Yeşil Mutabakat Eylem Planı ve Çalışma Grubu
Avrupa Birliği (AB), 11 Aralık 2019 tarihinde açıkladığı Avrupa Yeşil Mutabakatı (AYM) ile 2050 yılında iklim-nötr ilk kıta olma hedefini ortaya koymuştur. AYM ile öngörülen değişikliklerin, Gümrük Birliği ile AB’ye sağladığımız yakın ticari ve ekonomik bütünleşme ile entegre olduğumuz değer zincirleri üzerinde doğrudan etkileri olması kaçınılmazdır.
Ticaret Bakanlığı, AYM ve dünyadaki diğer gelişmelerin takibi ve atılabilecek adımların belirlenmesine yönelik çalışmalarda öncü rol oynamaktadır. Çalışmalar neticesinde ülkemizin Avrupa Yeşil Mutabakatı’na adaptasyonunu sağlayacak bir yol haritası tespit edilmiş ve ilgili Kurumlarımızın katkıları ile bir eylem planı oluşturularak, Yeşil Mutabakat Çalışma Grubu (YMÇG) ve Yeşil Mutabakat Eylem Planına (YMEP) ilişkin 2021/15 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi 16 Temmuz 2021 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
Eylem Planında, AB’nin politika öncelikleri doğrultusunda, (1) sınırda karbon düzenlemeleri, (2) yeşil ve döngüsel bir ekonomi, (3) yeşil finansman, (4) temiz, ekonomik ve güvenli enerji arzı, (5) sürdürülebilir tarım, (6) sürdürülebilir akıllı ulaşım, (7) iklim değişikliği ile mücadele, (8) diplomasi ve (9) Bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetleri başlıkları altında belirlenen hedeflere ulaşılması amacıyla hayata geçirilecek 81 eyleme yer verilmektedir. Çalışma Grubu, Eylem Planı hedeflerinin gerçekleşmesini ve eylemlerin güncel gelişmelere uyumunu sağlamak üzere Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda faaliyetlerini sürdürmektedir.
2021/15 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, Çalışma Grubuna yardımcı olmak maksadıyla ihtisas çalışma grupları (İÇG) oluşturulabileceğini de düzenlemektedir. Bu çerçevede, AB Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması, Ulusal Karbon Fiyatlandırma, Ulusal Döngüsel Ekonomi Eylem Planı, Çelik, Alüminyum, Çimento, Tekstil ve Konfeksiyon, İnşaat Sektörleri, Yeşil Finansman, AB Projelerinin Finansmanı, Temiz Enerji, Sürdürülebilir Tarım, Sürdürülebilir Akıllı Hareketlilik, Teknolojik Dönüşüm/Gelişim, Sürdürülebilir Tüketim ve Üretim Eylem Planı, Sürdürülebilir Nihai Tüketim, Sıfır Kirlilik Eylemi, Sürdürülebilir Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuat Uyumu İhtisas Çalışma Grupları oluşturulmuştur.
Eylem Planında doğrudan eylem olarak yer almamakla birlikte, yeşil dönüşümün gerektireceği eğitim ihtiyacı ve sosyal etkilerin çalışılmasını teminen Eğitim-Öğretimde Yeşil Dönüşüm İÇG ve Adil Geçiş Politikaları İÇG kurulmuştur. Gerekli görülen alanlarda yeni çalışma grupları oluşturulması konusunda çalışmalar yapılmaktadır.
Yeşil Mutabakat Eylem Planının uygulamasını takip etmek, küresel politika gereksinimleri dikkate alınarak çalışmaları yönlendirmek ve Eylem Planının kapsamını geliştirmeye ve etkinliğini artırmaya yönelik olarak gerekli görülen çalışmaların gerçekleştirilmesini sağlamak üzere YMÇG toplantıları düzenlenmekte olup, bugüne kadar gerçekleştirilen beş adet YMÇG toplantısının sonuncusu 7 Ağustos 2023 tarihinde ilgili Bakan Yardımcılarının katılımı ile Bakanlığımız koordinasyonunda gerçekleştirilmiştir.
Kamu, özel sektör, sivil toplum örgütleri ve üniversitelerden konu ile ilgili çalışan tüm paydaşların çalışmalara mümkün olduğunca dahil olması ve ülkemiz Yeşil Mutabakat çalışmalarının ortak bir çaba ve katkı ile devam ettirilmesi önem arz etmektedir. Bu çerçevede, kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşları; üniversiteler, odalar, borsalar, meslek birlikleri, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar ve diğer sivil toplum kuruluşları ile görüş, tecrübe ve bilgilerine başvurulmak üzere gerek görülen tüm kişi ve kuruluşlar YMÇG’nin ve İÇG’lerin çalışmalarına gerek paydaş gerek uzman olarak iştirak edebilmektedir.