“Bırakınız Geçsinler, Gümrüksüz Para Sahası” Başlıklı Haber İçin Tekzip
01 Mayıs 2015TEKZİP VE DÜZELTME
01.05.2015 tarihli Hürriyet Gazetesi’nin birinci ve ondördüncü sayfalarında “Bırakınız Geçsinler, Gümrüksüz Para Sahası” başlıklı bir haber yayınlanmıştır. Kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi amacıyla söz konusu haberde yer alan gerçeği yansıtmayan ifadelerin düzeltilmesi için aşağıdaki açıklamanın yapılması zorunluluğu hâsıl olmuştur.Ülkemizde; bankacılık sistemi dışında gerçekleşen ve yolcu beraberinde ülkemize getirilen veya ülkemizden çıkarılan nakdin, giriş ve çıkışına ilişkin usul ve esaslar 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar ile 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunda düzenlenmiştir.
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’ın 8, 11 ve 12 inci maddelere göre; mal ve hizmet ihracat bedeli, transit ticarete ilişkin kazançlar, yabancı sermaye bedeli veya diğer kaynaklardan temin edilen nakdin tasarrufu serbesttir.
32 sayılı Karar uyarınca girişi serbest olan nakdin yolcu beraberinde yurda getirilmesinde bir engel bulunmamakta olup, yurda getirilen nakdin beyan edilmesi de zorunlu değildir.
Yasal düzenlemelerle getirilen bu hükümlerden hareketle; Gümrüklerde nakit beyanına ilişkin yapılacak işlemlere yönelik olarak, 2013/1 sayılı Genelge çıkarılmış, ancak söz konusu genelgenin uygulamasıyla ilgili Gümrük İdarelerimizde zaman zaman farklı anlama ve yorumlardan kaynaklanan sıkıntılar ortaya çıkmıştır. Bu nedenle ortaya çıkan bu farklı anlama ve yorumlamaların açıklığa kavuşturulması amacıyla 2015/1 sayılı Genelgenin yayınlamasına gerek duyulmuştur.
Çıkarılan 2015/1 sayılı genelge ile;
- 2013/1 sayılı Genelgede yer alan ortak ve esasa ilişkin hususlarda bir değişikliğe gidilmemiş ve bu hükümler aynen korunmuştur.
- Beyanın nasıl yapılacağı, beyana ilişkin Gümrük İdaresince hangi işlemlerin gerçekleştirileceği hususu açıkça yer almaktadır.
- Gerek Risk Kriterleri kapsamında, gerekse ihbar ve şüphe halinde İdarenin beyan isteme, nakdi kontrol etme görev ve yetkisinde bir değişiklik bulunmamaktadır.
- Yolcuların beraberinde yurda getirdikleri nakdin beyan ve takibine ilişkin Bakanlığımızca kullanılan Elektronik Ortamda Nakit Beyan Formu doldurulması uygulaması devam etmektedir.
- 2015/1 sayılı Genelgeyle, yanlış anlama ve yorumlamalara sebebiyet veren üslup ve ifadelerin düzeltilmesi ve tüm idarelerimizde konuya ilişkin yapılan uygulamalarda birlik sağlanması amaçlanmıştır.
2013 tarihli genelge yurtdışından temin edilen krediler ve kişisel sermaye niteliğindeki kıymetler hariç olmak üzere mal ve hizmet ihraç bedeli, transit ticarete ilişkin kazançlar, yabancı sermaye bedeli veya diğer kaynaklardan temin edilen nakdin girişini serbest bırakmaktadır.
2015 tarihli genelge ile, mal ve hizmet ihracat bedeli, transit ticarete ilişkin kazançlar, yabancı sermaye bedeli veya diğer kaynaklardan temin edilen nakdin gümrük giriş noktalarından yurda getirilmesi serbesttir. Bu nakdin beyan edilmesi için herhangi bir zorunluluk bulunmamaktadır.
Görüldüğü üzere iki genelge arasında hiçbir fark yoktur.
Öte yandan girişte yapılan beyanın doğru olmadığının tespiti halinde bu durumun MASAK'a iletildiği, MASAK'ın kara para ile ilgili bir tespiti olması durumunda her halukârda Savcılığa bildirim yapıldığı unutulmamalıdır.
Sonuç olarak; 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar ile 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunla getirilen düzenlemelerin halen yürürlükte olduğu, bu düzenlemelere aykırı olarak genelgelerle farklı hükümler getirilemeyeceği açıktır.
Gümrük idaresi her zaman beyana davet edebildiği gibi, gümrük idaresince; giriş yapan yolcunun beraberindeki nakdin kaynağının beyan edilmesinin istendiği durumlarda beyan doğru yapılmak zorundadır.
Bu bilgiler ışığında haberde yer verilen "Savcılık devre dışı, Gümrükler tam anlamıyla kevgire çeviriliyor" gibi değerlendirmelerin mesnetsiz ve gerçeğe aykırı olduğu aşikardır.
Söz konusu haberde yer alan gerçeği yansıtmayan ifadelerin düzeltilmesi için kamuoyuna saygıyla duyurulur.