Ticaret Bakanlığı logosu Yüzüncü Yıl Logo Mustafa Kemal Atatürk Bayrak Recep Tayyip Erdoğan

Irak Sınırına Kurulacak Yeni İki Gümrük Kapısına İlişkin Gümrük ve Ticaret Bakanı Sayın Hayati Yazıcı'nın Açıklamaları (21 Kasım 2013)

Merkezi Irak hükümeti ile yapılan görüşmelerde Aktepe – Bacuka Kara Hudut Kapısı ile Habur – 3 Köprüsü’ne ilişkin olarak mutabakata varıldığı ve ilgili Protokol ve Mutabakat Zaptı’nın imzalanabileceği bilgisi alınmıştır. Bu çerçevede, ülkemize davet edilen Irak merkezi hükümeti delegasyonu ile Kasım ayının son haftası veya Aralık ayının ilk haftasında Ankara’da görüşmeler yapılması ve mezkur Protokol ile Mutabakat Zaptı’nın imzalanması öngörülmektedir.

25 Kasım 2013

IRAK SINIRINA KURULACAK YENİ İKİ GÜMRÜK KAPISINA İLİŞKİN
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI SAYIN HAYATİ YAZICI'NIN AÇIKLAMALARI
 
IRAK SINIRINA YENİ SINIR KAPILARI

 

Merkezi Irak hükümeti ile yapılan görüşmelerde Aktepe – Bacuka Kara Hudut Kapısı ile Habur – 3 Köprüsü’ne ilişkin olarak mutabakata varıldığı ve ilgili Protokol ve Mutabakat Zaptı’nın imzalanabileceği bilgisi alınmıştır. Bu çerçevede, ülkemize davet edilen Irak merkezi hükümeti delegasyonu ile Kasım ayının son haftası veya Aralık ayının ilk haftasında Ankara’da görüşmeler yapılması ve mezkur Protokol ile Mutabakat Zaptı’nın imzalanması öngörülmektedir. Açılması gündemde olan hudut kapıları ile Habur – 3 Köprüsü’ne ilişkin olarak bilgiler aşağıda yer almaktadır.
 
 

  1. Aktepe (Silopi/ŞIRNAK) – Bacuka (Zaho/DOHUK) Kara Hudut Kapısı:
Irak ve Türk heyetleri, Aktepe/Bacuka Sınır Kapısı konusunda teknik değerlendirme yapmak üzere değişik zamanlarda bir araya gelmişlerdir.

25.01.2013 tarihli ve 28539 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 11.01.2013 tarihli ve 2013/4222 sayılı BKK ile İpekyolu Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü’ne bağlı olarak Aktepe Gümrük Müdürlüğü kurulmuştur.

Kapının yeri üzerinde uzlaşma sağlanmış ve Habur Çayı üzerinde bir köprü yapımı gerekmekte olup, kapının her iki taraftaki koordinatlı yer tespit işlemleri 2011 yılı Aralık ayı içerisinde tamamlanmıştır.

Hudut kapısı tesisleri ile bu tesisler arasındaki bağlantı yollarının hududa kadar olan bölümlerinin inşasına başlanacaktır.
 
  1. Ovaköy (Silopi/ŞIRNAK) – Karavala (Zaho/DOHUK) Kara ve Demiryolu Hudut Kapıları:
Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Komitesi toplantısında alınan bir diğer karar da, Türkiye – Irak Demiryolu Projesi’nin güzergahına ve tamamlanmasına bağlı olarak Ovaköy mevkii civarında küçük araçlara ve trenlere yönelik kara ve demiryolu sınır kapısı yapılması oldu.
  • 15.05.2004 tarihli ve 25463 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 04.05.2004 tarihli ve 2004/7276 sayılı BKK ile Ali Rıza Efendi Gümrük Müdürlüğü kurulmuştur.
  • Kara hudut kapısının yaklaşık yeri konusunda Irak tarafına öneride bulunulmuştur.
  • Türkiye – Irak demiryolunun hududu geçeceği nokta üzerinde iki ülke demiryolları büyük ölçüde anlaşmaya varmış durumdadır.
  • Gümrük hizmeti, demiryolunun Türkiye tarafındaki son istasyonda verilecektir.
  • Kapıların kesin yer tespitinin yapılmasından sonra Hudut kapısı tesisleri ile bu tesisler arasındaki bağlantı yollarının hududa kadar olan bölümlerinin inşası için çalışmalara başlanacaktır.
 
  1. Habur – 3 Köprüsü:
  • Yeni köprünün mevcut iki köprü arasında kalan alanda yapılması öngörülmekte olup, köprü ayaklarının koordinatları 2011 yılı Aralık ayında yapılan ortak çalışmada tespit edilmiştir.
  • Protokol 2011 yılı Kasım ayı içerisinde Ankara'da düzenlenen 3. Ortak Çalışma Grubu Toplantısı’nda hazırlanarak heyet başkanlarınca paraflanmıştır.
  • Protokolün imzası için ülkemiz adına imza yetki kararı alınmıştır.
  • Yeni köprünün inşa edileceği bölgede mevcut köprüler için de sorun teşkil eden nehir yatağı daralması sorunun çözülmesi amacıyla ülkemiz tarafından yatak temizliği çalışmaları yapılmış olup, benzer bir çalışma Irak tarafında da yapılmıştır.
  • Protokolün imzalanmasının ardından ihale ve inşa işleri Karayolları Genel Müdürlüğü’nce gerçekleştirilecek, maliyet ise ülkemiz ile Irak arasında eşit olarak paylaştırılacaktır.

 
Yıllık 12 milyar dolarlık ticaretin yapıldığı Irak-Türkiye arasında 1.6 milyon araç trafiğinin yaşandığı Habur Sınır Kapısının ticareti karşılamaya yetmediği için Habur sınır kapısına ilave olarak Aktepe ve Ovaköy kapılarının açılmasına yönelik anlaşma 2009 yılında imzalanmış olmasına rağmen Irak yönetiminden onay çıkmamıştı.

Temmuz ayında Türkiye’ye gelen Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari’nin de katıldığı Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Komitesi toplantısında Habur’a ilave olarak Aktepe ve Ovaköy Sınır Gümrük Kapıları’nın açılması hususunda taraflar arasında müzakereler yapılmıştır.

Hafta sonu ise Sayın Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan ile Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesut Barzani arasında Diyarbakır’da yapılan görüşmede konu ele alınmış ve iki kapının ivedi olarak açılması hususunda mutabakata varılmıştır.

Açılması planlanan Ovaköy ve Aktepe'de 2 yeni sınır kapısı ve 3 yeni gümrük geçiş noktası oluşturulacaktır. Gülyazı'da bir tane, Hakkâri'de 2 tane açılması planlanan gümrük geçiş noktasının yapım çalışmalarına yakında başlanacak olup, bu iki yeni sınır kapısının Ortadoğu, Kafkaslar ve Türkiye açısından ülkelerimiz ticaretine önemli katkılar sağlayacaktır.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     Hayati YAZICI

Gümrük ve Ticaret Bakanı