve sanatkârların 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında meslek birlikleri ile sözleşme yapmalarına ilişkin zorunluluğun kaldırılmasına yönelik düzenlenme yapılması,

8. 5/6/2011 tarihli Başbakanlık Genelgesi ile tüm kamu kurum ve kuruluşlarının çalışmalarında bağlayıcı hale gelmiş olan Avrupa Küçük İşletmeler Yasası Prensipleri gereğince esnaf ve sanatkarlara yönelik hukuki düzenlemelerde etki analizi yapılması ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın görüşünün alınması yönünde yetkili makamlara öneride bulunulması,

9. 5362 sayılı Kanunun gerek uygulanmasından kaynaklanan sorun ve tereddütler gerekse Kanunun yürürlüğünden bu yana değişen şartlar kapsamında, Kanunun eksik ve aksayan yönlerinin günün koşullarına uygun olarak yeniden düzenlenmesi.
 
KREDİ VE FİNANSMAN ÇALIŞMA GRUBU KARARLARI
 
1. Esnaf ve sanatkârlara yönelik kamusal desteklerin etkinliğinin ve çeşitliliğinin sektörün talepleri ve günün koşulları dikkate alınarak artırılmasına yönelik olarak;

a) Esnaf ve sanatkârların faydalandığı temel kamusal destekler olan ESKKK kredileri ve KOSGEB desteklerinin uygulama aşamasında karşılaşılan sorunların çözümü için ilgili kuruluşlar nezdinde girişimlerde bulunulması,
b) Esnaf ve sanatkârlarımızın yeterince faydalanamadığı; Kalkınma Ajansları, Ekonomi Bakanlığı, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı gibi kurum ve kuruluşlarca sağlanan desteklere ulaşımının önündeki engellerin aşılması hususunda çalışmalar yürütülmesi,
c) Esnaf ve sanatkârların yurtdışı kaynaklı fonlardan (AB, AYF ve Dünya Bankası vb.) daha etkin faydalanmasının sağlanması,
d) Esnaf ve sanatkârlara proje ve iş planı hazırlama, kredi ve teşvik başvurusu yapma konusunda verilen eğitimlerin etkinliğinin ve ulaşılabilirliğinin artırılması,
e) Meslek kuruluşları bünyesinde esnaf ve sanatkâra kamusal destekler hakkında bilgi desteği sağlayacak, başvuru süreçlerini yönetecek birimlerin oluşturulması,
f) Esnaf ve sanatkârlara yönelik kamusal desteklerin tek elden ve kurumsal bir yapı içinde yönetilmesine ilişkin çalışmalar yapılması,
g) Esnaf ve sanatkâra özgü, basit süreç ve işlemlere dayalı, bu kesimin rekabet gücünü artırmaya odaklı yeni destek araçlarının geliştirilmesi,
h) Esnaf ve sanatkârlara e-ticaret ve teknoloji kullanımını teşvik eden destek araçlarının geliştirilmesi,
i) Dezavantajlı gruplar, kaybolmaya yüz tutmuş kültürel ve sanatsal değeri olan mesleklerde faaliyet gösterenler ve mesleki yeterlilik belgesi sahipleri gibi özel gruplara özgü kamusal desteklerin geliştirilmesi,
j) Kamusal desteklerle esnaf ve sanatkarların uzun vadeli kredilerle iş yeri edinmelerinin kolaylaştırılması ve TOKİ imkanlarının da bu aşamada devreye alınması.

2. Esnaf ve sanatkârların ticari kredilerden ve alternatif finansman yöntemlerinden daha uygun koşullarda faydalanması için;

a) Esnaf ve sanatkârlara hizmet sunan kamu kurumları ve meslek kuruluşları ile finans kuruluşları arasında işbirliğinin geliştirilmesi yoluyla esnaf ve sanatkârların uygun maliyetlerle finansal kaynaklara erişmesi için çalışmalar yapılması,
b) Bankaların KOBİ ve esnaf bankacılığı hizmetlerinin geliştirilmesi ve kurumsallaştırılması hususunda Bankalar Birliği ile ortak çalışmalar yürütülmesi,
c) Esnaf ve sanatkârların alternatif finansman yöntemlerinden yararlanabilmesi için Finansal Kurumlar Birliği ile ortak çalışmalar yapılması ve alternatif finansman yöntemleri konusunda esnaf ve sanatkârların bilgilendirilmesi,
d) Esnaf ve sanatkârların melek yatırımcılık, mikro kredi gibi alternatif finansman yöntemleri hakkında bilgi düzeyinin artırılması ve bu kaynaklardan etkin olarak faydalanmalarının sağlanmasına yönelik çalışmalar yapılması.

3. Esnaf ve sanatkârların kredi garanti sistemlerinden daha etkin olarak faydalanması sağlayacak araştırma-geliştirme çalışmalarının yapılmasına yönelik olarak;
 
a. ESKKK’ların organizasyon yapılarının ve sundukları hizmetlerin geliştirilmesine yönelik bir araştırma ve geliştirme projesinin hayata geçirilmesi,
b. Esnaf Sanatkâr Kredi Kefalet Kooperatifleri (ESKKK) ile Kredi Garanti Fonu (KGF) gibi garantör kuruluşlar aracılığıyla sektörün ihtiyaç duyduğu kredi garanti araçlarının geliştirilmesi.

4. Esnaf ve sanatkârların mevcut kamusal destekler hakkındaki bilgi düzeyinin artırılması için;

a. Öncelikli olarak esnaf ve sanatkâr meslek kuruluşları personelinin kamusal destekler hakkındaki bilgi düzeyinin artırılması,
b. Esnaf ve sanatkâr meslek kuruluşlarının, desteklerin tanıtılması, başvuru süreçlerinin takip edilmesi gibi süreçlerde esnaf ve sanatkârlara danışmanlık sunması,
c. Esnaf ve sanatkârların mevcut kamusal destekler hakkındaki bilgi düzeyinin artırılmasına yönelik kamu kurumları ve meslek kuruluşlarınca bilgi teknolojileri (web portalı, mobil uygulamalar vs.) kullanılarak hizmet verilmesi,
d. Kamu kurumlarınca yürütülen desteklere ilişkin tanıtıcı faaliyetlerin daha çok sayıda esnaf ve sanatkâra ulaşmasının sağlanması,
 
5. Esnaf ve sanatkârların finansal okuryazarlık kabiliyetlerinin geliştirilmesi amacına yönelik olarak,

a. Kamu kurumları, finans kuruluşları, üniversiteler ve meslek kuruluşları işbirliğiyle ülke genelinde düzenlenecek faaliyetler aracılığıyla esnaf ve sanatkârlara finansal okuryazarlık eğitiminin verilmesi,
b. Uzaktan eğitim imkânlarından faydalanılarak finansal okuryazarlık eğitimine erişilebilirliğin artırılması,
c. Verilen kamusal desteklerin çeşitli eğitimlerle birleştirilmesi yoluyla esnaf ve sanatkârların ihtiyaç duyulan konularda bilgi düzeyinin artırılması.

6. Kaybolmaya yüz tutmuş kültürel ve sanatsal değeri bulunan geleneksel mesleklerin bu kesime özgü olarak tasarlanacak mekanizmalarla desteklenmesi için;

a. Kaybolmaya yüz tutmuş kültürel ve sanatsal değeri bulunan geleneksel mesleklerin mevcut durumunun ve ihtiyaçlarının belirlenmesine yönelik araştırma ve geliştirme projelerinin hayata geçirilmesi,
b. Bu mesleklerde faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârlara yönelik faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlar arasında işbirliğinin geliştirilmesi,
c. Bu kesime yönelik pazarlama, tanıtım, tasarım ve markalaşma gibi faaliyetlerin kamusal desteklerle teşvik edilmesi.
 
MESLEKİ EĞİTİM ÇALIŞMA GRUBU KARARLARI
 
1. Esnaf ve sanatkârların faaliyetlerini yürüttüğü mesleklerin günümüz şartlarına uygun olarak yenilenerek meslek haritalarının çıkarılması ve NACE Rev.2 ve NACE Rev 2. Altılı ekonomik faaliyet kodlarına uyumlaştırılması, bu amaçla 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununun 63 üncü maddesi gereğince oluşturulan Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulunun toplanarak yenilenecek olan meslek dalları hakkında yeniden karar alması,

2. Geçmişten günümüze kültür mirasımız olan geleneksel el sanatları ve mesleklerin, orta ve uzun vadede yok olmaması için, kültürel ve sanatsal değeri olan, kaybolmaya yüz tutmuş mesleklerin ve sanatların Gümrük ve Ticaret Bakanlığı koordinesinde çeşitli kurum, kuruluş, STK ve akademisyenlerden oluşan bir komisyon aracılığı ile belirlenerek tanımlamaların yapılması ve tanımlamalarına standart getirilmesi.

3. Mesleki Eğitim Merkezleri Mesleki Yeterlilik sistemine göre yeterlilikler bazında akredite edilerek mezun olan öğrencilerinin ustalık belgesi ile birlikte Mesleki Yeterlilik Belgesi alması da sağlanması, bunun için GTB, MEB, MYK, TESK, TOBB ve diğer ilgili kuruluşların yer aldığı bir alt çalışma komisyonu kurulması,

4. Mesleki eğitimin yaygınlaştırılması amacıyla;

a. Çıraklık eğitiminin zorunlu eğitim sistemi içerisinde işleyişine ilişkin düzenlemeler yapılması, eğitim sisteminin ikinci dört yılında öğrencilere bu yönde de eğitim alabileceklerini göstermek adına seçmeli dersler konulması ve aynı zamanda üçüncü dört yıllık eğitimin çıraklık yoluyla da yapılabilmesi için çalışmalar gerçekleştirilmesi,
b. Çıraklık eğitiminde öğrencileri finansal açıdan desteklemeye yönelik çalışmaların yapılması,
c. Çıraklık sistemi ile ilgili kamuoyunda farkındalık oluşturulmasına yönelik çalışmalar yapılarak hedef kitlenin belirlenmesi ve bu kitleye yönelik tanıtımların yapılması,

5. Mesleki ve teknik eğitime ilişkin sağlıklı veriler elde edilebilmesi ve doğru politikaların üretilebilmesi adına mesleki eğitim ile ilgili (çıraklık, kalfalık, ustalık vb.) istatistiki veri altyapısının geliştirilmesi.
 
VERGİ VE SOSYAL GÜVENLİK ÇALIŞMA GRUBU KARARLARI
 
1. Girişimciliğin desteklenmesi adına, ilk defa faaliyete başlayan esnaf ve sanatkârların belirlenecek bir süreyle vergiden muaf tutulması,

2. Daha modern ve gelişmiş taşıma araçlarına sahip olmak, sağladığı ekonomik katkının yanı sıra hem ulaştırma sektörünün hem de ilişkili olduğu sektörlerin daha güvenli hale getirilmesine destek olmak amacıyla ulaştırma sektöründe faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârlara, araçlarının yenilenmesi ve bakım-onarım esnasında vergisel teşviklerin sağlanması,

3. 5510 sayılı Kanununun 4a (SSK) kapsamındaki sigortalılar ile 4b (Bağ-Kur) kapsamındaki sigortalılardan kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının b bendi kapsamının bir ve iki numaralı alt bendinde yer alanların (Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar” ve “Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanların) emekli olabilmek için aranan prim gün sayısının eşitlenmesi ve zorunlu prim gün sayısını dolduranların yaşlılık sigortası ödemesinin isteğe bağlı hale getirilmesi amacıyla gerekli düzenlemelerin yapılması,

4. Esnaf ve sanatkârların iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilinçlendirilmesi için verilen eğitimlerin arttırılması, hayati tehlike arz etmeyen hallerde esnaf ve sanatkârlara uygulanan cezai tedbirlerin, uyarılara rağmen zamanında yerine getirilmemesi halinde uygulanması,
 
5. Kadınların yeni iş girişimlerine destek olmak ve SGK kapsamına girişini bir an evvel yaptırmak adına çalışma hayatına atılmayı planlayan ancak bu süreçte doğumu erteleyen anne adaylarına teşvik imkânı sağlamak amacıyla tescil tarihinden önceki doğumları için geriye dönük doğum borçlanması imkânının getirilmesi,

6. 5510 sayılı sosyal sigortalar ve genel sağlık sigortası kanunun 5 inci maddesinin (b) bendinde belirtilen çıraklar adına çıraklık süresince Milli Eğitim Bakanlığı tarafından ödenen iş kazası, meslek hastalığı ve hastalık sigortası prim ödeme süresinin kalfalıkta öngörülecek süreyi de kapsaması,

7. 4b kapsamındaki sigortalıların, 60 gün prim borçları olması durumunda bakmakla yükümlü bulundukları aile fertleri ve kendileri sağlık hizmetlerinden yararlanamamaktadır. Bu bağlamda prim borcu olan 4b kapsamındaki esnaf ve sanatkârların sağlık hizmetinden yararlanabilmesi için 60 günlük sürenin uzatılması ya da prim borcunun 5 yıl içinde ödenmesi halinde yapmış olduğu tedavi masraflarının geri ödenmesi.
 
YENİLİKÇİLİK ÇALIŞMA GRUBU KARARLARI
 
1. Esnaf ve sanatkârların mal ve hizmet standartları ile mesleki faaliyetlerine yönelik olarak belirlenen yenilikçilik, standart, güvenlik, garanti, kalite, mesleki yeterlilik gibi çeşitli konularda farkındalığın artırılması,

2. Esnaf ve sanatkârların yenilikçilik, mevzuat düzenlemeleri ve kendilerine yönelik çeşitli destek paketleri hakkında bilgi alabilmeleri amacıyla üniversiteler ve ilgili eğitim veren kurumlar ile işbirliği içerisinde uzaktan öğrenme portalının kurulması,

3. Esnaf ve sanatkârların yenilikçilik alanında yapmış oldukları çalışmalar ile başarı hikâyelerinin derlenmesi ve yeni girişimcilere örnek olması amacıyla yayımlanması,

4. E-ticaret konusunda esnaf ve sanatkârın bilgilendirilmesi, bu amaçla hazırlanacak olan eğitim materyallerinin e-öğrenme portalında yayımlanması,

5. E-ticaret alanında faaliyetlerini sürdüren hizmet sağlayıcıları ve meslek kuruluşları ile işbirliği içerisinde esnaf ve sanatkâra yönelik eğitim ve bilgilendirme etkinliklerinin düzenlenmesi ve e-ticaret girişimlerinin finansmanı konusunda kolaylıkların sağlanması,

6. Kişiye özel ürün ve hizmet üretimi konusunda esnaf ve sanatkârların yönlendirilmesi, bu konuda esnaf ve sanatkârlara yerinde eğitim verilmesi,

7. Esnaf ve sanatkârların faaliyet gösterdiği sektörler, uluslararası çalışmalarla birlikte analiz edilerek sektörlere özgü yenilikçi politikaların oluşturulması, yapılacak sektör analizlerinin hem ülke genelini kapsayacak şekilde hem de bölgesel olacak şekilde hazırlanması,

8. Yenilikçilik alanında örnek çalışmaları olan esnaf ve sanatkârlara, ticari hayata atılmak isteyen girişimcilere veya iş kapasitesini arttırmak isteyen esnaf ve sanatkarlara örnek olması bakımından yenilikçilik ödülü verilmesi,

9. Yeni iş yeri açacak esnaf ve sanatkâr adaylarına iş ve işyeri konusunda üniversiteler ve ilgili kurumlar ile işbirliği içerisinde tavsiye niteliğinde iş yeri açılış rehberinin sunulması.