Kanada’nın Petrol Üreticisi Alberta Eyaleti, Ekonomisini Çeşitlendirmeye Çalışıyor

17 Nisan 2019

Alberta’nın ticaretini çeşitlendirme stratejilerini ve bu stratejilerin olası sonuçlarını ele almak üzere, Kanada İhracat Kredi Kuruluşu EDC tarafından yayımlanan rapora göre, küresel petrol fiyatları son beş yılda Alberta ekonomisini olumsuz etkiledi. Üstelik, boru hattı kapasite kısıtlamaları petrol sevkiyatlarının oldukça sınırlı şekilde gerçekleşmesine ve Alberta petrolünün fiyatlarının düşük seviyelerde seyretmesine neden oldu. Bu arada, petrol taşıma kapasitesini artırma ve yeni pazarlara açılma tartışmaları daha da hararetlendi.  Alberta’nın ihracatında petrol ve gaz hala önemli yer tutuyor. 2000’lerin başında Alberta’nın ihracatının yüzde 58’ini oluşturan petrol ve gaz tek başına Alberta’nın tüm ihracatının üçte ikisini oluşturuyor ve Kanada’nın toplam ihracatında ABD’ye bağımlılığına benzer bir durum ortaya koyuyor. Alberta’nın dünyanın geri kalanına ihraç ettiği başlıca 25 ihraç ürününün arasında pek çok gıda ürünü, kimyasallar, orman ürünleri, makine ve elbette yüksek katma değerli petro kimya endüstrileri var.

 

Eyaletin başlıca kaynağı petrol ve gaz sektörüne değer katmak, öncelikli çeşitlendirme stratejilerinden biri. Son yıllarda, petrol ve gaz sevkiyatları azalırken rafineri ürünleri sevkiyatları ortalama yüzde 11’in üzerinde, petrol ürünleri sevkiyatları yüzde 9 artış kaydetti. Bu artışlar aynı hızla 10 yıl boyunca devam ettiğinde, bu iki ürünün eyaletin toplam ürün ihracatındaki oranı yüzde 5’ten yüzde 9 düzeyine yükselecektir. Küçük olsa da, önemli olabilecek olan bu artış yalnızca başlangıç sayılabilir.

 

Diğer sektörler de bu örneği izinden gidebilir. Alberta’nın tarım ve gıda sektöründeki başlıca tüm ihraç ürünleri bir araya geldiğinde, toplam ürün ihracatının yüzde sekizini oluşturuyor. Bu kategoride, buğday, yağlı tohum, canlı ve işlenmiş hayvanlar ile dondurulmuş gıdalar gibi ürünler yer alıyor. Gelişmekte olan ülkelerin her türlü gıda ürününe olan ilgisi giderek artıyor. Gelişmekte olan ülkelerin yanı sıra, orta sınıf ta bu ürünlere güçlü talep gösteriyor. Çin, bu alandaki en iyi talip ve uzun dönemde en çok umut vaat eden bir piyasa ancak Alberta bu ülkeye çok ihracat yapmıyor. Halbuki Çin, Alberta için önemli bir fırsat kapısı olabilir. Birleşmiş Milletler Tarım ve Gıda Örgütü FAO’nun net bağımlılık rakamlarına bakıldığında, Alberta için tarım ve gıda ürünleri ihracatı, ihracatının dinamosu haline gelebilir. Yılda tahmini ortalama yüzde 15’lik bir büyümeyle, bu alandaki ihracat eyaletin tüm ihracatının yüzde 22’sine ulaşabilir.

 

Çinliler, Alberta’nın orman ürünlerine giderek artan bir ilgi gösteriyorlar. ABD’ye kağıt hamuru ihracatı son 20 yıldan beri durgunluk yaşarken, Çin’e kağıt hamuru ihracatı yüzde 16’lık önemli bir artış kaydetti. Bu hızla, yılda yüzde 9’un üzerinde bir artışla, yaklaşık üç yıl sonra, Çin’e kâğıt hamutu ihracatı ABD’ye yönelik kâğıt hamuru ihracatının önüne geçebilir. Bu gelişmeler, Alberta’da bir ticareti çeşitlendirme faaliyetinin başladığının ve önümüzdeki yıllarda eyaletin bunun meyvelerini toplayacağının sinyallerini veriyor.
 

Kaynak: https://www.edc.ca/en/weekly-commentary/alberta-exports.html#.XKYBdo5nDV4.twitter