Deniz Taşımacılığından Kaynaklanan Emisyonların AB ETS'ye Dahil Edilmesi
Avrupa Birliği (AB) Emisyon Ticaret Sistemi’nin (ETS) kapsamı, 1 Ocak 2024 itibariyle denizcilik sektörünü de içerecek şekilde genişletilmiştir. (Bknz: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:32023L0959)
AB ETS artık AB limanlarından ayrılan ve bu limanlara gelen büyük gemilerden kaynaklanan emisyonları da içermektedir. Sistem başlangıçta, brüt tonajı 5000 ve üzeri olan yük ve yolcu taşıyan gemilere uygulanacaktır. 2027 yılından itibaren, petrol ve gaz arama veya deniz inşaatı gibi offshore faaliyetlerde bulunan, yine gros tonajı 5.000 ve üzeri olan gemiler de kapsama dahil olacaktır.
AB ETS Denizcilik sistemi bayraktan bağımsız ve rota bazlı uygulanacaktır. Gemilerin AB limanlarına yanaşması sırasında ve AB içindeki yolculuklar sırasında üretilen emisyonlar tam olarak kapsanmakta ve buna AB dışı ülkelere yapılan veya AB dışı ülkelerden yapılan yolculuklardan kaynaklanan emisyonların %50'si ek olarak dahil edilmektedir. Bu kapsamda, deniz taşımacılığından kaynaklanan emisyonlar aşağıdaki şekillerde kapsanmaktadır:
- Bir AB Üye Devletinin yetkisi altındaki bir limandan ayrılan ve bir AB Üye Devletinin yetki alanı altındaki bir limana sefer yapan gemilerden kaynaklanan emisyonların %100'ü (AB-içi deniz taşımacılığı);
- Bir AB Üye Devletinin yetkisi altındaki bir limanda bulunan gemilerden kaynaklanan emisyonların %100'ü, yani limana yanaşma ve liman içi manevralar sırasında salınan emisyonlar;
- Bir AB Üye Devletinin yetkisi altındaki bir limandan ayrılan ve herhangi bir AB Üye Devletinin yetki alanı dışındaki bir limana varan seferler yapan gemilerden kaynaklanan emisyonların %50'si (AB çıkışlı uluslararası deniz taşımaları);
- Herhangi bir AB Üye Devletinin yetki alanı dışındaki bir limandan ayrılan ve bir AB Üye Devletinin yetki alanı altındaki bir limana sefer yapan gemilerden kaynaklanan emisyonların %50'si (AB varışlı uluslararası deniz taşımaları).
Diğer AB ETS sektörleriyle aynı şekilde, denizcilik şirketlerinin emisyonlarını aktif bir şekilde izlemeleri ve rapor edilen her ton sera gazı emisyonu için AB tahsisatlarını (EUA'lar) alıp teslim etmeleri gerekmektedir. Bu kapsamda, uygulanacak izleme, raporlama ve doğrulama kuralları denizcilik sektörü için 2015 yılında bu sektördeki sera gazı emisyonlarının fiyatlandırılmasına yönelik ilk adım olarak oluşturulan mevcut AB Deniz Taşımacılığı İzleme, Raporlama ve Doğrulama sistemine dayanmaktadır. (Bknz: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_.2023.130.01.0105.01.ENG)
Sorunsuz bir geçiş sağlamak için tahsisat teslim yükümlülükleri, 2025 ile 2027 yılları arasında aşamalı olarak yürürlüğe girecektir:
- 2025 yılında denizcilik firmaları tarafından, 2024 yılı için rapor edilen emisyonlarının %40'ına karşılık gelecek miktarda EUA teslim edilmelidir.
- 2026 yılında denizcilik firmaları tarafından, 2025 yılı için raporlanan emisyonların %70'ine karşılık gelecek miktarda EUA teslim edilmelidir.
- 2027'den itibaren önceki yılda bildirilen emisyonların %100'ü için tahsisatlar teslim edilmelidir.
Detaylı bilgiye erişmek için tıklayınız.
Komisyon’un yayımladığı sık sorulan sorular bölümüne ulaşmak için tıklayınız.