Devlet Firmaları "Türkmengaz" ve "Türkmennebit" tarafından Cumhurbaşkanı Gurbanguly Berdimuhamedov adına düzenlenen Uluslararası Bilimsel ve Uygulama Konferansına Aşkabat ev sahipliği yaptı.

Türkmenistan'ın kalıcı tarafsızlığının 25. yıldönümüne denk gelecek şekilde düzenlenen foruma 32 ülkeden 220'den fazla delege, 80 petrol ve gaz şirketinin başkanları ve önde gelen uzmanları, ilgili bakanlık ve departman temsilcileri, yetkili uluslararası kuruluşlar ve finans kurumlar, diplomatik ve bilimsel çevreler katıldı.

Dünyada uluslararası seyahatlere getirilen kısıtlamalar nedeniyle 120 yabancı delege güncel konulardaki tartışmalara uzaktan - dijital iletişim sistemi üzerinden katıldı.

Konferansın açılış töreni “Türkmengaz Doğal Gaz Bilimsel Araştırma Enstitüsü konferans salonunda gerçekleştirildi. Başkan Gurbanguly Berdimuhamedov forum katılımcılarına mesaj gönderdi.

Forumda enerji sektöründe işbirliğine ilişkin çok çeşitli konular tartışıldı. Pozitif tarafsızlık ilkelerine dayalı olarak Türkmenistan'ın enerji diplomasisine özel önem verildi.

Bunun kanıtlarından biri, tüm katılımcılarının ve ortaklarının görüşüne göre bölgenin ekonomik gelişimi, ülkeler arasında dostluk ve kardeşlik bağlarının gelişmesi için büyük önemi olan Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan (TAPI) doğalgaz boru hattının inşası gibi önemli bir projenin uygulanmasıdır. 

Halihazırda toplam uzunluğu 1.840 kilometre olan TAPI doğalgaz boru hattının 214 kilometrelik Türkmen kesiminin lineer kısmının döşenmesi son aşamada olup, hattın üretim kapasitesi yılda 33 milyar metreküptür. Bu proje, dünya güçleri ve saygın uluslararası finans kurumları tarafından desteklenmektedir.

Enerji rezervleri açısından dünyanın en büyük ikinci devi olan süper dev Galkynysh sahası da dahil olmak üzere doğal gaz kaynaklarının bağımsız bir değerlendirmesi ile doğrulanmaktadır. Bunun ve bir dizi başka alanın keşfedilmesinden sonra, Türkmenistan, kanıtlanmış doğal gaz rezervleri açısından uluslararası sıralamada 4. sırada yer almakta ve Asya enerji pazarında önemli bir oyuncu haline gelmektedir.

Bugün Türkmen gazının en büyük ithalatçısı Çin Halk Cumhuriyeti'dir. Aralık 2009'da hizmete giren Türkmenistan-Özbekistan-Kazakistan-Çin uluslararası gaz boru hattının üç hattı (A, B ve C) yılda yaklaşık 40 milyar metreküp "mavi yakıt" sağlıyor.

Gelecekte Türkmen doğalgazının Çin'e yıllık ihracatı yıllık 65 milyar metreküpe çıkarılacak. Türkmenistan şu anda Orta Asya-Merkez doğalgaz boru hattı üzerinden Rusya'ya gaz tedarik ediyor ve güneye "mavi yakıt" ihracatı için tüm teknik yeteneklere ve kaynak üssüne sahip.

Boru hattı taşımacılığının gelişmesine paralel olarak, gelecekte ülke ekonomisinde hâkim hale gelebilecek hidrokarbonların derinlemesine işlenmesine özel önem verilmektedir. Son yıllarda birkaç gaz kimyasal kompleksi devreye alındı.

Yakın gelecekte dış pazarlarda talep gören katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesi için bir dizi benzer sanayi kuruluşu kurulması planlanmaktadır.

Bununla birlikte, Türkmenbaşı petrol rafinerileri kompleksinin (TKNPZ) modernizasyonu aşamalı olarak gerçekleştirilmektedir. Bugün, yeni tesislerin yeniden inşası ve inşasından sonra kompleks, üretilen endüstriyel ürünlerin hacminin dörtte birini oluşturuyor ve bu da petrol ürünlerini ülkenin ihracat potansiyelinin temeli yapıyor.

Eylül ayında TKNPZ'de Cumhurbaşkanı Gurbanguly Berdimuhamedov'un katılımıyla 70 Megawatt / saat tasarım kapasiteli iki gaz türbini güç ünitesinin kurulum töreni düzenlendi.

Uluslararası Gaz Birliği Genel Sekreteri Luis Bertrand Rafekas, Aşkabat forumunda ilk kez bir konuşma yaptı. Bu yapı, 71 ülkeden gaz sektörünün temsilcilerini bir araya getiriyor. Sayın Rafekas'ın sunumunun konusu "COVID-19 Sonrası Enerji Dünyasında Doğal Gaz" olarak belirlendi.

Uzmanların çoğu, koronavirüs salgınının neden olduğu krizden sonra ekonomik toparlanmada belirleyici katkı yapanın doğal gaz olduğu konusunda hemfikir. Daha önce olduğu gibi, dünyadaki gaza yönelik ana talep kaynakları sanayi ve elektrik enerjisi endüstrisi olacaktır. Gaz endüstrisindeki önde gelen eğilimler, boru hatlarıyla gaz arzının artan jeopolitik önemi ve sıvılaştırılmış doğal gaz pazarının sürekli artan genişlemesidir.

Küresel Gaz Merkezi İcra Direktörü Valerie Ducros'un “Doğal Gaz - Sürdürülebilir Enerjiye Geçişte Kilit Bir Unsur” raporu, iklim değişikliği ve bunun sonuçlarıyla mücadeleye ayrıldı.

Enerji Şartı Genel Sekreteri Urban Rusnak, Aşkabat'taki AGİT Merkezi Başkanı Natalia Drozd ve diğer forum katılımcılarının konuşmalarında, küresel ekonominin konumlarının güçlendirilmesinin doğrudan sürdürülebilirliğe bağlı olduğu gerçeğine özel bir vurgu yapıldı. Bu da enerji güvenliğinin sağlanması, enerji kaynaklarının üretimi, taşınması ve nihai tüketimini kapsayan bir dizi acil görevi ön plana çıkarmaktadır.

Avrupa Birliği'nin Türkmenistan Büyükelçisi Diego Ruiz Alonso, CNPC Genel Müdürü Li Shulian, BM Önleyici Diplomasi Özel Temsilcisi Natalya German ve diğerleri de rapor verdiler.

Cumhurbaşkanı Gurbanguly Berdimuhamedov'un vurguladığı gibi, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 75. oturumunda bir videoyla konuşan Türkmenistan, enerji geçişinin istikrarı ve güvenilirliği alanında BM uluslararası yasal araçlarının oluşturulması için çalışmaları yoğunlaştırmayı planlıyor.

Ülkenin konumu, dünya piyasalarına enerji arzının, eşitlik, bu süreçte tüm katılımcıların menfaatlerinin tanınması ve dikkate alınması ve makul fiyatlara dayalı olarak adil ve şeffaf ilkelerle yürütülmesi gerektiğidir. Bu hedefe ulaşmanın en önemli yönü, enerji akışlarının çeşitlendirilmesidir.

2021-2025 için Türkmenistan'da Enerji Diplomasisinin Geliştirilmesine yönelik bir taslak Program geliştirimiştir. Bu belge, Birleşmiş Milletler'in uzman kuruluşları, Uluslararası Enerji Ajansı, Enerji Şartı Sekreterliği ve diğer ilgili yapılar ile temel işbirliği alanlarını tanımlamaktadır.

Ülkede doğal kaynakların akılcı kullanımına, enerji verimliliğine, alternatif enerji potansiyelinin güçlendirilmesine ve aktif kullanımına büyük önem verilmektedir.

Bu amaçla, UNDP, AGİT ve Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) ile birlikte, Türkmenistan'da 2030'a kadar Yenilenebilir Enerjinin Geliştirilmesi için bu yöndeki öncelikli görevleri belirleyen bir taslak Ulusal Yenilenebilir Enerji Stratejisi hazırlanmıştır.

Oxford Enerji Araştırmaları Enstitüsü'nde araştırmacı olan Julian Bowden, ilk oturumun sonuçlarını özetledi. OIES, petrol, gaz ve elektrik piyasalarında uluslararası enerji ekonomisi ve politikası üzerine en son araştırmalarda uzmanlaşmış, dünyanın önde gelen bağımsız enerji araştırma enstitüsüdür.

Konferansın ikinci ve son oturumu, finansal kurumların kalkınma ve istikrar için itici bir güç olarak rolüne ayrıldı. Bu oturumda, konsorsiyumun Genel İcra Direktörü olan "TAPI Pipeline Company Limited" Mukhammetmyrat Amanov tarafından bir rapor sunuldu. Ayrıca Afganistan Merkez Bankası Başkanı Ajmal Ahmadi, Asya Kalkınma Bankası ve Credit Suisse Bank temsilcileri de görüşlerini dile getirdiler.

Forum çerçevesinde, yerli yakıt ve enerji kompleksinin yapısal bölümlerinin başkanları ile potansiyel ortakları arasında, petrol ve gaz endüstrisindeki stratejik etkileşim yönlerinin tartışıldığı çevrimiçi toplantılar da yapıldı.

Kaynak:NCA Bulletin