Geçtiğimiz Ekim ayından bu yana önemli siyasi ve ekonomik krizlerle boğuşan ve son olarak da küresel salgınla mücadele etmekte olan Lübnan’da Maliye Bakanı tarafından yapılan açıklama ile ülkenin beklendiği gibi toplam 29 serideki tüm eurobond ödemelerinde temerrüde düşmüş olduğu duyurulmuştur.
 
Hatırlanacağı gibi yaklaşık iki hafta önce (7Mart) Lübnan’ın 9 Mart 2020 tarihinde vadesi gelen yüzde 6,375 faizli 1,2 milyar ABD Doları tutarındaki eurobond cinsinden borcunu ödeyemeyeceği ve bu borcu yeniden yapılandırmak için alacaklılarla müzakerelere başlamaya hazır olduğu resmi olarak açıklanmıştı. Tek taraflı olarak yapılan bu açıklama diğer tüm borçların geri ödemesine ilişkin haklı endişelere neden olmuş (cross-default) son bir yıl içinde 3 defa düşürülen ülke kredi notu da bir kez daha aşağı yönlü güncellenmişti. 
 
Milli gelirinin yüzde 170’ine varan ölçüde borçlu durumda olan Lübnan’da 92 milyar ABD Dolarlık borçlanmanın üçte biri (33,7 milyar ABD Doları) 2037 yılına kadar uzanan bir vadede eurobonda bağlanmış durumdadır. Bu dönem zarfında sadece 2029, 2033, 2034 ve 2036 yıllarında geri ödeme (vade) bulunmamaktadır. Maliye Bakanlığınca yapılan resmi açıklama ile ülkenin artan döviz ihtiyacının karşılanabilmesi için, iç savaş dönemleri de dahil olmak üzere tarihinde ilk defa olarak temerrüde düşülmüş oldu ve ilgili tarafların tümüyle vade, faiz ve ana paranın (haircut) yeniden yapılandırılması maksadıyla görüşmelere başlanacağı ifade edilmiştir.
 
Bu durumun kuvvetli sinyalleri esasen hemen açıklamalar öncesinde bakanlığın biri hukuk diğeri finans alanında faaliyet gösteren iki uluslararası müşavirlik firması ile anlaşıldığının duyurulması ile kamuoyuna verilmiştir. Maliye Bakanı son açıklamasında işte bu danışmanlık firmalarına gerekli bilgilerin ve talimatın aktarılmış olduğunu Lazard Danışmanlık firmasının (https://www.lazard.com/) gerekli hazırlıkları yapacağını ve 27 Mart tarihinde alacaklılarla görüşmelere, bir sunum (Investor Presentation) yapılarak, başlanacağını duyurmuştur.
 
Ülkenin bugüne kadar ihraç ettiği eurbondların alacaklılarını Lübnan Merkez Bankası (BDL), yerel bankalar ve uluslararası yatırımcılar olarak üç ana başlıkta toplamak mümkündür. Alacaklı tarafların temsilcileri değişik komiteler altında toplanarak Lübnan Devleti ile yürütecekleri müzakerelerde yeniden yapılandırma konusunda (vade, faiz, anapara) bir mutabakat zemini oluşturulmasına çalışılacaktır. Her seri için alacaklarının ancak yüzde 75’inin olur verdiği yapılandırma teklifleri hayata geçilebilecek diğer bir ifade ile temerrüde düşen seriler yenileri ile değiştirilecektir. Aksi halde devlet garantisindeki borçların hukuk yoluyla takibinin ülke için daha sancılı bir sürecin başlamasına neden olması ihtimali mevcuttur.
 
Bu gelişmeler yanında, yaşanan büyük döviz likiditesi sorunu ve Merkez Bankası rezervlerinin mevcut durumu ülke ekonomisi hakkındaki olumsuz beklentileri arttıran diğer faktörler arasındadır. Siyasi gerekçelerle IMF ile teknik danışmalar ötesinde bir angajmana girmekten imtina eden ülkede merkez bankası rezervlerinin endişe verici seviyede azaldığı, açıklanan toplam 29 milyar ABD Dolarlık rezervin, bankların zorunlu karşılıkları gibi kalemler düşüldükten sonra, ancak 4 milyar ABD Dolarlık kısmının piyasalara müdahale için kullanılabilir halde olduğu tahmin edilmektedir.
 
Kaynak: Yerel Basın/Derleyen Beyrut Ticaret Müşavirliği