Yolcu Muafiyetleri

01 Aralık 2022

1.Soru: Kanuni dayanak nedir?
Cevap: 4458 sayılı Gümrük Kanununun 167 nci maddesi, 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki "4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar, 06/07/2011 tarihli ve 2011/39 sayılı Genelge.
 
2.Soru: Yolcu kimdir?
Cevap: Ticaret, memuriyet, tahsil, ziyaret, tedavi veya turizm gibi herhangi bir amaçla kısa veya uzun bir süre kalmak üzere, yabancı bir ülkeden karayolu, demiryolu, deniz veya hava yollarından biriyle Türkiye Gümrük Bölgesine gelen yabancı bir ülkede oturan Türkler ve yabancılar ile herhangi bir amaç ile gittikleri yabancı ülkeden kesin veya geçici olarak dönen, Türkiye'de oturan Türkler ve yabancılar ile Türkiye'den aynı amaçlarla ve aynı yollarla yabancı bir ülkeye giden benzeri Türk ve yabancılardır.
 
3.Soru: Kimler yolcu sayılmaz?
Cevap: Nakil vasıtaları sürücüleri ve hizmetlileri yolcu sayılmazlar. Dolayısıyla bu kişiler, yolcu beraberi eşya muafiyetinden yararlandırılmazlar. Ancak, bu kişiler girişte 1 karton sigara en fazla 1 litrelik 1 adet alkollü içki, en fazla 120 ml’lik 1 adet parfüm ve 1 adet kozmetik ürün ile en fazla 1 kilogram çikolata veya şekerden mamul yiyecek yolcu girişi yapılan sınır kapılarında açılan mağazalardan satın alabilirler. Ancak, kara hudut kapısından diğer ülkelere çıkış yapan nakil vasıtası sürücü ve hizmetlileri, dönüşlerinde alışveriş haklarını kara hudut kapılarında bulunan mağazalarda ayda en fazla 10 defa kullanabilirler.
 
4.Soru: Yolcu beraberi eşya nedir?
Cevap: Yolcunun beraberinde getirdiği, ticari miktar ve mahiyet arz etmeyen eşyadır. Her bir yolcu, beraberinde getirdiği Ek-9 liste kapsamı kişisel eşyayı ve 430 Avro’luk eşyayı muafen getirebilmektedir. 
 
5.Soru: Yolcu beraberi kişisel eşya muafiyeti nedir?
Cevap: 2009/15481 sayılı Kararın "Kişisel eşya" başlıklı 58 inci maddesi ile Karar eki Ek-9 liste kapsamı eşyaya muafiyet tanınmıştır. Sayfanın sonunda yer verilen Ek-9 sayılı listenin (A) bölümünde belirtilen eşya sadece yolcu beraberinde, (B) bölümünde belirtilen eşya ise, yolcu beraberinde ya da yolcunun gelişinden bir ay önce veya üç ay sonra getirilebilir.
 
6.Soru: Yolcu beraberinde getirilen Ek-9 sayılı liste kapsamı “A) Tüketim Maddeleri” bölümünde yer alan eşya için muafiyet nasıl uygulanır?
Cevap: Yurda giriş yapan yolcuların Karar eki Ek-9 liste kapsamı “A) Tüketim Maddeleri” bölümünde yer alan eşyaya, yolcu beraberinde olmak kaydıyla, muafiyet tanınacaktır.

Tütün ve tütün ürünleri ile alkollü ürünler için muafiyet hakkı karşısında yazılı miktarı aşmamak kaydıyla her bir ürün için ayrı ayrı kullanılabilir. Ayrıca, tütün ve tütün ürünleri ile alkollü ürünlere ilişkin muafiyet hakkından, 18 yaşın altındaki yolcular faydalanamayacaktır.

Muafiyet kapsamındaki eşya tür ve miktarları şu şekildedir:

TÜTÜN VE TÜTÜN ÜRÜNLERİ
1- Sigaralar 600 adet
2- Sigarillolar (her biri 3 gr.dan ağır olmayan purolar) 100 adet
3- Puro 50 adet
4- Kıyılmış tütün (200 yaprak sigara kağıdı ile) 250 gr.
5- Pipo tütünü 250 gr.

ALKOLLÜ ÜRÜNLER
1- Alkol derecesi % 22’yi geçen alkol ve alkollü içkiler 1 lt.
2- Alkol derecesi % 22'yi geçmeyen alkol ve alkollü içkiler 2 lt.

KOZMETİK ÜRÜNLER
600 ml’yi aşmamak kaydıyla kolonya, parfüm, lavanta, esans veya losyon ile 5 adet cilt bakım ürünü ve makyaj malzemesi.

GIDA ÜRÜNLERİ
1- Çay 1 kg.
2- Çözülebilir hazır kahve 1 kg.
3- Kahve 1 kg.
4- Çikolata 1 kg.
5- Şekerden mamul yiyecek 1 kg.

İsteyen yolcular 1 kg çikolata veya 1 kg şekerden mamul yiyecek haklarının tamamını yani 2 kg’lık hakkı söz konusu eşyadan sadece birisi için kullanabilirler.
 
7.Soru: Yolcunun kullandığı ilaçlarını beraberinde getirmesi mümkün müdür?
Cevap: Ülkemize gelen yolcuların beraberlerinde ya da gelişlerinden bir ay önce veya üç ay sonraki süreler içerisinde Kararın ekinde yer alan Ek-9'daki liste kapsamı şahsi tedavide kullanılmak üzere getirilen ilaçların, yolcuların seyahatleri süresince kullanmaları gerektiğine ilişkin gümrük idaresine belge (sağlık kuruluşundan alınan rapor, doktor raporu veya reçete vb.) ibraz edilmesi koşuluna bağlı olarak, ülkemizde kalınacak süre göz önünde bulundurularak, makul miktardaki ilacın girişine izin verilecektir.
 
8.Soru: Yolcu beraberinde hangi evcil hayvanlar getirilebilmektedir?
Cevap: Yolcunun beraberinde olmak kayıt ve şartıyla evcil hayvanlardan (“kedi, köpek ve kuş” ile sınırlı olmak üzere) toplam 2 adet veya 10 adet akvaryum balığı veteriner sağlık raporu, orijin ve aşı belgesi ile varsa kimlik ve eşgal belgesi ibrazı şartı ve veteriner kontrolü kaydıyla getirilebilmektedir.
 
9.Soru: Yolcu Beraberinde Getirilen Cep Telefonları Vergiden Muaf Mıdır?
Cevap: Evet vergiden muaftır. Ancak, Maliye Bakanlığı tarafından yapılan değişiklik ile 15/06/2012 tarihli ve 28324 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6322 sayılı kanun ile 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 8 sayılı tarifesinin mülga “VIII- Telsiz harçları” bölümü yeniden düzenlenmiş ve tarifeye “VIII- Yolcu beraberinde getirilen telefon kullanım izin harcı” bölümü eklenerek, ticari mahiyette olmaksızın yolcuların kendi kullanımları için yurt dışından getirdikleri alıcısı bulunan verici portatif telsiz telefon cihazlarının kullanım izni harç kapsamına alınmıştır. Bu kapsamda, yolcu beraberinde getirilen cep telefonları için 2022 yılı itibarıyla 2732,00 TL tutarında “Yolcu beraberinde getirilen telefon kullanım izin harcı” ödenmesi gerekmektedir.
 
10.Soru: Yolcu Beraberinde Getirilen Cep Telefonlarından Alınan Harçlar Nereye Ödenir?
Cevap: Söz konusu harcın, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunca veya mobil iletişim sunan işletmecilerce (GSM şirketleri) telefon cihazlarının elektronik kimlik bilgisinin kayıt altına alınması işleminden önce vergi dairesine veya yetki verilmiş bankalara ödenmesi gerekmektedir.
 
11.Soru: Yolcu beraberi hediyelik eşya muafiyeti nedir?
Cevap: Transit yolcular hariç olmak üzere, yolcu beraberinde getirilip serbest dolaşıma sokulan gayri ticari nitelikteki, kişisel ve ailevi kullanıma mahsus veya hediye edilmek üzere getirilen eşyaya muafiyet tanınır. Muafiyet, her bir yolcu için toplam gerçek kıymeti 430 Avro'yu geçmeyen eşya için uygulanır. Ancak, 15 yaşından küçük yolcular için bu miktar 150 Avro olarak uygulanır.
 
12.Soru: Yolcular 430 Avro’luk hediyelik eşya limiti dâhilinde veya posta yoluyla cep telefonu getirebilir mi?
Cevap: Hayır. Cep telefonu, Ek-9 liste kapsamı kişisel eşya olarak yolcu beraberinde ülkemize getirilebilmektedir. Hediyelik eşya statüsünde muafen veya vergileri ödenerek veya posta yoluyla cep telefonu getirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, bu yolla cep telefonu getirilmiş olsa dahi hiçbir surette sahibine teslim edilmemektedir.
 
13.Soru: Yolcu beraberi hediyelik eşya statüsünde gıda ürünleri getirilebilir mi?
Cevap: Yolcu beraberi hediyelik eşya kapsamında, tüketim amacıyla getirilen bitkisel ürünlerden taze ve kuru meyve ve sebzelerin üç kilogramına, diğer bitkisel ürünlerin ise bir kilogramına kadar muafiyet tanınır. Bunun dışında kalan her nevi ve miktardaki bitkisel ürünün getirilmesi halinde ticari miktar ve mahiyette olduğu kabul edilip buna göre işlem yapılır.

Tarım ve Orman Bakanlığınca düzenlenen 2012/11 sayılı Hayvansal Ürünlerin Kişisel Sevkiyatlarının Ülkeye Girişine İlişkin Kurallar Hakkında Tebliğ gereğince, et ve süt ürünlerinin kişisel sevkiyat olarak Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’ye gönderilmesi mümkün bulunmamaktadır.
 
14.Soru: Yolcu beraberinde getirilen elektronik cihazlar için bir ödeme yapmak gerekir mi?
Cevap: Evet, ticari ithalat maksadı dışında yurt dışından getirilecek olan elektronik cihazlardan bir defaya mahsus olmak üzere TRT adına "Bandrol ücreti" gümrük idarelerince tahsil edilmektedir. Ayrıca, yolcu beraberinde getirilen cihaz türü ve televizyon için ekran boyutuna göre  değişen miktarlarda TRT bandrol ücreti tahsil edilmektedir.
 
15.Soru: Turistlerin inançları gereği yemeleri gereken özel gıda maddeleri yurda getirilebilir mi?
Cevap: Turistlerin inançları gereği yemeleri gereken özel gıda maddelerinin gerek yolcuların beraberlerinde gerekse kargo olarak gelmesi halinde, hangi yolculara ait olduğunun ilgili turizm kuruluşu tarafından belgelendirilmesi ve bunlar tarafından tüketileceğinin taahhüt edilmesi kaydıyla, bu tür gıda maddelerinin Tarım ve Orman Bakanlığınca kontrol ve müsaade aranılmadan yurda girişine izin verilecektir.
 
16.Soru: Yolcu beraberinde getirilen eşyanın getirilmesi için yolcunun gelişinden bir ay önce veya üç ay sonrası olarak tespit edilen sürelerin aşılması halinde süre uzatımı mümkün müdür?
Cevap:  Eşyanın geldiği gümrük idaresinin bağlı bulunduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğünce söz konusu süre aşımına neden olan durumun mücbir sebep ve beklenmeyen halden kaynaklandığının tespit edilmesi halinde bir defayla sınırlı olmak üzere en fazla 6 aya kadar süre uzatımı yapılması mümkündür.
 
17.Soru: Yolcunun gelişinden bir ay önce veya üç ay sonrası süreler içerisinde gönderilen kişisel eşyanın gümrük işlemleri nasıldır?
Cevap: Yolcunun yanında getiremediği ve kargo veya posta ile gönderdiği kişisel eşyasında 30 kg ağırlık veya kıymet limiti bulunmamakta olup herhangi bir vergi tahsil edilmemektedir. Kişinin Türkiye’ye giriş yaptığı tarihi ispatlamak amacıyla pasaportu ile birlikte eşyanın bulunduğu gümrük idaresine başvurması gerekmektedir.
 
18.Soru: Vergileri ödenmek suretiyle yolcu beraberinde serbest dolaşıma sokulacak eşyaya ilişkin şartlar nelerdir?
Cevap: Her bir yolcu için kıymeti 1500 Avro’yu geçmeyen eşyanın geldiği ülkeye göre değişen oranda tek ve maktu vergi uygulanır. Söz konusu vergi oranları eşyanın;
 
- AB ülkelerinden doğrudan gelmesi durumunda %18
- Diğer ülkelerden gelmesi durumunda %30
olarak uygulanmakta ve eşyanın;
a) Ticari miktar ve mahiyet arz etmemesi,
b) Yolcu beraberinde ya da yabancı bir ülkeden posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelmesi,
c) Diplomatik eşya ve yolcu eşyası hariç olmak üzere posta ve hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelenlerde brüt 30 kilogramı geçmemesi,
gerekir.

Yukarıda da belirtildiği üzere, yolcu beraberi hediyelik eşyaya ilişkin muafiyet yolcuların yaşına göre, 150 ve 430 Avro değerindeki eşya için geçerlidir. Yolcu beraberinde getirilen eşyanın bu değerleri aşması halinde, 1500 Avroyu geçmemesi kaydıyla eşyanın vergilendirilmesinde muafiyet miktarına [150 (15 yaş altındaki yolcular için) veya 430 Avro] tekabül eden vergi düşüldükten sonra kalan kısım için yukarıda belirtilen tek ve maktu vergi uygulanır.
 
19.Soru: Yolcu beraberinde getirilen eşyanın tek başına kıymetinin 1500 Avro'yu aşması halinde ne işlem yapılır?
Cevap: Söz konusu eşyaya yürürlükte olan ithalat vergilerine ilişkin oranlar uygulanacaktır.
 
20.Soru: Yolcu beraberinde getirilen eşyanın kıymeti nasıl belirlenir?
Cevap: Yolcu beraberinde getirilen eşyanın kıymeti, ibraz edilen faturaya, satış fişine veya eşya bedelinin ödendiğine ilişkin belgeye göre belirlenir. Bu tür belge ibraz edilememesi veya ibraz edilen belgede kayıtlı kıymetin düşük bulunması halinde, eşyanın kıymeti gümrük idaresince belirlenir.
 
21.Soru: Türkiye'ye giriş yapan yolcuların beraberlerinde getirecekleri eşyaya muafiyet uygulanabilmesi için geldikleri ülkede geçirdikleri süreye ilişkin bir sınır var mıdır?

Cevap: Hayır buna ilişkin bir süre sınırı yoktur, ancak kara hudut kapısından giriş yapan yolculara muafiyet hakkı ayda en fazla 10 defa kullandırılır.


2009/15481 sayılı BAKANLAR KURULU KARARI EKİ 9 SAYILI LİSTE
YOLCU BERABERİ KİŞİSEL EŞYA LİSTESİ
A) TÜKETİM MADDELERİ
a) TÜTÜN VE TÜTÜN ÜRÜNLERİ
1- Sigaralar 600 adet
2- Sigarillolar (her biri 3 gr.dan ağır olmayan purolar) 100 adet
3- Puro 50 adet
4- Kıyılmış tütün (200 yaprak sigara kağıdı ile) 250 gr.
5- Pipo tütünü 250 gr.
b) ALKOLLÜ ÜRÜNLER
1- Alkol derecesi % 22’yi geçen alkol ve alkollü içkiler 1 lt.
2- Alkol derecesi % 22’yi geçmeyen alkol ve alkollü içkiler 2 lt.
c) KOZMETİK ÜRÜNLER
600 ml’yi aşmamak kaydıyla kolonya, parfüm, lavanta, esans veya losyon ile 5 adet cilt bakım ürünü ve makyaj malzemesi
ç) GIDA ÜRÜNLERİ
1- Çay 1 kg.
2- Çözülebilir hazır kahve 1 kg.
3- Kahve 1 kg.
4- Çikolata 1 kg.
5- Şekerden mamul yiyecek 1 kg.
B) DİĞER EŞYA
a) GİYİM VE YOLCULUK EŞYASI
1- Yolcunun giyinip kuşanmasına mahsus eşya
2- Yolcunun yaşantısına mahsus eşya ile seyahat eşyası
b) ELEKTRONİK /DİJİTAL EŞYA
1-LCD veya plazma ayrımı yapılmaksızın bir adet renkli televizyon (55 ekrana [55 ekran dahil] kadar)
2- Birer adet video kamera (10 adet boş kaseti ile birlikte) ve fotoğraf makinesi (hafıza kartı veya 5 adet filmi ile birlikte)
3- Bir adet GPS yön bulma cihazı
4- Bir adet dizüstü bilgisayar ya da PC, aksam ve parçaları (flash bellek, harici hard disk dahil)
5- Bir adet radyo veya radyo-teyp
6- Her türlü ses ve görüntü kaydedici ve oynatıcı cihazlardan bir adet ile bu cihazlara ait toplam 10 adedi geçmemek üzere üzerine kayıt yapılabilen plak, teyp kaseti, CD, VCD, DVD
7- Bir adet kasetli veya oyun kartlı elektronik oyun aleti
8- Tv, müzik çalar, video oynatabilme özelliğine sahip olanlar dahil olmak üzere GSM-Cep telefonu
(yabancı misyon mensupları hariç olmak üzere, yolcunun kimlik numarasına kayıtlı hatlarla kullanılmak şartıyla üç takvim yılında 1 adet)
c) MÜZİK ALETLERİ
Elde taşınabilir müzik aletlerinden birer adet olmak üzere en çok 3 adet
ç) SPOR VE OYUN ALETLERİ
1- Bir adet kamp çadırı
2- Bir adet dalgıç takımı
3- Bir adet motorsuz şişirme bot
4- Bir adet yelken tertibatlı sörf
5- Bir çift yüzme paleti
6- Golf malzemesi (golf aracı hariç)
7- Yolcunun tek başına kullanabileceği özelliğe sahip birer adet olmak üzere spor yapmasına mahsus diğer spor alet ve giysileri (paraşüt ve kayak takımı dahil, deniz motosikleti ve motorlu deniz kızağı hariç)
d) SAĞLIK CİHAZLARI
1- Hasta yolcuya ait yatak
2- Maluller için hareket ettirici tertibatı bulunan motorlu, motorsuz koltuk
3- Şahsi tedavide kullanılan ilaçlar
4- Kişinin kullanımına mahsus tıbbi cihazlar
5- Gaz maskesi, koruyucu elbise
e) MUTFAK EŞYASI
Yolculuk esnasında kullanılacak mutfak aletleri ile birer adet olmak üzere küçük ev aletleri
f) DİĞERLERİ
1- Hac ve umreden gelen yolcuların beraberlerinde getirecekleri veya posta veya kargo yoluyla gönderecekleri, Müsteşarlık ile Diyanet İşleri Başkanlığınca belirlenecek miktarda hurma ve zemzem suyu
2- Çocuk yolcuya mahsus bir adet çocuk arabası
3- Çocuk yolcuya mahsus oyuncaklar
4- Bir adet ütü
5- Bir adet bisiklet
6- Bir adet el dürbünü (gece görüş dürbün ve gözlükleri ile gece görüş keskin nişancı dürbünleri hariç)
7- Araçla birlikte yolculuk halinde, aracın kendisine ve sürücüsünün kullanımına mahsus diğer alet ve cihazlar ( Akü şarj cihazı, akü ile çalışan otomobil süpürgesi, akü ile çalışan buzluk vb.)
8- Kişisel kullanıma mahsus kitap veya benzeri basılı yayın
9- Yolcunun beraberinde olmak kayıt ve şartıyla evcil hayvanlardan toplam 2 adet veya 10 adet akvaryum balığı (veteriner sağlık raporu, orijin ve aşı belgesi ile varsa kimlik ve eşgal belgesi ibrazı şartı ve veteriner kontrolü kaydıyla)