Müsteşar Aşcı: Ticareti kolaylaştırırken güvenliği de sağlamak gerekir
Dünya Gümrük Günü etkinlikleri çerçevesinde düzenlenen panelde konuşan Müsteşar Aşcı, gümrük idarelerinin ticaretin kolaylaştırılması ile güvenlik arasında bir denge sağlaması gerektiğine dikkati çekti.
31 Ocak 201726 Ocak Dünya Gümrük Günü, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen etkinliklerle kutlandı.
Etkinlikler ilk olarak, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) İcra Direktörü Prof. Dr. Güven Sak’ın moderatörlüğünü yaptığı “Ticaretin Kolaylaştırılması Alanında Kamu-Özel Sektör İşbirliği” konulu panel ile başladı.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Cenap Aşcı panelin konuşmacıları arasındaydı.
Ticaretin kolaylaştırılmasında, kamu kurumları ile ilgili özel sektör kuruluşları arasındaki işbirliği ve etkileşimin öneminin vurgulandığı panelde, “Ticaretin Kolaylaştırılması Kurulu” kapsamında yürütülmesi öngörülen faaliyetlere ilişkin beklenti ve fikirler ele alındı.
Ticareti kolaylaştırırken güvenliği de sağlamak gerekir
Panelde konuşan Müsteşar Aşcı, ticaretin kolaylaştırılmasının uluslararası ticarette son dönemin en önemli konusu olduğunu belirterek gümrük idarelerinin bir yandan ticaretin kolaylaştırılması diğer yandan da güvenlik arasında bir denge sağlaması gerektiğine dikkati çekti.
Ticaretin kolaylaştırılmasının, dünyada yaratılan katma değerden insanların ne kadar pay alacağını ifade ettiğini dile getiren Müsteşar Aşcı, yapılması gerekenin güvenli ticareti hızlandırmak, yasadışı ticareti ise engellemek olduğunu kaydetti.
Sarp’a yeni model
Müsteşar Aşcı, son yıllarda yapılan çalışmalarla ticaret hacmini artırmayı hedeflediklerini belirterek, “Örneğin Sarp Sınır Kapısı’nın fiziki kapasitesini artırmaya çalışıyoruz. 30 dönüm olan alan düzenlemelerle, ancak 45 dönüme çıkıyor. Başka bir çözüm bulduk, orası ticari araçların geçmesiyle birlikte yolcuların da kullandığı bir kapı. İki katlı model yapacağız. Belki de dünyaya örnek olacak üstte yolcuların giriş çıkış yaptığı, alt katta da ticari araçların ve özel araçların giriş çıkış yaptığı bir kapı olacak. Dolayısıyla fiziki imkanları genişletmeniz çok mümkün olmasa da başka çözümlerle mutlak süratte ticareti hızlandırmanız lazım” dedi.
En iyi örnekleri getirme gayretindeyiz
Türk gümrük idaresinin dünyadaki en iyi uygulama örneklerini getirme gayreti içerisinde olduğuna işaret eden Müsteşar Aşcı, “1970’lerde 500 milyon dolar olan ihracat rakamı yaklaşık 143 milyar dolara çıktı. Esasen 2013 yılı itibarıyla ulaştığımız dış ticaret hacmi rakamı 402 milyar dolar. Bu rakamın oluşması gümrük idarelerinin yaptığı çalışmalarla mümkün olmuştur. Bu sadece görünen boyutu aynı zamanda bir de transit tarafı var, antrepo rejimi var. Bunlarla beraber neredeyse 1 trilyon dolara yaklaşan bir büyüklük var” değerlendirmesinde bulundu.
E-TIR’a öncülük ediyoruz
Müsteşar Aşcı, Bakanlık olarak yapılan çalışmalardan örnekler vererek konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Altyapımızı güçlendirmeye devam ediyoruz. Gümrük işlemlerini elektronik olarak gerçekleştiriyoruz. Bilge programımızı yeniliyoruz inşallah bu sene içerisinde yeni Bilge ile ticaret erbabımıza ve gümrük idarelerimize hizmet veriyor olacağız. Ülkemiz en çok TIR karnesinin kullanıldığı ülkelerden bir tanesi. Bu anlamda liderliğimizin gereği olarak da biz, Gürcistan ve İran ile e-TIR pilot projelerini yürütüyoruz. İran ile olan proje gümrükten özel sektöre, özel sektörden gümrüğe şeklinde, Gürcistan ile olan da gümrükten gümrüğe şeklinde. Bu iki pilot projeyi başarılı bir şekilde yürüttük. İlerleyen dönemde TIR Komitesine sunacağız. Belki de dünyada e-TIR’ın yaygınlaşmasına ülkemiz öncülük etmiş olacak.
Tarihten beri ticaretin en yoğun olduğu yerler İpekyolu’nun olduğu yerler. 2008 yılında İpekyolu girişimi başlatıldı. Özellikle İpekyolu’ndaki ülkeler özellikle de kardeş Türki Cumhuriyeti ülkeleriyle bu iş yapıldı. Pek çok ülke ile veri değişimi anlaşması yaptık. Örneğin Rusya ile basitleştirilmiş gümrük hattımız var. Veriler otomatik olarak Rusya’ya gidiyor. Beyaz Rusya ile yeni bir anlaşma yaptık.”
Ticaretin Kolaylaştırılması Kurulu
Müsteşar Aşcı, Ticaretin Kolaylaştırılması Kurulu’nun kuruluş amacının ortak akılla karar vermek, oluşabilecek sakıncaları daha önceden görüp giderebilmek ve sonrasında herkesin aldığı kararı hep beraber uygulayabilmek olduğunu söyledi.
Kamu ve özel sektör iş birliğinin önemine değinen Aşcı, Başbakanlık genelgesi ile kurulan Kurul’un özel sektörün isteklerini gündeme getireceğine işaret etti.
Tek Pencere ile hızlı çözüm
Müsteşar Aşcı, Tek Pencere sistemi ile kapı kapı dolaşmak yerine işlemlerin tek bir noktadan gerçekleştirilebileceğini belirterek sistemin e-belge kısmının tamamlandığını, e-başvuru kısmının da yakın zamanda tamamlanacağını bildirdi.
Panel katılımcıları
Panelin diğer konuşmacıları arasında, Ekonomi Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Hüsnü Dilemre, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Burkay, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Sektörler Konseyi Üyesi Salih Zeki Poyraz, Dünya Gümrük Örgütü (DGÖ) Kapasite Geliştirme Genel Müdürü Ernani Argolo Checcucci Filho ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Genel Müdür Yardımcısı Xiaozhun YI yer aldı.
Panel bitiminde ayrıca, Gümrük Günü kutlamaları kapsamında Bakanlığımız personeli arasında gerçekleştirilen Satranç ve Masa Tenisi Turnuvalarının kazananlarına ödülleri, Müsteşar Aşcı tarafından takdim edildi.
Etkinlikler ilk olarak, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) İcra Direktörü Prof. Dr. Güven Sak’ın moderatörlüğünü yaptığı “Ticaretin Kolaylaştırılması Alanında Kamu-Özel Sektör İşbirliği” konulu panel ile başladı.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Cenap Aşcı panelin konuşmacıları arasındaydı.
Ticaretin kolaylaştırılmasında, kamu kurumları ile ilgili özel sektör kuruluşları arasındaki işbirliği ve etkileşimin öneminin vurgulandığı panelde, “Ticaretin Kolaylaştırılması Kurulu” kapsamında yürütülmesi öngörülen faaliyetlere ilişkin beklenti ve fikirler ele alındı.
Ticareti kolaylaştırırken güvenliği de sağlamak gerekir
Panelde konuşan Müsteşar Aşcı, ticaretin kolaylaştırılmasının uluslararası ticarette son dönemin en önemli konusu olduğunu belirterek gümrük idarelerinin bir yandan ticaretin kolaylaştırılması diğer yandan da güvenlik arasında bir denge sağlaması gerektiğine dikkati çekti.
Ticaretin kolaylaştırılmasının, dünyada yaratılan katma değerden insanların ne kadar pay alacağını ifade ettiğini dile getiren Müsteşar Aşcı, yapılması gerekenin güvenli ticareti hızlandırmak, yasadışı ticareti ise engellemek olduğunu kaydetti.
Sarp’a yeni model
Müsteşar Aşcı, son yıllarda yapılan çalışmalarla ticaret hacmini artırmayı hedeflediklerini belirterek, “Örneğin Sarp Sınır Kapısı’nın fiziki kapasitesini artırmaya çalışıyoruz. 30 dönüm olan alan düzenlemelerle, ancak 45 dönüme çıkıyor. Başka bir çözüm bulduk, orası ticari araçların geçmesiyle birlikte yolcuların da kullandığı bir kapı. İki katlı model yapacağız. Belki de dünyaya örnek olacak üstte yolcuların giriş çıkış yaptığı, alt katta da ticari araçların ve özel araçların giriş çıkış yaptığı bir kapı olacak. Dolayısıyla fiziki imkanları genişletmeniz çok mümkün olmasa da başka çözümlerle mutlak süratte ticareti hızlandırmanız lazım” dedi.
En iyi örnekleri getirme gayretindeyiz
Türk gümrük idaresinin dünyadaki en iyi uygulama örneklerini getirme gayreti içerisinde olduğuna işaret eden Müsteşar Aşcı, “1970’lerde 500 milyon dolar olan ihracat rakamı yaklaşık 143 milyar dolara çıktı. Esasen 2013 yılı itibarıyla ulaştığımız dış ticaret hacmi rakamı 402 milyar dolar. Bu rakamın oluşması gümrük idarelerinin yaptığı çalışmalarla mümkün olmuştur. Bu sadece görünen boyutu aynı zamanda bir de transit tarafı var, antrepo rejimi var. Bunlarla beraber neredeyse 1 trilyon dolara yaklaşan bir büyüklük var” değerlendirmesinde bulundu.
E-TIR’a öncülük ediyoruz
Müsteşar Aşcı, Bakanlık olarak yapılan çalışmalardan örnekler vererek konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Altyapımızı güçlendirmeye devam ediyoruz. Gümrük işlemlerini elektronik olarak gerçekleştiriyoruz. Bilge programımızı yeniliyoruz inşallah bu sene içerisinde yeni Bilge ile ticaret erbabımıza ve gümrük idarelerimize hizmet veriyor olacağız. Ülkemiz en çok TIR karnesinin kullanıldığı ülkelerden bir tanesi. Bu anlamda liderliğimizin gereği olarak da biz, Gürcistan ve İran ile e-TIR pilot projelerini yürütüyoruz. İran ile olan proje gümrükten özel sektöre, özel sektörden gümrüğe şeklinde, Gürcistan ile olan da gümrükten gümrüğe şeklinde. Bu iki pilot projeyi başarılı bir şekilde yürüttük. İlerleyen dönemde TIR Komitesine sunacağız. Belki de dünyada e-TIR’ın yaygınlaşmasına ülkemiz öncülük etmiş olacak.
Tarihten beri ticaretin en yoğun olduğu yerler İpekyolu’nun olduğu yerler. 2008 yılında İpekyolu girişimi başlatıldı. Özellikle İpekyolu’ndaki ülkeler özellikle de kardeş Türki Cumhuriyeti ülkeleriyle bu iş yapıldı. Pek çok ülke ile veri değişimi anlaşması yaptık. Örneğin Rusya ile basitleştirilmiş gümrük hattımız var. Veriler otomatik olarak Rusya’ya gidiyor. Beyaz Rusya ile yeni bir anlaşma yaptık.”
Ticaretin Kolaylaştırılması Kurulu
Müsteşar Aşcı, Ticaretin Kolaylaştırılması Kurulu’nun kuruluş amacının ortak akılla karar vermek, oluşabilecek sakıncaları daha önceden görüp giderebilmek ve sonrasında herkesin aldığı kararı hep beraber uygulayabilmek olduğunu söyledi.
Kamu ve özel sektör iş birliğinin önemine değinen Aşcı, Başbakanlık genelgesi ile kurulan Kurul’un özel sektörün isteklerini gündeme getireceğine işaret etti.
Tek Pencere ile hızlı çözüm
Müsteşar Aşcı, Tek Pencere sistemi ile kapı kapı dolaşmak yerine işlemlerin tek bir noktadan gerçekleştirilebileceğini belirterek sistemin e-belge kısmının tamamlandığını, e-başvuru kısmının da yakın zamanda tamamlanacağını bildirdi.
Panel katılımcıları
Panelin diğer konuşmacıları arasında, Ekonomi Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Hüsnü Dilemre, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Burkay, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Sektörler Konseyi Üyesi Salih Zeki Poyraz, Dünya Gümrük Örgütü (DGÖ) Kapasite Geliştirme Genel Müdürü Ernani Argolo Checcucci Filho ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Genel Müdür Yardımcısı Xiaozhun YI yer aldı.
Panel bitiminde ayrıca, Gümrük Günü kutlamaları kapsamında Bakanlığımız personeli arasında gerçekleştirilen Satranç ve Masa Tenisi Turnuvalarının kazananlarına ödülleri, Müsteşar Aşcı tarafından takdim edildi.