Kooperatifler, toplumların işbirliği yaparak, zorlukları dayanışma içerisinde aşma ve başarıyı birlikte yakalama bilinç ve yeteneklerinin ürünüdür. Kooperatifler, günümüzde yalnızca üretim gücü zayıf kesimlerin dayanışma kuruluşu olmaktan çıkmış, ekonomik ve ticari hayatta kendine has özellikleri sayesinde başarılı girişim örnekleri haline gelmişlerdir. Demokratik olarak yönetilen, sorumluluk, eşitlik, adalet, yardımlaşma ve dayanışma gibi değerlerin kılavuzluk ettiği kooperatifler;  merkezinde ‘insan ve topluma hizmet anlayışı’ olan girişimlerdir. 

Birleşmiş Milletler, her yıl temmuz ayının ilk cumartesi gününü “Uluslararası Kooperatifler Günü” olarak ilan etmiştir. Bu yıl Kooperatifler Günü’nün ana teması; “Kooperatif Girişimler Kriz Dönemlerinde Güçlü Kalır” olarak belirlenmiştir.

Sosyal Devlet politikalarının hayata geçirilmesinde önemli ve yeni görevler üstlenen kooperatifler;  2008 yılında yaşanan küresel kriz sonrasında diğer sermaye şirketlerine kıyasla daha az etkilenerek güven tazelemiş, ekonomide yeni yapılanmaların anahtarı olarak kabul edilmiştir. Bunun en önemli göstergelerinden biri; Uluslararası Kooperatifler Birliği-ICA ile Avrupa Kooperatif ve Sosyal Girişimler Araştırma Enstitüsü’nün işbirliği ile hazırladığı Raporda, dünyanın en başarılı 300 kooperatifinin 2010 yılı ciro toplamlarının 1,9 trilyon dolar olmasıdır.

Birleşmiş Milletler’in tahminine göre; dünya genelinde 800 binden fazla kooperatif ve 1 milyardan fazla kooperatif ortağı bulunmaktadır. Ayrıca kooperatifler dünya çapında 100 milyondan fazla kişiye iş imkânı sağlamaktadır. Sektörel olarak bakıldığında dünya çapında finansal kooperatifler; 857 milyon kişiye (dünya nüfusunun %13’üne) hizmet vererek, günlük 2 dolarlık yoksulluk sınırının altında yaşayan 78 milyon insana ulaşan en geniş mikro finansal destek sağlayıcı olmuştur.

Ülkemizde temelini, “İmece Ruhu”ndan alan, yüz elli yıllık geçmişi bulunan kooperatifler; 8 milyondan fazla insanımızın gönüllü olarak katıldığı ekonomik girişim modeli olmuştur. Ülkemizde 30 ayrı türde faaliyet gösteren, 84 bin 232 kooperatif işletme bulunmaktadır. Yani sayı olarak dünyadaki kooperatiflerin %10’undan fazlası ülkemizde yer almaktadır. Bu veriler, kooperatifçiğin ülkemiz ekonomisinde önemli bir girişim modeli olmayı başardığını göstermektedir.

“Kooperatifler Yılı” olarak ilan edilen 2012’de, ülkemiz kooperatifçilik tarihinde bir ilke imza atarak Sayın Başbakanımız tarafından  “Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı”  kamuoyuna açıklanmıştır. Strateji ile belirlenen eylemler, planlanan takvim çerçevesinde uygulanmaya başlanmıştır. 

Kadın girişimcilerimizin kurduğu kooperatiflere de büyük önem veriyor ve destekliyoruz. Bu kooperatifleri, kadınlarımızın iş hayatında daha fazla söz sahibi olmalarının bir göstergesi olarak kabul ediyoruz. Kadın kooperatifçiliği; Bakanlığımız öncülüğünde kadın girişimciler tarafından başlatılmıştır. Bu kooperatiflerin ortaklarının %80 ila %100’ü kadındır. Kadın girişimcilerimiz tarafından kurulan 126 kooperatif bulunmaktadır. Ayrıca 232 Turizm Geliştirme Kooperatifinden bazılarını yine kadın girişimcilerimiz kurmuştur.

Yeni kooperatifçilik politikamız doğrultusunda mevcut kooperatiflerimizin geliştirilmesinin yanı sıra enerji, sağlık, sigorta gibi sektörlerde yeni kooperatif işletme modellerinin ülkemize kazandırılması amacıyla gerekli yasal altyapıyı oluşturmak üzere çalışmalar yürütmekteyiz. Böylece ekonominin farklı sektörlerinde kooperatif işletme modeli ile yeni açılımlar sağlamayı, bireysel tasarrufların uygun kooperatif girişimcilik modelleri ile ekonomiye kazandırılmasını amaçlıyoruz. 

Tüm kooperatifçilerin ve halkımızın “6 Temmuz Uluslararası Kooperatifler Günü”nü tebrik ediyor, sevgi ve saygılarımı sunuyorum.

 

Hayati Yazıcı
Gümrük ve Ticaret Bakanı