Draghi Raporu ve Rekabetçilik Pusulası’nda, karbonsuzlaşma politikaları sanayi, rekabet, ekonomi ve ticaret politikalarıyla iyi entegre edildiğinde güçlü bir büyüme motoru haline geldiği vurgulanmakta, ancak özellikle yüksek enerji fiyatları ve küresel çapta yoğun rekabetle karşı karşıya olan AB sanayilerinin verimlilik artışı açısından diğer büyük güçlerden geride kalma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu belirtilmektedir. Bahse konu sebeplerle, AB sanayi için acil bir dönüşüm planı niteliğinde kurgulanan Temiz Sanayi Mutabakatı 26 Şubat 2025 tarihinde açıklanmıştır. Mutabakat, üretimin her aşamasını desteklemeye yönelik önlemler sunmakta olup özellikle enerji yoğun sanayiler ve temiz teknoloji sektörü olmak üzere birbiriyle yakından bağlantılı iki ana sektöre odaklanmaktadır:

• Enerji yoğun sanayiler: Çelik, metaller ve kimya gibi sektörlerin, dekarbonizasyon, temiz enerjiye geçiş ve yüksek maliyetler, adil olmayan küresel rekabet ile karmaşık düzenlemelerle mücadele konusunda acil desteğe ihtiyaç duyduğu ve bu faktörlerin, sektörün rekabet gücünü olumsuz etkilediği belirtilmektedir.
• Temiz teknoloji sektörü: Gelecekteki rekabetçilik ve büyümenin merkezinde yer almakla birlikte sanayinin dönüşümü, döngüsellik ve dekarbonizasyon açısından temiz teknoloji sektörünün kritik bir rol oynadığı belirtilmektedir.

• Yeni Temiz Sanayi Anlaşması Devlet Yardımı Çerçevesi’ni kabul edilecektir. Böylece, yenilenebilir enerjinin yaygınlaştırılmasına yönelik Devlet yardımı tedbirlerinin daha hızlı ve kolay onaylanmasına, endüstriyel dekarbonizasyonun uygulanmasına ve temiz teknolojide yeterli üretim kapasitesinin sağlanmasına olanak tanınacaktır.
• İnovasyon Fonu’nu güçlendirecek ve Sanayi Dekarbonizasyon Bankası önerilecektir. Bu banka, İnovasyon Fonu’ndan, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) gelirlerinden ve InvestEU revizyonundan sağlanan ek finansmanla 100 milyar avroluk fon oluşturmayı hedefleyecektir.
• InvestEU Tüzüğü değiştirilecek ve InvestEU’nun risk taşıma kapasitesi artırılacaktır. Bu değişiklik ile, temiz teknoloji, temiz mobilite ve atık azaltımı gibi alanlara 50 milyar avroya kadar ek özel ve kamu yatırımının harekete geçirilmesini sağlanacaktır.

• Avrupa şirketlerinin kritik hammaddelere yönelik taleplerini birleştirmesine olanak tanıyan bir mekanizma kuracaktır.
• AB Kritik Hammaddeler Merkezi’ni kurarak, şirketler adına toplu hammadde satın alımları gerçekleştirecektir.
• 2026'da Döngüsel Ekonomi Yasası’nı kabul edecektir. Yasadaki önlemlerden biri, e-atıklarla ilgili mevcut kuralların daha basit, amaca uygun ve içerdikleri kritik ham maddeleri geri kazandıracak şekilde revize edilmesidir. Ayrıca, atıklardan değerli ikincil hammaddelere geçişi kolaylaştırması için “atık sonu” kriterleri uyumlu hale getirilecek, genişletilmiş üretici sorumluluğu (GÜS) basitleştirilerek dijitalleştirilecek ve hedefli olarak genişletilecektir. Metal hurda kullanımının artırılması için teşvikler sağlanacaktır.
• İlgili ekonomik aktörler arasındaki işbirliğini, geri dönüşümde uzmanlaşmayı ve ölçek ekonomilerini teşvik etmek amacıyla Trans-Bölgesel Döngüsellik Merkezleri oluşturulacaktır. Batarya geri dönüşümü için kritik olan batarya geri dönüşüm atığı (black mass) ihracatına, arz sıkıntısı yaratması nedeniyle özel düzenlemeler getirilecektir.

• Tedarik zincirlerini çeşitlendirmek ve karşılıklı fayda sağlayan anlaşmalar oluşturmak amacıyla ilk Temiz Ticaret ve Yatırım Ortaklıklarını başlatacaktır.
• Küresel rekabet ve jeopolitik belirsizlikler karşısında, bir dizi ticaret savunması mekanizmaları ve diğer koruma araçlarını etkin şekilde kullanacaktır.
• Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nın basitleştirilmesi ve etkinleştirilmesi amacıyla, 2025'in ikinci yarısında, Komisyon tarafından kapsamlı bir SKDM inceleme raporu sunulacaktır. Anılan rapor kapsamında SKDM’nin ek AB ETS sektörlerine ve alt ürünlere genişletilmesi değerlendirilecek, AB üreticileri için elektrikle ilgili dolaylı maliyetler göz önüne alınarak, tüm SKDM sektörlerinde dolaylı emisyonların dahil edilmesi hususu incelenecektir. Ayrıca olası etkisizleştirme risklerini ele almak için bir strateji belirlenecektir. Söz konusu inceleme sonrasında 2026'nın ilk yarısında bir yasal öneri sunulması beklenmektedir.

• Çalışanlara yatırım yapacak, beceri geliştirecek ve kaliteli istihdam yaratacak bir "Beceriler Birliği" kuracaktır.
• Temiz Sanayi Mutabakatına bağlı stratejik sektörlerde becerileri güçlendirmek için Erasmus+ programı kapsamında 90 milyon avroya kadar fon sağlanacaktır.
• Mutabakat, kaliteli istihdamı teşvik edecek, sosyal şartları iyileştirecek ve dönüşüm sürecindeki işçilere daha fazla destek sunacaktır.