BİRLEŞMİŞ MİLLETLER TİCARET VE KALKINMA KONFERANSI (UNCTAD)

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nun ticaret ve kalkınma alanında temel organı olan Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) 30 Aralık 1964 tarihinde ticaret, kalkınma ve yoksulluk konularını ele almak, özellikle Gelişme Yolundaki Ülkelerde (GYÜ) iktisadi büyümeyi ve genel anlamda kalkınmayı hızlandırmak amacıyla kurulmuştur.

UNCTAD’ın merkezi İsviçre’nin Cenevre kentindedir ve organın 195 üyesi bulunmaktadır. UNCTAD’ın mevcut Genel Sekreteri Kosta Rika'lı Rebeca Grynspan'dır.

UNCTAD, BM sisteminde anılan konuların yanı sıra yatırım, teknoloji ve sürdürülebilir kalkınma ile ilgili hususlar üzerinde de faaliyet göstermekte; yüklendiği sorumlulukları ise, politika analizleri, hükümetler arası görüşmeler, ülkelerin izlenmesi ve teknik işbirliği gibi yöntemlerle yürütmektedir.

UNCTAD, BM’nin diğer kuruluşları ile birlikte 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin gerçekleştirilmesi amacıyla çalışmalarını sürdürmektedir.

Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GSP)

UNCTAD tarafından gelişmekte olan ve en az gelişmiş ülkeler için sağlanan en önemli pazara giriş avantajı, Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi’dir. Sistem, gelişme yolundaki ülkelerin ve en az gelişmiş ülkelerin küresel ticaretten aldıkları payın arttırılmasını hedeflemektedir. Bu çerçevede, bu ülkelerin belirli ürünlerde yaptıkları ihracatta tercihli tarife oranlarından yararlanarak düşük ya da sıfır gümrük vergisi ile pazara giriş yapabilmelerine olanak sağlanmaktadır.

Ülkemiz de, kendisi bir gelişme yolunda ülke olmasına rağmen, Avrupa Birliği ile ülkemiz arasında bulunan Gümrük Birliği ilişkisi kapsamında bazı ülkelere GSP mekanizmaları ile tercihli pazara giriş imkânı sunmakta ve küresel anlamdaki ticaret yoluyla kalkınma çabalarına destek vermektedir.