Moldova Merkez Bankası’nın açıkladığı verilere göre, 2019 yılının ilk yarısında Moldova’daki doğrudan yabancı yatırımların (DYY) stoku % 7,6 oranında artarak Haziran ayının sonu itibarıyla yaklaşık 4,49 milyar ABD Doları olarak gerçekleşmiştir.

Merkez Bankasına göre, DYY stokunda kaydedilen söz konusu artış; 415,51 milyon ABD Doları tutarındaki net girişten, hisselerin 79,90 milyon ABD Doları tutarında değer kazanmasından ve diğer değişikliklerden (+10,37 milyon ABD Doları) kaynaklanmıştır. Diğer taraftan, döviz kurundaki dalgalanmalar stokun 187,12 milyon dolar azalmasına sebep olmuştur.

DYY stokunun ülkelere göre dağılımı incelendiğinde, doğrudan yatırımların % 86,5’inin (31.12.2018 tarihine göre 3,3 puan artışla) Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülkelerden yapıldığı görülmektedir.

Bununla birlikte, DYY stoku içerisindeki Bağımsız Devletler Topluluğu’na (BDT) üye ülkelerin payı % 4,6 seviyesine gerilemiş (31.12.2018 tarihine göre - 1,4 puanlık düşüş), diğer ülkelerin payı ise % 8,9’unu (31.12.2018 tarihine göre - 1,9 puanlık düşüş) oluşturmuştur.

Moldova’daki en büyük yatırımcı ülke Kıbrıs olmuştur. Böylece, yalnızca yılın ikinci çeyreğinde, Kıbrıs’tan yapılan DYY stoku iki katın üstünde artmış ve 452 milyon dolar seviyesini geçmiştir. 

Büyük firmaların ve büyük işletmelerin açılmadığı söz konusu dönemde, Kıbrıs’tan yapılan DYY’nin bu kadar ciddi artması sermayenin kaynağı ile ilgili şüpheler doğurmaktadır.

Kıbrıs merkezli DYY stokunun; Romanya ve Fransa’nınkine göre 2,5 kat, İspanya’nınkine göre 3 kat, Rusya’nınkine göre ise yaklaşık 6 kat üstünde olduğu görülmektedir. 2019 yılının 3. çeyreğinde Kıbrıs merkezli bir firmanın, Fenosa Grubunu (ülkenin en önemli elektrik enerjisi operatörlerinden biri) devraldığı dikkate alındığında, adı geçen ülke merkezli toplam DYY stokunun yarım milyar dolar seviyesini geçme ihtimali mevcuttur.

Bankacılık sektöründe, Doverie Invest Grubunun Mart ayının sonunda Moldincombank’ın (MICB) hisselerinin % 63,89’unu devralması ile birlikte DYY stokunu 124 milyon dolar seviyesinde arttıran, yeni lider ülke Bulgaristan olmuştur.
Adı geçen firma, MICB’ın hisselerinin bir bölümünü daha satın almış ve bankanın sermayesinin % 77,6’sına sahip olmuştur.

MMB’nin verilerine göre, Moldova’da bankacılık sektöründeki 2. en büyük yatırımcı, bugün itibarıyla Victoriabank’ın % 72,2’sine sahip olan VB Investment Holding BV’nin 2018 yılında yaptığı satın alma sonucunda, 100,5 milyon dolar ile Hollanda’dır.

3. sırada ise, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, AB Invalda INVL (Litvanya) ve Horizon Capital (ABD) tarafından kurulan Büyük Britanya merkezli HEIM Partners şirketinin Moldova-Agroindbank’ın hisselerinin % 41’ni 2018 yılının Ekim ayında satın alması ile birlikte stokunu 92,2 milyon dolar seviyesine çıkaran Büyük Britanya yer almaktadır.

Bankacılık sektöründe en büyük yatırımcılar arasında Fransa (Mobiasbanca) bulunmakla birlikte,  3. çeyrekte onun yerini Macaristan alacaktır.

Kaynak: www.mold-street.com

Yayımlayan: Kişinev Ticaret Müşavirliği