Moldova Ulusal İstatistik Bürosu, 2020 yılının 4’üncü çeyreğinde 56,3 milyar MDL (3,29 milyar dolar) gerçekleşen Moldova’nın GSYİH’sının 2019 yılının aynı dönemine göre % 3,3 küçüldüğünü açıklamıştır.
2020 yılı genelinde ise Moldova’nın GSYİH’sı 206,3 milyar MDL (12,04 milyar dolar) gerçekleşmiş ve 2019 yılına kıyasla % 7,0 küçülmüştür.

Söz konusu küçülme; önemli ölçüde üretim ve ticaret faaliyetlerinin azalması, işsizliğin artması ve tüketimin küçülmesine yol açan COVID-19 salgınının yayılmasına yönelik alınan kısıtlamalardan kaynaklanmıştır. İşletmeler; talep düşüşü, küresel değer zincirlerinin bozulması ve yüksek belirsizlik şartlarından dolayı yatırım ve ihracat faaliyetlerini azaltmıştır. Ayrıca, tarım sektörünün önemli ölçüde küçülmesine neden olan elverişsiz iklim şartları durumun daha ciddi boyut almasına sebep olmuştur.

Üretim Yöntemi ile GSYİH
Ülkenin GSYİH’sında payı % 87,0 olan ve % 6,9 azalan Brüt Katma Değer (BKD), 2020 yılı GSYİH’sının 2019 yılına göre % 6,0 küçülmesine sebep olmuştur. GSYİH’nın küçülmesine sebep olan ekonomik faaliyetler aşağıda yer almaktadır;

• GSYİH’da payı % 9,5 olan tarım, ormancılık ve balıkçılık faaliyetlerinde brüt katma değerin % 26,4 azalması GSYİH’ya % 2,7 küçültücü etki yaratmıştır.
• GSYİH’da payı % 20,7 olan toptan ve perakende ticaret, motorlu araçların tamiri, ulaştırma ve depolama, otel ve lokanta hizmetlerinde brüt katma değer % 9,6 azalmış ve GSYİH’nın % 2,1 küçülmesine neden olmuştur.
• GSYİH’da payı % 14,0 olan madencilik ve taşocakçılığı, imalat sanayi, elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretim ve dağıtımı, su temini, kanalizasyon ve atık yönetimi faaliyetlerinde brüt katma değer % 4,3 azaldığı için GSYİH’ya % 0,6’lık küçültücü etki yaratmıştır.

GSYİH’da payı % 13,0 olan net vergiler % 7,3 azalarak GSYİH’nın % 1,0 azalmasına sebep olmuştur.

Öte yandan;

• GSYİH’da payı % 9,3 olan ve brüt katma değeri % 3,7 artması sayesinde GSYİH’nın % 0,3 büyümesini sağlayan inşaat sektörü ve
• GSYİH’da payı % 3,9 olan ve brüt katma değeri % 5,7 artması sayesinde GSYİH’nın % 0,3 büyümesini sağlayan finans ve sigorta faaliyetleri

GSYİH’ya pozitif etki yaratan ekonomik faaliyetler olmuştur.

Harcama Yöntemi ile GSYİH
Moldova’nın GSYİH’sı Harcama Yöntemi ile incelendiğinde;

• Başta hane halklarının nihai tüketim harcamaları olmak üzere, genel nihai tüketim harcamalarının % 7,0 azalması GSYİH’nın % 5,8,
• Gayrisafi sabit sermaye oluşumunun % 2,1 azalmasının GSYİH’nın % 0,5 küçülmesine sebep olduğu görülmektedir.

Diğer taraftan, net ihracat GSYİH’nın % 0,1 büyümesini sağlamıştır.

Kaynak: Moldova Ulusal İstatistik Bürosu
Yayımlayan: Kişinev Ticaret Müşavirliği