Gümrük ve Ticaret Bakanı Sayın Bülent TÜFENKCİ'nin 2016 Mali Yılı Bakanlık Bütçesi Sunumu (08 Şubat 2016)
2016 MALİ YILI GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI TBMM PLAN VE BÜTÇE SUNUMU --- 8 ŞUBAT 2016
09 Şubat 20162016 MALİ YILI GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
TBMM PLAN VE BÜTÇE SUNUMU --- 8 ŞUBAT 2016
Sayın Başkan, Değerli Üyeler, TBMM PLAN VE BÜTÇE SUNUMU --- 8 ŞUBAT 2016
Hepinizi saygıyla selamlıyorum.
2016 Mali Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı kapsamında Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın bütçesini sunmak ve bu vesile ile Bakanlık faaliyetleri, hedefleri hakkında bilgi vermek üzere huzurlarınızda bulunmaktayım.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olarak önceliklerimiz;
- Yasal ticaretin kolaylaştırılması,
- Yasadışı ticaretle daha etkin mücadele edilmesi,
- Gümrük işlemlerinden kaynaklanan formalitelerin azaltılması,
- Buna bağlı olarak da gümrük işlem maliyetlerinin minimum düzeye indirilmesidir.
GÜMRÜKLER
Gümrüklerimiz aracılığıyla 2015 yılında, ülkemiz merkezi yönetim vergi gelirlerinin yaklaşık yüzde 20’sine tekabül eden 84 milyar 851 milyon lirayı tahsil ettik.
2015 yılında 69 bin 330 firmamız ihracat, 77 bin 77 firmamız ithalat işlemi yaparak toplamda 351 milyar dolarlık dış ticaret hacmi gerçekleştirmiştir.
Bu miktardaki ticaret için toplam 5 milyon 845 bin 148 adet beyanname kullanılmıştır.
2002 yılında 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptığımız ürün sayımız 9 iken 2015 yılında 31 üründe milyar doların üzerinde ihracat yaptık.
1 milyar doların üzerinde ihracat yaptığımız ülke sayısı 2002 yılında 8’den 2015 yılında 32’ye çıkmıştır.
2002 yılında 1 milyar doların üzerinde ihracat yapan 5 şehrimiz bulunmakta iken bugün 15 şehrimiz 1 milyar doların üzerinde ihracat yapmaktadır.
Birileri Türkiye’yi kendi kabuğuna kapatma senaryoları yazarken, biz Türkiye’nin kapılarını dünyaya açıyoruz.
Gümrük kapılarımızı dış ticaret kapasitemize, ihtiyaç ve taleplere göre yeniliyor, tam otomasyona kavuşturuyoruz.
2016 için belirlenen “Dijital Gümrük” temasıyla örtüşecek şekilde, Gürcistan’la gerçekleştirdiğimiz e-TIR Pilot Projesi dış ticaretimiz açısından önemli bir başlangıçtır.
“Türkiye Gürcistan e-tır pilot projesine ilişkin Protokol 26 Ocak 2016 tarihinde imzalanmıştır.
TIR Sistemi’ne ilişkin teknik altyapısı hazırlanan elektronik TIR’a dünya çapında öncülük ediyoruz.
DÜNYADA İLK DEFA TIR sisteminde gümrükler arası veri paylaşımı bu projeyle ortaya konmuş olacaktır.
2016 Eylem Planımızda yer aldığı üzere e-TIR Projeleri ile ulusal gümrük sistemleri ve diğer paydaşlar arasında güvenli veri değişimini sağlamayı ve eşyanın ülkeler arası düzenli, güvenli ve hızlı aktarımını mümkün kılmayı amaçlıyoruz.
TIR işlemlerinin hızlanması uluslararası ticaretin artmasını da sağlayacaktır.
İran-Türkiye e-TIR pilot projesi ise gümrükten-iş dünyasına veri değişimini öngörmektedir.
Proje çerçevesinde, E-teminat uygulaması test edilmiştir, elektronik imza ile ilgili hususlar da ikinci aşamada test edecektir.
BU PİLOT PROJELERDEN ALACAĞIMIZ SONUÇLAR TÜM DÜNYA İÇİN ÖRNEK OLACAK
Sayın Başkan, Değerli Üyeler;
Yeni çalışmalarımızın ve projelerimizin temelinde, elektronik sistemleri esas alan ve sınır geçişlerini hızlandıran sistemler yer almaktadır.
Tek Pencere Sistemi uluslararası ticarete ve taşımacılığa konu olan eşya için gerekli bilgi ve belgelerin, söz konusu ticaretin ilgilileri ve taşıyıcıları tarafından uluslararası geçerliliği olan standart bir formatta, tek bir başvuru noktasına sunulabilmesidir.
Sistem e-belge ve e-başvuru olmak üzere iki aşamadan oluşmaktadır.
Bu proje ile dış ticaret ve taşımacılığa ilişkin gümrük hizmetlerinin tamamı tek bir noktadan gerçekleşecek ve tüm işlemler buradan yürütülecek.
Konteyner ve Liman Takip Sistemini hayata geçiriyoruz.
Sistemin kurulması ile ülkemize giriş yapan eşya ve konteynerlerin limana girişinden çıkışına kadar tüm aşamalar elektronik ortamda kayıt altına alınacak.
Onaylanmış Kişi Statüsü; farklı denetim mekanizmalarıyla güvenilirliği onaylanmış kişilere gümrük işlemlerinde sağlanan kolaylıklardır.
2015 sonu itibariyle Onaylanmış Kişi Statü Belgesi (OKSB) sahibi firma sayısı 1.873’tür.
Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi firmalar, ithalatın %40,37’sini, ihracatın %34,91’ini gerçekleştirmektedirler.
Bu da toplam dış ticaret hacmimizin %38,12’sine tekabül etmektedir.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü gümrük yükümlülüklerini yerine getiren ve belirlediğimiz güvenlik standartlarına sahip olan, kendi oto kontrolünü yapabilen firmalara gümrük işlemlerinde birtakım kolaylık ve imtiyazlar tanıyan uluslararası bir statüdür.
Bu uygulama sayesinde ticaret erbabımıza; İhracatta Yerinde Gümrükleme, İzinli Gönderici ile daha az ve öncelikli muayene kolaylıkları başta olmak üzere pek çok basitleştirilmiş ve hızlandırılmış usullerle maliyet tasarrufu sağlanmaktadır.
Bu statü, başta AB üyesi ülkeler ve ABD olmak üzere dünyada 56 ülkede uluslararası arz zincirinin güvenliğinin sağlanmasını teminen tanınmaktadır.
21 Aralık 2015’te hayata geçirdiğimiz Yükümlü Kayıt ve Takip Sistemi; gümrük idaresine elektronik beyanda bulunmak isteyen kişi ya da temsilcilerinin bilgileri elektronik ortamda kayıt, takip ve kontrol edilebilmekte bu bilgilerden yararlanarak risk analizi yapılabilmektedir.
Yükümlü Kayıt ve Takip Sistemi ile temsil yetkilerinin takibi sağlıklı bir şekilde yapılarak, gümrük idarelerinde yetkisiz temsil riski ortadan kaldırılmıştır.
Yatların Elektronik Ortamda Takibi;
Yatların ülkemizde kalma süresi, transit yakıt alımı ve demirbaş takibinin gerçekleştirilmesi ile olası usulsüzlüklerin tespit edilmesi ve kaçakçılıkla mücadelede etkinliğin artırılması amacıyla yat işlemleri elektronik ortama aktarılmıştır.
Tek Durak; Kara sınır kapılarımızda hayata geçirmeyi öngördüğümüz bir projedir.
Yolcuların, yük taşıyan araç ve sürücülerinin gümrük hizmeti verilmesine ilişkin tüm işlemler ile bazı kontrollerin koordineli bir şekilde aynı yer ve zamanda yapılabilmesine imkân sağlamaktadır.
Böylece kara sınır kapılarında beklemelerden kaynaklı zaman kayıplarının önüne geçmeyi hedefliyoruz.
Tek Durak Projesine ilişkin sistemsel alt yapı çalışmalarına pilot uygulama olarak 2014 yılında Kapıkule’de başlanmıştır.
“Varış Öncesi Yolcu Bildirimi” projesi ile yolcu bilgilerinin seyahat öncesi alınarak risk analizi yapılmaktadır.
Proje kapsamında ülkemize havayolu taşımacılığı yapan toplam 312 firmadan 212’si sistemimize entegre olmuştur ve sisteme entegre olan firmaların 170’inden anlık veri sağlanmaktadır.
Projenin hayata geçirilmesinden bugüne kadar 283 bin 150 uçuş ile toplam 43 milyon 297 bin yolcunun verisi anlık olarak temin edilmiştir.
İHRACAT İŞLEMLERİNİN TAMAMLANMA SÜRELERİ
2002 yılında ihracat beyannamelerinin yüzde 35’inin işlemleri ilk yarım saatte tamamlanırken, 2015 yılında ise yüzde 81’e ulaştı.
2015 yılında ihracat beyannamelerinin yüzde 64’ünün işlemlerini, artık ilk 1 dakikada tamamlıyoruz.
2002 yılında bir ihracat beyannamesinin işlemleri ortalama olarak 10 saatin üzerinde iken, 2015 yılında bu sürenin 3 saatin altına düşmüştür.
İthalatta ise, 2002 yılında ithalatta işlem gören beyannamelerin %48’inin işlemleri ilk sekiz saatte tamamlanmışken;
2015’te ise ithalatta işlem gören beyannamelerin %56’sının işlemleri ilk 8 saat içinde tamamlanarak eşya teslim edilebilir hale gelmiştir.
Sayın Başkan, Değerli Üyeler;
1 Aralık 2012 tarihi itibariyle Bilgisayarlı Transit İşlemlerine Geçiş Sistemini (NCTS) uygulamaya başladık.
2015 yılı içerisinde 1 milyon 531 bin 180’i ulusal; 535 bin 261’i uluslararası olmak üzere toplamda 2 milyon 66 bin 441 adet beyanname işlemi NCTS ile yapıldı.
Bu sistemle taşımacılarımız, ülkemiz ile AB üyesi gümrük idareleri arasındaki transit işlemini, AB ülkelerinin kendi aralarındaki gümrük idaresi işlemleri gibi yürütebiliyor.
Bu uygulamayla TIR’larımızın Avrupa’ya gidiş-dönüş sürelerinde ortalama 3 günlük zaman tasarrufu sağlıyoruz.
GÜMRÜK KAPILARIMIZ
Artan iç ve dış ticaret hacmimizi karşılamak ve gümrük hizmetlerini çok daha hızlı ve etkin bir şekilde sürdürebilmek için ihtiyaç duyulan yerlerde yeni gümrük kapıları ve müdürlükleri açıyor ve mevcut kapılarımızı yeniliyoruz.
Avrupa’nın en büyük gümrük kapılarından biri olan Kapıkule başta olmak üzere, Habur, Cilvegözü, İpsala, Nusaybin, Dilucu ve Çıldır/Aktaş Gümrük Kapıları modern tesislere kavuşturulmuştur.
Sarp, Hamzabeyli, Gürbulak, Kapıköy ve Dereköy Gümrük Kapıları yeniden inşa edilecektir.
Yeniden inşa çalışmaları devam eden; Halkalı Gümrük İdaresi, Esendere Gümrük Kapısını 2016 yılı içinde;
Kapıköy Gümrük Kapısını ise 2017 içinde hizmete almayı hedeflemekteyiz.
Diğer taraftan, İstanbul trafiğini rahatlamak ve bir lojistik merkez olmasını sağlamak amacıyla Erenköy Gümrük Müdürlüğünü taşımayı planlamaktayız.
2015 yılında; Gürbulak Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü, Bolu, Kütahya, Iğdır, Niğde ve Aktaş Gümrük Müdürlükleri faaliyete geçmiştir.
KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE
Bakanlığımızın asli görevlerinden birisi olan kaçakçılıkla mücadelemiz, 2015 yılında da etkin ve kararlı bir şekilde devam etmiştir.
Kaçakçılıkla mücadele ederken ülkemizin ekonomik hedeflerinde herhangi bir sapma, ticaretin akış hızında yavaşlama olmamasına da özen gösteriyoruz.
Bu nedenle, kaçakçılıkla mücadele çalışmalarımızda dünyadaki teknolojik gelişmeleri yakından takip ediyor, teknik kapasitemizi sürekli iyileştiriyoruz.
Geçtiğimiz yıl, Dilucu gümrük sahası, Çıldır/Aktaş gümrük kapısı ile Tekirdağ/Asyaport Limanına kurulumu gerçekleştirilen Araç ve Konteyner Tarama Sistemleri ile tarama sistemlerimizin toplam sayısı 41’e yükselmiştir.
İzmit/Yarımca Limanına ülkemizde ilk kez kullanılan Araç ve Konteyner Hızlı Tarama Sistemi faaliyete geçirilmiştir.
Geçtiğimiz yıl yenilenen Dilucu ve Çıldır/Aktaş Gümrük Sahalarına 3’er adet olmak üzere toplamda 6 adet Bagaj Tarama Cihazının kurulumu tamamlanmıştır.
Transit eşya taşıyan araçların uydu üzerinden takibini sağlayan 6 bin mobil ünitelik ilave araç takip sisteminin alınmasıyla 3 bin 250 olan mobil ünite sayımız 9 bin 250’ye ulaşmıştır.
Denizlerde kaçakçılıkla mücadelede etkinliği artırmak amacıyla 2014-2015 yılında 10 devriye botu ve 25 kara devriye aracı idareye kazandırılmıştır.
Böylece, deniz gümrük idarelerinde kullanılan motorbotların toplam sayısı 23’e ulaşmıştır.
Uyuşturucu madde sevkiyatı bakımından riskli bulunan tüm sınır kapıları ve hava alanlarındaki kontrol noktalarına, gelişmiş X-Ray tarama sistemleri yerleştirilmiştir.
Buralarda eğitimli personel istihdam edilerek diğer teknik cihazlarla birlikte narkotik dedektör köpekler de etkin bir şekilde kullanılmaktadır.
Bakanlığımız bünyesinde köpek eğitim merkezimizde farklı türlerde 38 adet dedektör köpeğin eğitimi tamamlanarak göreve başlatılmıştır.
Uyuşturucu madde, silah, çay ve tütün kaçakçılığının önlenmesi ve tespitinde etkin bir şekilde kullandığımız toplam 82 adet dedektör köpekten 60 tanesi narkotik, 15 tanesi çay-tütün, 7 tanesi silah-mühimmat-patlayıcı dedektör köpeği olarak görev yapmaktadır.
Komuta Kontrol Merkezimizi yenileyerek çok daha etkin bir izleme sistemi haline getirdik.
24 saat çalışan Merkezimizde;
- Kapalı Devre Kamera Sistemleri ile 14 kara sınır kapımız, 3 deniz limanı ve 2 iç gümrük idaresi olmak üzere 19 Gümrük Sahası eşzamanlı olarak izlenmekte,
- Ülkemiz üzerinden transit olarak geçen araçların uydu üzerinden Araç Takip Sistemi ile takibi yapılmakta,
- Akaryakıt Takip Sistemi ile transit akaryakıt yükü taşımasına izin verilen firmaların tüm araçları da uydu üzerinden izlenmekte,
- Alarm ve şüpheli durumlarda mobil operasyon ekiplerinin ivedi olarak müdahalesi sağlanmakta,
- Kara sularımızda ulusal ve uluslararası taşımacılık yapan gemiler eş zamanlı olarak Gemi Takip Sistemleri vasıtasıyla izlenmekte,
- Araç ve konteyner tarama sistemlerinden alınan tarama görüntüleri, merkezdeki X-Ray Operatörleri tarafından tekrar analize tabi tutulabilmekte,
- Radyoaktif veya nükleer madde uyarısı veren Radyasyon İzleme Sistemi sayesinde gerekli müdahaleler anında yapılmaktadır.
Akaryakıt Kaçakçılığı ile Mücadele Çalışmaları Bakanlığımız Koordinasyonunda 2015 yılında da etkin ve kesintisiz bir biçimde sürdürülmüştür.
Denetimler sırasında kaçakçılık ve usulsüzlük dolayısıyla 21 adet istasyon mühürlenmiştir.
2 bin 561 ton kaçak akaryakıt ve akaryakıt harici petrol ürünü ele geçirilmiştir.
Akaryakıt kaçakçılığıyla mücadelede ilgili kurumlarla birlikte kurduğumuz “özel ekip” sayesinde 856 milyon TL değerinde vergi kaybı önlenmiştir.
Ayrıca Akaryakıt kaçakçılığıyla mücadele için özel bir veri tabanını Bakanlık olarak hazırladık ve pilot uygulamasına başladık.
Akaryakıt sektörü tarafından, akaryakıt kaçakçılığı ile mücadelede yürütülen etkin çalışmalar sonucu, yasal akaryakıt satışlarının %10 oranında arttığı ifade edilmiş, bu alanda yapılan çalışmaların önemi ve katkıları vurgulanmıştır.
KAÇAKÇILIK YAKALAMALARI
2014 yılında toplam 1 milyar 585 milyon TL değerinde kaçakçılık olayı ortaya çıkarılmış,
2015 yılında yürüttüğümüz etkin çalışmalar neticesinde; bir önceki yıla göre yüzde 70 artışla bu rakam 2 milyar 688 milyon TL ye ulaşmıştır.
TASFİYE
Kaçakçılıkla mücadelede eşyanın yakalanması için yürütülen kolluk tedbirlerinin yanı sıra kaçak eşyanın muhafazası ve tasfiyesine yönelik işlemler de kaçakçılıkla etkin mücadelede önemli bir etkendir.
Mevzuat düzenlemesiyle kaçakçılıkla daha etkin mücadele için tasfiye sürecini de hızlandırdık.
2015 yılında 15,3 milyon paket sigara, 152 bin şişe alkollü içki, 1.339 ton çay, 44 milyon TL değerinde diğer eşya olmak üzere toplam 88,1 milyon TL değerinde eşya imhası gerçekleşmiştir.
Tasfiye kapsamında olan sağlıklı ve kullanıma uygun eşyaları ülkemizde insani yardım, sosyal sorumluluk ve eğitime katkı projelerinde kullanılmak üzere ilgili kamu kurumlarına (Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Türk Kızılayı, Valilikler ve Belediyelere) bedelsiz olarak tahsis edilmiştir.
2013 yılında 3,7 milyon TL, 2014 yılında 2,7 milyon TL, 2015 yılında ise 1,4 milyon TL. değerinde eşya (engellilerin kullanıma mahsus eşya, giyim eşyası, tıbbi malzeme, eğitim malzemesi gibi) bu kapsamda bedelsiz olarak ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmıştır.
TİCARET
Sayın Başkan ve Değerli Üyeler;
Bakanlığımız, ticari hayatın etkin bir şekilde işleyebilmesi için esnaf ve sanatkârlar, şirketler ve kooperatiflere yönelik hizmetlerle ilgili politikalar belirlemekte ve bu politikalar paydaşlarımızla işbirliği içerisinde yürütülmektedir.
Bu bağlamda;
Yeni Türk Ticaret Kanunu,
Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun,
Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gibi birçoğu kendi alanında devrim niteliğinde önemli temel yasal düzenlemeleri hayata geçirdik.
Bu yasal düzenlemelerin hepsinin temel amacı; Ülkemizde ticaretin, uluslararası kurum ve kurallarla uyumlu, tam rekabet ortamında, daha güvenli, daha kolay, daha hızlı ve daha etkin yürütülmesini sağlamaktır.
Temel yasal düzenlemelerin yanında hükümetimizin e-devlet hizmet anlayışının gereği olarak, ticaret dünyamızın ve vatandaşlarımızın iş ve işlemlerini daha güvenli, kolay ve hızlı yürütebilmek amacıyla bilişim sistemlerini ticaret hayatımıza entegre ettik.
Bu çerçevede; MERSİS, Hal Kayıt Sistemi, Esnaf ve Sanatkârlar Bilgi Sistemi, Tüketici Bilgi Sistemi ve Kooperatif Bilgi Sistemi gibi uygulamaları hayata geçirdik.
Ticaret hayatımıza yönelik yeni açılımlar getiren ve reformcu yaklaşımlar öngören Türk Ticaret Kanunumuz 1 Temmuz 2012'de yürürlüğe girdi.
Kanuna istinaden Bakanlığımızca bugüne kadar 6 Yönetmelik ve 12 Tebliğ yürürlüğe konuldu.
Bu düzenlemelerle, başta ticaret şirketlerimiz olmak üzere işletmelerimizin
- Kurumsal yapılarının güçlendirilmesi, uzun ömürlü olması,
- Kamu güveninin oluşturulması, şeffaflığın sağlanması
- Ve rekabet güçlerinin artırılmasını hedefledik.
1 Temmuz 2015 tarihine kadar devam eden bu uygulama kapsamında, münfesih durumda oldukları anlaşılan toplam 327 bin 399 şirket ve kooperatifin ticaret sicili kaydı silinmiştir.
Ticaret Sicil Kayıtlarını MERSİS ile Elektronik Ortama Taşıdık.
Gerçek ve tüzel kişilerle ilgili ticaret sicili kayıtları ile tescil ve ilan edilmesi gereken içeriklerin düzenli olarak depolanması, bunlara yönelik işlemlerin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi, sunulması ve erişime açılması amacıyla Merkezi Sicil Kayıt Sistemi’ni (MERSİS) oluşturduk.
Ülkemiz genelindeki toplam 238 ticaret sicili müdürlüğü bünyesinde yer alan ticaret sicili bilgileri Sisteme aktarılmış ve ticaret sicili müdürlüklerinin tamamında MERSİS üzerinden elektronik ortamda hizmet verilmeye başlanmıştır.
DÜNYADA İLK KEZ Anonim Şirket Ortaklarına ELEKTRONİK ORTAMDA GENEL KURULA KATILMA İMKÂNI GETİRDİK.
Müteşebbislerimize önemli bir kolaylık getiren ve kullanımı her geçen gün artan Elektronik Genel Kurul Sistemi kullanılarak bugüne kadar 1110 genel kurul toplantısı yapılmış;
48 bin 752 kişi elektronik ortamda; oy kullanmıştır.
Yani, genel kurullara katılanların 4’te 3’ü bu sistemi tercih etmiştir.
Bu toplantılara 48 farklı ülkeden ve 17 farklı şehrimizden katılım sağlanmıştır.
Lisanslı Depoculuk Sistemi; Bakanlığımızın 2011 yılında ilk lisansı vermesiyle 20 bin ton depolama kapasitesi ile hububatta uygulamaya başlatılmıştı.
Bugün ürün çeşidi 3’e (hububat, pamuk ve zeytin), lisanslı depo sayısı 9’a ve toplam depolama kapasitesi 435 bin tona ulaşmıştır.
2015 yılı Kasım ayı içinde zeytin konusunda faaliyet izni verdik, böylece DÜNYADA BİR İLK olmak üzere zeytinde lisanslı depoculuk uygulaması başlattık.
Kuruluş izni verilen 11 işletmenin daha lisans alması halinde toplam kapasitenin 862 bin 500 tona ulaşmasını öngörmekteyiz.
Lisanslı Depoculuğa Yönelik Destek Mekanizmalarını Uygulamaya başladık.
Bu kapsamda toplam 4 Milyon 902 bin TL kira desteği sağlanmıştır.Sebze ve meyve ticaretini kayıt altına alacak Hal Kayıt Sistemi’ni kurduk.
Sisteme 2015 yılı Aralık sonu itibarıyla 37 bin 385 gerçek ve tüzel kişi kayıtlı bulunmaktadır.
Bu kişiler tarafından Sisteme yapılan toplam bildirim sayısı 128 milyon 440 bin 722 adet olarak gerçekleşmiştir.
Sebze ve Meyve Ticaretindeki Uyuşmazlıkların Çözümünü Hızlandırmak Amacıyla Hal Hakem Heyetlerini Faaliyete Geçirdik.
Bu Sistem ile vatandaşlarımızın tükettikleri sebze ve meyvelerin nerede ve ne zaman üretildiğini bilmelerine imkân sağlayacak “ürün künyesi”ni de uygulamaya koyduk.29 Ocak 2015 tarihinde yürürlüğe giren 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunla perakende sektörü uzun yıllardır beklenen yasasına kavuşmuştur.
Kanunla;
- Üretici ve tedarikçilerden keyfi olarak alınan prim ve bedellerin önüne geçilmesi,
- Kamuoyunda “outlet” ve “fabrika satış mağazası” olarak bilinen sürekli indirimli satışların kurala bağlanması,
- İşyeri açılış ve kapanış süreçlerinin kolaylaştırılması için Perakende Bilgi Sistemi’nin (PERBİS) kurulması,
- Alışveriş merkezlerinde ortak kullanım alanlarının oluşturulması ve
- Esnaf ve sanatkâr işletmeleri ile geleneksel ve kaybolmaya yüz tutmuş meslekleri icra edenlere yer tahsisi yapılmasına yönelik düzenleme yapılmıştır.
Ayrıca, perakende ticarette uyulması gereken ilke ve kuralları düzenleyen “Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Yönetmeliği Taslağı” ile “Perakendeciler Konseyi Yönetmelik Taslağı”nı kamuoyu görüşüne açtık.
Geleceğin ticareti” olan Elektronik Ticaretin Hukuki Altyapısını Oluşturduk.
6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun 1 Mayıs 2015 tarihinde yürürlüğe girdi.
Bu Kanuna dayanılarak; Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik ile Elektronik Ticarette Hizmet Sağlayıcı ve Aracı Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik yürürlüğe konulmuştur.
Bu düzenlemeler ile elektronik ticaretin yaygınlaştırılması, tüketiciler ile elektronik ortamda işlem yapan diğer kişilerin korunması ve istenmeyen ticari elektronik iletilerin önüne geçilmesini hedeflemekteyiz.
ESNAF VE SANATKÂRLARIMIZ ile KOOPERATİFLER
Esnaf ve sanatkârlarımız, en önemli kültürel miraslarımızdan biri olan Ahilik Kültürünün yegâne taşıyıcısıdırlar.
Ahilik Kültürü’nü tanıtmak, yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak üzere Ahilik Haftası Kutlamalarını tüm yurtta geniş katılımlı etkinliklerle gerçekleştiriyoruz.
Cumhuriyet tarihinde ilk kez, esnaf ve sanatkârların değişim ve dönüşümünün sağlanarak desteklenmesine yönelik bir “Esnaf ve Sanatkârlar Değişim, Dönüşüm, Destek (3D) Strateji Belgesi”ni hazırlayarak uygulamaya koyduk.
Esnaf ve Sanatkârlar Bilgi Sistemi ESBİS, tüm esnaf ve sanatkârlarımızın kendilerine ve bağlı oldukları meslek kuruluşlarına ait bilgilerin elektronik ortamda bulunduğu ve esnafımızın da erişebildiği bir uygulamadır.
Sayın Cumhurbaşkanımızın önderliğinde ve Sayın Başbakanımızın talimatlarıyla başlayan FAİZSİZ KREDİ kullandırılması kapsamında, 2016 Ocak ayı sonuna kadar dağıtılan kredi miktarları şöyledir:
- Kaybolmaya yüz tutan mesleklerde faaliyet gösteren 120 Esnaf ve Sanatkârımıza 3,3 Milyon TL,
- “3 yıllık ustalık belgesine sahip” yeni girişimci 153 esnaf ve sanatkârımıza 6 Milyon TL,
- 2015 Aralık ayında başlatılan “30 Bin TL FAİZSİZ Kredi” uygulaması kapsamında 5 bin 60 esnaf ve sanatkârımıza 146 Milyon TL FAİZSİZ kredi imkânı sağlandı.
- Ayrıca 1 genç girişimcimiz 100 bin TL FAİZSİZ KREDİ almıştır.
- Kredi kefalet kooperatifleri aracılığıyla kullandırılan Hazine destekli kredilerde; 2002 yılında 5 bin TL olan kredi üst limitleri ise işletme kredileri için 150 bin TL, yatırım kredileri için ise 300 bin TL’ye çıkartılmıştır.
- Kredilerden kooperatifler adına yapılan kesintiler 2002 yılında %9 iken 2015 yılında %3’e kadar indirilmiştir.
- Kredi faizleri ise yine aynı dönemde %47’den %4’e kadar düşürülerek kredi maliyetlerinde iyileştirmeler yapılmıştır.
- 2002 yılı sonu itibariyle esnaf ve sanatkârın kullandığı kredi bakiyesi 154 Milyon TL iken, bu değerler 31 Aralık 2015 itibariyle yaklaşık 16,1 Milyar TL’lik kredi bakiyesine ulaşmıştır.
- 2002 yılından bu yana Esnaf ve Sanatkârımıza kullandırılan Toplam Kredi Miktarı 49 Milyar TL’ye ulaşmıştır.
Bu uygulamadan 30 bin 288 esnaf ve sanatkâr ile bunların 57 bin 685 kefili olmak üzere toplam 87 bin 973 esnaf ve sanatkâr yararlanmıştır.
Yaptığımız yasal değişikliklerle esnaf ve sanatkârımızın kamu kurumlarına ve meslek kuruluşlarına olan borçlarına ödeme kolaylığı getirdik.
Birliklerin kullandıkları Destekleme Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) kaynaklı gecikmiş 1,3 milyar TL civarındaki kredi borçları yeniden yapılandırılarak; 574 milyon TL’ye indirilmiştir.
Kooperatiflerin mali imkânsızlıklar sebebiyle gerçekleştiremedikleri, üretim ve istihdama katkı sağlayacak projelerin desteklenmesi amacıyla “Kooperatiflerin Desteklenmesi Programını” hazırladık.
Kadınlarımızın girişimcilik kabiliyetlerinin artırılması için kooperatifler çatısı altında örgütlenmeleri amacıyla KADIN-KOOP Projesi hazırlanarak uygulamaya konmuştur.
Kooperatifçilik alanında akademik çalışmaların sayısının artırılması hedeflenmiştir.
Kooperatifçilikle ilgili olarak üniversitelerce kabul edilen yüksek lisans ve doktora tezlerine sağlanacak nakdi destek ile kooperatifçiliğin daha sağlıklı gelişmesine katkı sağlanacaktır.
TÜKETİCİ HAKLARI
Tüketicilerimiz açısından devrim niteliğinde haklar getiren Yeni Tüketici Kanunu’nu 28 Mayıs 2014’te yürürlüğe girmiştir.
Bu Kanun kapsamında çıkarılması öngörülen 23 uygulama yönetmeliğinin tamamı Resmi Gazetede yayımlanarak uygulamaya konmuştur.
Bizim Bakanlık olarak tüketicinin korunması alanında temel anlayışımız; “tüketici hakkı – kul hakkıdır” şeklindedir.
Bu bizim ticaret kültürümüzü oluşturan Ahilik geleneğimizin de temel felsefesidir.
Bakanlık olarak hedefimiz; hem iç piyasadaki hem de ithalat aşamasındaki tüm tüketici ürünlerinin; insan sağlığı, can ve mal güvenliği ile tüketicinin korunması ve %100 güvenli olmasını sağlamaktır.
Her eğitim ve öğretim yılı öncesi özellikle kırtasiye ürünleri, okul kıyafetleri ve ayakkabıları ile çocuklarımızın kullanabileceği her türlü takı, aksesuar gibi ürünlere ilişkin denetimler gerçekleştirilmektedir.
Bu denetimlerde ürünler tehlikeli kimyasallar yönünden de denetlenmektedir.
Ayrıca tekstil etiketlerinde yer alan ifadelere göre satın alacakları ürünleri tercih eden ebeveynlerimizi yanıltabilecek etiket bilgilerine yönelik analizler de yapılmaktadır.
Bakanlık olarak beş yıllık piyasa gözetimi faaliyetlerimiz sonunda ürünleri güvensiz bulunan üretici/ithalatçılara yaklaşık 4,8 milyon TL idari para cezası, ayrıca güvensiz ürünlerin ilanı, toplatılması ve imhası cezası uygulanmıştır.
2015 yılında denetlenen ürün sayısında ciddi artış gerçekleşmiş ve 2,6 MİLYON ÜRÜN DENETLENMİŞTİR.
2011 yılında sorumluluğumuzdaki ürünlerde güvensizlik oranı % 38,6 iken 2015’e geldiğimizde bu rakam % 2,9’a gerilemiştir.
Güvensiz ürün oranının ciddi olarak azalmasında, kararlı bir şekilde konunun Bakanlık olarak takipçisi olmamız, ara vermeksizin denetimlerimizi sürdürmemiz ve sektör temsilcileri ile geliştirdiğimiz olumlu diyalogun da rolü büyüktür.
78 milyon tüketicimizin hakkını il ve ilçelerimizin tamamında bulunan toplam bin 11 adet Tüketici Hakem Heyetleri ile koruyoruz.
2015 yılında yapılan başvuruların %94’ü tüketicilerin lehine, %6’sı ise tüketicilerin aleyhine olacak şekilde sonuçlanmıştır.
Sayın Başkan, Değerli Üyeler,
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın 2016 Mali Yılı Bütçesi 1 milyar 52 milyon 766 bin TL’dir.
597.793.000 Personel Giderlerine,
110.872.000 Sosyal Güvenlik Kurumu ve Devlet Primi Giderlerine,
139.823.000 Mal ve Hizmet Alımı Giderlerine,
6.862.000 Cari Transferlere,
197.416.000 Sermaye Giderlerine, Tahsis edilmiştir.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın 2016 Yılı Bütçe Tasarısının değerli katkılarınızla en iyi şekilde olacağına inanıyorum.
Bütçenin ve yapılan çalışmaların ülkemiz için hayırlı olmasını diliyorum.
Bütçemiz üzerinde çalışan tüm mesai arkadaşlarıma ve ilgili kurumların çalışanlarına teşekkür ediyorum.
Yüce milletimizi temsil eden Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni ve siz saygıdeğer komisyon üyesi milletvekillerimizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum.