Gümrük ve Ticaret Bakanlığın, 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa Göre El Konulan Eşya ve Alıkonulan Taşıtlara İlişkin Uygulama Yönetmeliği, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Kaçak akaryakıt hariç el konulan her türlü eşya ve alıkonulan taşıtların muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması, nakliyesi ve imhası ile bu işlemlere ilişkin masrafların karşılanmasına ilişkin usul ve esasları belirleyen Yönetmelik göre, el konulan eşyanın değiştirilmemesi ve asli niteliklerinin belirlenmesi amacıyla, el koyma işlemi sırasında cinsi, miktarı, markası, tipi, modeli, seri numarası ve tüm ayırt edici özellikleri eşyanın durumunu gösterecek şekilde ayrıntılı olarak tespit edilecek.

Kaçak zannıyla el konulan eşya ile alıkonulan taşıt en yakın gümrük idaresine, gümrük ve işletme müdürlüğünün aynı yerde bulunması halinde bünyesinde kaçak eşya depolama yeri bulunan idareye teslim edilecek, eşyanın muhafaza edileceği yere kadar yüklenmesi, boşaltılması veya nakliyesi gibi hizmetler el koyan/alıkoyan birimlerce sağlanacak.

Bu kapsamda, sahibi tarafından teslim alınmayan deniz taşıtları tasfiye edilinceye kadar gümrük idaresince belirlenen liman başkanlıklarının gözetiminde en yakın liman işletmesine, hava taşıtları Devlet Hava Meydanları İşletmesi müdürlüklerine, nükleer madde ve radyoaktif maddeler, radyoaktif bulaşma bulunan maddeler ile nükleer veya radyoaktif atık niteliği taşıyan maddeler ve nükleer çift kullanımlı madde, malzeme ve ekipman, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından yapılacak değerlendirme sonucunda bu Kuruma veya bu Kurumun teknik, donanım ve yapısal inceleme ve değerlendirmesi sonucunda uygun göreceği yerlere teslim edilecek. 

Ayrıca, kimyasal maddeler, Toprak Mahsulleri Ofisi Afyon Alkoloidleri Fabrikasına veya kimyevi madde üretimi yapan kamu kurum ve kuruluşlarına, ilaçlar ve sular, Sağlık Bakanlığının ilgili birimlerine veya benzer eşyanın üretimini yapan kamu kurum ve kuruluşlarına, gıda maddeleri, hayvansal ürünler, su ürünleri ve canlı hayvanlar; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili birimlerine, uygun tesise sahip kamu kurum ve kuruluşlarına, kıymetli maden ve taşlar ile Türk Lirası banknotlar, döviz, efektif, sahte paralar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası şubelerine veya mal müdürlüklerine, kültür ve tabiat varlıkları; işlemleri tamamlandıktan sonra Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı müzelere, müzesi olmayan illerde il kültür ve turizm müdürlüğü veya bağlı birimleri aracılığıyla en yakın ilde bulunan müze müdürlüklerine, nesli tükenmekte olan canlı hayvan ve bitkiler; Orman ve Su İşleri Bakanlığının ilgili birimlerine, hayvanat bahçelerine, botanik bahçelerine ve belediyelere, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında korunan kitap, dergi, resim, tablo, kaset, CD, VCD, DVD gibi mevcut materyaller veya ileride bulunacak teknik imkanlardan yararlanılarak üretilecek taşıyıcı materyallere tespit edilen eser ve yapımlar; Kültür ve Turizm Bakanlığının ilgili birimleri veya anılan Bakanlıkça uygun görülecek yerlere iletilecek.

Yukarıda sayılan yerlere teslimi mümkün olmayan eşya ve taşıtlar ile muhafazası özel tesis ve tertibatı gerektiren veya gümrük idaresinin depolama kapasitesini aşan eşya, büyükşehirler dahil ilçelerde kaymakam, illerde valinin onayı ile eşyanın özellik, miktar ve öncelik sırasına göre doğrudan ilgili idareye, fiziki depoları uygun olan kamu kurum ve kuruluşları ile özel kişi ve kuruluşların depolarına, bunun mümkün olmaması halinde uygun görülecek yerlere el koyan birimlerce tutanakla teslim edilecek. Ancak nükleer madde, radyoaktif madde, radyoaktif bulaşma bulunan madde ile nükleer veya radyoaktif atık niteliği taşıyan maddeler özel kişi ve kuruluşların depolarında depolanamayacak.

Tütün ve tütün mamulleri ile alkollü içkilere ilişkin işlem ve imhalar

El konulan ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan tütün ve tütün mamulleri ile alkollü içkilerden el koyan idarece, cinsi, nevi, markası ve ebatı itibariyle tahlil, inceleme veya keşif yapılabilmesi için yeteri kadar numune alınacak. Söz konusu tütün ve tütün mamulleri öğütülerek, sanayi tesislerinde yakılarak, parçalanarak, silindir ile ezilerek, toprağa gömülerek; alkollü içkiler dökülerek, kırılarak ve benzeri uygun yöntemlerle tamamen değersiz veya kullanılamaz hale getirilerek elkoyan idarece komisyon marifetiyle imha veya bertaraf edilecek.

Kaçak zannı ile el konulan eşya ile alıkonulan taşıtın muhafaza edileceği yere teslim edildiği tarihten itibaren, mahkemece sahibine iadesine karar verilen eşyanın, kararın gümrük müdürlüğünce eşya sahibine tebliğ edildiği tarihi takip eden 30'uncu gün dahil, eşyanın müsaderesi veya tasfiyesi yönünde karar verilmesi durumunda, işletme müdürlüğünce teslim alındığı tarihe kadar, eşya veya taşıtın satış suretiyle tasfiye edilmesi durumunda, satın alanın teslim alması için geçen ek süreler hariç, teslim alma tarihine kadar geçen süre eşyanın muhafaza süresi olacak.

Eşyanın muhafaza ücreti ise eşyanın değeri üzerinden günlük binde 1 olarak uygulanacak. Korunması, soğuk hava deposu gibi özel tesis ve tertibat gerektiren eşyanın muhafazasında ise muhafaza ücreti olarak eşyanın değerinin binde 4'ü geçerli olacak.
Bu Yönetmelikte düzenlenen hususlarla ilgili öngörülmeyen durumların ortaya çıkması halinde inceleyip sonuçlandırmaya, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkili olacak.

Geçiş hükümleri

İlgili kanun maddesine göre el konulan her türlü eşya ve alıkonulan taşıma araçlarının, 11 Nisan 2013 tarihine kadar muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması ve nakliyesi gibi nedenlerle yapılan masraflar, gümrük idaresince genel bütçenin ilgili tertibinden karşılanacak.

El konulan kaçak akaryakıt hariç her türlü eşya ve alıkonulan taşıma araçlarının bu tarihten sonra muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması, nakliyesi ve imhası gibi nedenlerle gerçekleşen masrafları, döner sermaye işletmesi gelirlerinden karşılanacak. Ancak söz konusu tarihten bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar yapılmış olan masraflarda, rayiç bedel göz önünde bulundurularak fatura veya fatura yerine geçen belgeler ile varsa düzenlenen sözleşme, tutanak ve diğer belgelerin ibraz edilmesini müteakip ödeme işlemleri gerçekleştirilecek.

Aynı tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğle de 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Uyarınca Elkonulan Eşya veya Alıkonulan Aracın Muhafaza, Depolama, Yükleme, Boşaltma ve Nakliye Ücretlerine Dair Tebliğ yürürlükten kaldırıldı.